"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2091 E., 2022/1407 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın reddi / Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/194 E., 2021/101 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili dava dilekçesinde; ... İlçesi ... Mahallesinde bulunan 303 ada 43 parsel sayılı taşınmazın mağaza vasfı ile 18.0.1943 tarihinde ... adına kayıtlı iken vergi borcuna mahsuben Hazineye geçtiğini, ancak daha sonra aslının vakıf olduğundan bahisle ... Han Vakfı adına yolsuz şekilde tescil edildiğini ileri sürerek tapu iptali - tescil isteminde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalı ... idaresi vekili cevap dilekçesinde; vakıf adına tescilin idari yoldan yapılması nedeniyle davanın idare mahkemesinde görülmesi gerektiğini, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30 uncu maddesi uyarıca taşınmazın ... Hanı Evvel Vakfı'na tescil edildiğini, tescilin hukuka uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, dava konusu taşınmazın 5737 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesi gereğince vakıf yoluyla meydana geldiği, vakfın mazbut vakıf olduğu, taviz bedelinin ödenmesi ya da ödenmemesinin 5737 sayılı Kanunu'nun 30 uncu maddesi gereğince vakfı adına tescili etkilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde herhangi bir şerh bulunmadan 21.02.1998 tarihinde Hazine adına satış suretiyle tescil edildiğini, vakıf adına yapılan tescilin yolsuz tescil olduğunu taviz bedeli ödenmesi nedeniyle taşınmazın Hazine adına tescilinin uygun bulunduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taşınmazın kadastro tespitine dayanak eski kayıt ve belgelerden kayıt maliki vakıf tarafından meydana getirildiği, adı geçen vakfın mazbut vakıflardan olduğu, taşınmazın korunması gerekli kültür varlığı niteliğini taşıdığı 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 30 uncu maddesinin Vakıf yolu ile gelipte her ne suretle olursa olsun Hazine, Belediye, Özel İdarelerin veya köy tüzel kişiliğinin mülkiyetine geçmiş vakıf kültür varlıkları mazbut vakfına devrolunur hükmü gereğince başka şekilde tasarruf edilmesine yasal imkan bulunmadığı ve mülkiyetin vakfa ait olduğu, taviz bedeli ödenmiş olsa bile Hazine tarafından mülkiyetin devredilmesi gerektiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde dava ve istinaf dilekçelerindeki iddialarını tekrarlayarak Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 5737 sayılı Kanunu'nun 30 uncu maddesi uyarınca oluşan tescilin yolsuz olduğu iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Temyiz eden Hazine harçtan muaf olduğundan, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olmak üzere karar verildi.