"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/2593 E., 2022/1480 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın kabulü/ Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/485 E., 2019/80 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; ... ili, ... ilçesi ... köyünde yapılan kadastro çalışmalarında 171 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tamamının ... mirasçıları olan davacılar adına tapuya kayıt ve tescil edilmesi gerekirken Maliye Hazinesi adına tespit ve tescil edildiğini, dava konusu taşınmazın davacıların mirasbırakanı ...'e ait olup 04.05.1984 olan ölüm tarihine kadar tarlayı bizzat kendisinin ekip biçtiğini, öldükten sonra da mirasçıları olarak davacıların tarlayı işlemeye devam ettiklerini ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek ... mirasçıları olan davacılar adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.02.2019 tarihli ve 2017/485 Esas, 2019/80 Karar sayılı kararıyla;kadastro çalışmaları sırasında dava konusu taşınmazın davalı Hazine adına tespit ve tescil görmesi sonucunda davacıların zilyetlik ve mülkiyet hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile harita ve kadastro teknikeri harita bilirkişi İbrahim Dağcı'nın 26.10.2018 tarihli raporuna ekli krokide kırmızı renkte boyalı olarak gösterdiği 3806,13 metrekare yüzölçümlü taşınmazın tamamının aynı ada ve parsel numarası (... İli, ... İlçesi ... köyü, 171 ada 11 parsel sayılı) ve tarla vasfı ile davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 08.09.2022 tarihli ve 2019/2593 Esas, 2022/1480 Karar sayılı kararıyla; davalı Hazine vekilinin istinaf dilekçesinde istinaf nedenlerini bildirmemesi karşısında HMK' nın 355 inci maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere, özellikle İlk Derece Mahkemesince delillerin takdirinde kamu düzenine ilişkin olarak usul ve yasaya aykırılık bulunmamasına göre davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; Mahkeme tarafından itirazları yeterince araştırılmadan, hukuki dayanaktan yoksun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporuna ve davacılar ile akrabalık ilişkisi bulunan, tarafsız olmayan mahalli bilirkişilerin beyanlarına dayanılarak hüküm tesis edildiği göz ardı edilip istinaf taleplerinin reddine karar verildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı HMK'nın 355 inci ve 369/1 inci maddeleri, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesi ve 4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu, dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 171 ada 11 parsel sayılı, 3806,13 m² yüz ölçümlü tarla vasıflı taşınmazın kim veya kimler tarafından kullanıldığı bilinemediğinden hak kaybına sebep olmamak için davalı Hazine adına tespit edildiği, dava açılmadığından kadastro tespitinin 18.10.2007 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı Hazine vekilinin işin esasına ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3.Ancak, hükmün infaz edilebilir olup olmaması hususu kamu düzenine ilişkin olup re'sen incelenmesi gerekir.
Somut olayda; İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın kabulüne karar verilmiş olması isabetli ise de doğru sicil oluşturma ilkesi uyarınca dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payları oranında davacılar adına tesciline karar verilmesi gerekirken bilirkişi raporuna atıf yapılarak ve davacıların payları belirlenmeksizin tescil kararı verilmiş olması doğru değildir.
Ne var ki, anılan husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı Hazine vekilinin işin esasına ilişkin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine,
2.Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının yukarıda değinilen yön itibariyle kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının,hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine '' Davanın KABULÜNE; ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 171 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacıların mirasbırakanı ...'e ait ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 05.01.2018 tarihli ve 2018/7 Esas, 2018/2 Karar sayılı mirasçılık belgesindeki miras payları oranında davacılar adına tesciline,'' ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.