"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/409 E., 2022/296 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine ve karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ile davalı ... vekili ve davalı Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ...; Bozova ilçesi, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1975 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılıp yargılama sırasında (05.02.2015 tarihinde) idari yoldan 4.059.931,85 metrekare yüz ölçümü ile hali arazi vasfıyla davalı Hazine adına tapuya tescil edilen 536 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve adına tescili isteğinde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalı Hazine savunma getirmemiş; diğer davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümü üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 18.12.2019 tarihli ve 2019/5410 Esas, 2019/8707 Karar sayılı kararıyla, " Mahkemece, taşınmaz bölümü üzerinde Hazine adına tapu kaydının oluşumundan önce davacı lehine imar-ihya nedeniyle kazanım koşullarının oluşup oluşmadığı yöntemince araştırılmamış, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde hava fotoğraflarından yöntemine uygun şekilde ve yeterince yararlanılmamış, hava fotoğrafları üzerinde çekişmeli bölümün işaretlenmesiyle yetinilmiş, taşınmaz bölümünün niteliği yönünden herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Ayrıca dinlenen yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmaz bölümü üzerinde sürdürüldüğü iddia olunan zilyetliğin sürdürülüş biçimi, taşınmazın önceki niteliği, imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı ve tamamlanmış ise hangi tarihte tamamlandığı hususları maddi olaylara dayalı olarak ayrıntılı şekilde sorulup açıklattırılmamış ve ziraat bilirkişisinin somut verilere ve bilimsel esaslara dayanmayan, soyut içerikli raporuna dayanılarak hüküm verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeyle hüküm kurulamaz... Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm verilmesi isabetsiz olduğu gibi kabule göre de, dava konusu taşınmazın yargılama devam ederken 536 parsel numarası ile Hazine adına ihdasen tescil edilmesi nedeniyle davanın tapu iptali ve tescil davasına dönüştüğü, bu nedenle dava tarihinde tescil davası yönünden ilgili kamu tüzel kişileri olarak davada yasal hasım konumunda yer alan ... ve Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın taşınmazla ilgileri kalmadığı gözden kaçırılarak bu davalılar yönünden "karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde karar verilmiş olması da isabetsizdir..." gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, iddianın kanıtlamadığı gerekçesiyle davanın reddine, davalılar ... ile Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili ve davalı Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili, davacının imar ve ihya etmek suretiyle taşınmazı tarıma elverişli hale getirdiğini, imar ve ihyanın bittiği tarihten itibaren taşınmaza 20 yıldan fazla süredir malik sıfatıyla nizasız ve fasılasız zilyet olduğunu, bozmaya uyan Mahkemece bozma gereklerinin yerine getirilmediğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik, denetimden uzak ve gerçeklikten kopuk olduğunu, imar ihyanın tamamlanma tarihinin saptanmadığını, tanık beyanlarının dikkate alınmadığını belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ... vekili ile Davalı Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili, haklarındaki davanın reddedilmesine rağmen davalı kurum lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini belirtip vekalet ücreti bakımından kararın düzeltilerek onanmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki sebebe dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Şanlıurfa ili, Bozova ilçesi, ... Mahallesi'nde bulunan ve 1975 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan dava konusu taşınmazın yargılama sırasında 536 parsel numarası alarak 4.059.931,85 metrekare yüz ölçümü ve hali arazi vasfı ile davalı Hazine adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Davacı vekili ile davalı ... vekili ve davalı Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15'er TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden ayrı ayrı alınmasına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
11.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.