"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : BOZOVA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki ihdasen Hazine adına oluşan tapu kaydının iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin kararın, davalı Hazine vekili, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; davalıların istinaf başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı Hazine vekili ve dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, .... ili, ..... ilçesi, .... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında tapulama harici bırakılan daha sonra 02.02.2015 tarihinde idari yoldan Hazine adına tescil edilen 365 parsel içerisinde kalan dava dilekçesinde sınırları gösterilen iki parça taşınmazın davacı tarafından en az 30 yıldır tarım yapılarak kullanıldığını ileri sürerek imar ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili ile dahili davalılar; ... vekili ve ... vekili cevap dilekçelerinde ve yargılama sırasında özetle, dava konusu taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle zilyetlik ile iktisabının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Bozova Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.02.2018 tarihli ve 2015/562 E., 2018/123 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne; çekişmeli 365 parselde 22.10.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfi ile gösterilen kısımların tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili, dahili davalı ... vekili ve ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Dahili davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; mahkeme kararının hukuka aykırı olup kaldırılması gerektiğini, dilekçede açıkladıkları Yargıtay kararına göre inceleme yapılması gerektiğini belirterek açıklanan ve re'sen ele alınacak nedenlerle istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dahili davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemenin yeterli araştırma yapmadan karar verdiğini belirterek istinaf talebinin kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; mahkeme kabul kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya yeterli olmadığını ve re'sen ele alınacak nedenlerle Mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
3.Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 24.09.2018 tarihli ve 2018/474 Esas, 2018/544 Karar sayılı kararıyla, taşınmazın davacı tarafından emek ve para sarf edilerek tarım toprağı haline getirildiği, davacının, taşınmazın imar-ihya edildiği tarih ile ihdas tarihi arasında 20 yıl süreyle, çekişmesiz, aralıksız ve malik sıfatıyla zilyet bulunduğu sonuç olarak dava konusu taşınmazın imar-ihya suretiyle iktisap koşullarının davacı yararına gerçekleşmiş olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; kamu düzenine aykırılık bakımından yapılan incelemede, çekişmeli 365 parsel sayılı taşınmazın dava tarihinden önce 2015 yılında idari yoldan Hazine adına tescil edildiği, davanın iptal ve tescil istemli olması nedeniyle tapu maliki Hazineye karşı açılması gerekli ve yeterli olduğu halde yargılama sırasında davanın tarafı olmayan Büyükşehir ve ilçe Belediyesinin davaya dahil edilmesinin kendilerine taraf sıfatı kazandırmayacağı gerekçesiyle davanın gerçek tarafı olmayan ve açıkça aleyhlerine bir hüküm kurulmayan Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi ve Bozova Belediyesinin istinaf dilekçelerinin reddine, İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak, davanın kabulüne, çekişmeli 365 parsel sayılı taşınmaz içinde kalan 22/10/2015 havale tarihli fen bilirkişi krokisinde (A) harfi ile gösterilen 20.228,53 m2 ile (B) harfi ile gösterilen 33.247,58 m2 lik kısmın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, davada taraf olmadıklarından ... ile ... hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve dahili davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile re'sen belirlenecek nedenlerle kabul kararının hükmen bozulmasını talep etmiştir.
Dahili davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacının yasada aranan 20 yıl nizasız fasılasız zilyet olma hususunun yeterince araştırılmadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, TMK'nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu 14. maddesi, “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.” hükümlerini içermektedir.
3.3. Değerlendirme
Dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde tesis kadastrosu çalışmasının 1975 yılında yapılıp kesinleştiği, taşınmazın 766 sayılı Yasa'nın 2. maddesine göre tescil harici bırakıldığı, dava tarihinden önce 02.02.2015 tarihinde hali arazi vasfı ile ihdasen Hazine adına tapuya tescil edildiği anlaşılmıştır.
- Dahili davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; hükmü, kural olarak ancak davanın tarafları temyiz edilebilir. Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup davacı tarafından tapu maliki Hazineye karşı dava açılmış olmasına rağmen yargılama sırasında mahkemece Büyükşehir Belediyesi ile İlçe Belediyesinin dahili davalı haline getirtilmesi Belediyeye taraf sıfatı kazandırmayacağından hükmü temyiz eden Belediye çekişme konusu taşınmazın maliki olmadığı gibi aleyhine bir hüküm de kurulmadığından çekişmeli taşınmaz yönünden davada taraf sıfatı olmayan, Bozova Belediye Başkanlığının temyiz inceleme istemi yerinde değildir.
- Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre Bölge Adliye Mahkemesince (IV/3.) no.lu paragraftaki gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle;
1-Dahili davalı ... vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, alınan peşin harcın istek halinde belediyeye iadesine,
2-Davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370'inci maddesi uyarınca ONANMASINA, 492 sayılı Harçlar Kanun'un değişik 13. maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 26/12/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.