"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/273 E., 2022/1175 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret - Hüküm Kurulmasına yer olmadığına / Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Hilvan Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/62 E., 2019/114 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davalı ... mirasçıları olan ..., Turiye, ..., ..., ... ve ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine; davaya sonradan davalı olarak dahil edilen ..., ..., ... ve ... yönünden usulünce açılmış bir dava bulunmadığından adı geçenler yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davacılar tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davalı ... mirasçıları olan dahili davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davaya dahil edilen ..., ..., ..., ..., ... ve ... yönünden, haklarında usulünce açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ...; Hilvan Aşağı Garoz Köyü ve muhtelif bölgelerde babasından miras kalan taşınmazlarda payı olmadığını, bu taşınmaz paylarının rızası dışında erkek kardeşi davalı ... üzerinde kayıtlı olduğunu öğrendiğini, diğer kardeşlerine de hileli şekilde pay bırakılmadığını, bir kısım taşınmazın ise ... olduğunu, mirasbırakan babasının ölümünden önce birtakım muvazaalı işlemler yapıldığını, tek erkek evlat olan davalının bir kısım taşınmazları satın alıp adına tescil ettirdiğini, bir kısım taşınmazı ise 3. Kişilere devrettiğini, davalının 700 dönümü aşkın taşınmazı alım gücü olmayıp muvazaanın açık olduğunu, muris muvazaasına ilişkin 1.4.1974 tarih ½ sayılı İBK’nın uygulama koşullarının oluştuğunu ileri sürerek Şanlıurfa ili Hilvan ilçesi Aşağı Garoz Köyünde bulunan ve tapu kayıtlarından anlaşılacak olan diğer taşınmazların davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davalı tarafından 3. Kişilere devredilen taşınmazların da tespit edilerek bunların da iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiş, aşamada sunduğu 21.12.2012 havale tarihli dilekçe ile dava konusu taşınmazların 56, 51, 148, 156, 57, 48, 154,52, 545, 150, 152, 154 parsel sayılı taşınmazlar olduğunu beyan etmiş; 13.02.2013 tarihli dilekçesi ile dava konusu 154, 48, 52 parsel sayılı taşınmazların kayıt maliki ...’ın, 148, 51, 156, 56 parsel sayılı taşınmazların kayıt maliki ...’ın, 150 parsel sayılı taşınmazın kayıt maliki ...’ın, 152 parsel sayılı taşınmazın kayıt maliki ...’ın, 89 parsel sayılı taşınmazın kayıt maliki ...’ın, 57 parsel sayılı taşınmazın kayıt maliki ...’in davaya dahil edilmesini istemiş; bu şekilde dava konusu taşınmazları açıklayarak son kayıt maliklerini davaya dahil etmiştir.
Davacının ölümü üzerine mirasçıları davayı sürdürmüştür.
II. CEVAP
1.Davalı ...; davanın konusunun belli olmadığını, iptali istenilen parsellerin açıkça belirtilmediğini, harca esas değerin de eksik gösterildiğini, maddi vakıaların belli olmadığı gibi talebin de açık ve net olmadığını, dava dilekçesinin usul yönünden eksik olduğunu, hangi taşınmazlar yönünden muris muvazaasına dayalı olarak iptal tescil istenildiğinin anlaşılmadığını, kendine ait pek çok taşınmaz olup mirasbırakan ... ile ilgisi bulunmadığını; aşamalarda, kayıt maliki olmadığını, dava konusu taşınmazların dava tarihinden önce 3. kişilere temlik edildiğini, devirlerin dava tarihinden önce yapılmış olması nedeniyle son kayıt maliklerinin davaya dahil edilemeyeceğini, hakkındaki davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davaya dahil edilen ..., dava konusu taşınmazı babası davalı ...’den bedelini ödemek suretiyle satın aldığını, iddianın asılsız olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
3.Davaya dahil edilen ... aşamada, taşınmazı satış yoluyla ve bedeli mukabilinde edindiğini beyan etmiştir.
4. Davaya dahil edilen ... aşamada, dava konusu taşınmazları davalı ...’den satış yoluyla edindiğini beyan etmiştir.
5. Davaya dahil edilen ... aşamada, davanın reddini savunmuştur.
6. Davaya dahil edilen ... aşamada, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Hilvan Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.10.2019 tarihli ve 2012/62 Esas, 2019/114 Karar sayılı kararıyla; davacının davasının davalı ...'ın mirasçıları olan dahili davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer dahili davalılar ..., ..., ..., ... yönünden haklarında usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı miraçıları vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın hakkaniyetli olmadığını, mirasbırakan tarafından birtakım anlaşmalar sonucunda tapu kayıtlarında muvazaalı işlemler yapıldığını, tarafların alım gücünün olmadığının tanıklarca da ifade edildiğini, mirasbırakan tarafından davalı ...’e devredilen taşınmazların bir kısmının davalı ... tarafından kullanıldığını, bir kısmının ise 3. şahıslara satış gösterildiğini, her ne kadar satış işlemleri davanın açılmasından önce gerçekleşmiş ise de taşınmazların davalı tarafından kullanıldığını tanıkların da beyan ettiklerini, ret kararının hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 30.09.2022 tarihli ve 2020/273 Esas, 2022/1175 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece, davaya sonradan dahil edilen ..., ..., ..., ... yönünden karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilmesinin doğru olduğu; yine davalı ...’ın ise dava tarihi itibarıyla kayıt maliki olmadığı, yargılama sırasında ölmesi üzerine mirasçılarının da davalının mirasını reddettikleri gözetildiğinde davalı ...’in mirasçıları olan dahili davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş olmasında da bir isabetsizlik bulunmadığı; ancak, dava konusu 150 parsel sayılı taşınmazla ilgili sonradan davaya dahil edilen ... ile dava konusu 89 parsel sayılı taşınmazla ilgili sonradan davaya dahil edilen ...’ın aynı zamanda yargılama sırasında ölen davalı ...’in mirasçıları olmaları nedeniyle dahili davalı sıfatı da kazandıkları, ancak Mahkemece hüküm kurulurken ... ve ... yönünden yalnızca davalı ...’in mirasçıları olmalarından dolayı, yani dahili davalı sıfatı nedeniyle husumet yokluğundan davanın reddine karar verildiği, ... ve ...’in dava konusu 150 ve 89 parsellerle ilgili olarak sonradan davaya dahil edilmeleriyle ilgili bu ikisi yönünden olumlu olumsuz bir karar verilmediğinin anlaşıldığı, hal böyle olunca; dava konusu 150 ve 89 parsellerle ilgili olarak davaya sonradan dahil edilen ... ve ... bakımından da haklarında usulünce açılmış bir dava bulunmaması, usul hukukunda istisnai durumlar dışında dahili dava müessesesinin yer almaması hususları gözetilerek ... ve ... hakkında ayrıca karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b/2 maddesi hükmü uyarınca davacı tarafın istinaf başvurusunun belirtilen nedenle kabulüne, İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm tesisi ile; davalı ... mirasçıları olan dahili davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davaya dahil edilen ..., ..., ..., ..., ... ve ... yönünden, haklarında usulünce açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun 706 ncı, Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriği ve toplanan delillere göre; eldeki davanın 03.07.2012 tarihinde açıldığı,
- 1906 doğumlu mirasbırakan ...’ın 20.01.1998 tarihinde, eşi ...’nın ise 25.03.1999 tarihinde öldüğü, geriye mirasçı olarak çocukları davacı ... ile davalı ... ve dava dışı çocukları ile torunlarının kaldığı, davacı ...’un yargılama aşamasında 19.08.2016 tarihinde ölümü üzerine geriye mirasçı olarak kalan eşi ... ile çocukları ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... tarafından davaya devam edildiği, yine davalı ...’ın yargılama aşamasında 03.06.2016 tarihinde, eşi ...’nin de yine yargılama sırasında 26.02.2014 tarihinde ölümü üzerine çocukları ..., ..., ..., ..., ... ve ...’nın mirasçı kaldıkları; adı geçen mirasçıların davaya dahil edildikleri,
-Hilvan Sulh Hukuk Mahkemesinin 11.11.2016 tarih ve 2016/53 Esas, 2016/70 Karar sayılı dosyasında; davalı ...’ın mirasçıları olan ..., ..., ..., ..., ..., ... tarafından mirasbırakanları ...’ın mirasının reddinin talep edildiği, Mahkemece, mirasın kayıtsız şartsız reddedildiğinin TMK’nın 609 uncu maddesi uyarınca tespitine karar verildiği, kararın 17.02.2017 tarihinde kesinleştiği,
- Dava konusu 48, 51, 52, 56, 57 parsel sayılı taşınmazlar ile Kadastro Müdürlüğünce dava konusu 147 ve 148 parsellerin geldisi olarak bildirilen 49 parsel, dava konusu 150 parselin geldisi olarak bildirilen 50 parsel, dava konusu 152 parselin geldisi olarak bildirilen 53 parsel, dava konusu 154 parselin geldisi olarak bildirilen 55 parsel, dava konusu 156 parselin geldisi olarak bildirilen 99 parsel sayılı taşınmazların 16/96’şar payı mirasbırakan ... adına kayıtlı iken anılan paylarını 10.10.1983 tarihinde davalı oğlu ...’a satış yoluyla temlik ettiği,
-Dava konusu 89 parsel sayılı taşınmazın tamamı 07.06.1975 tarihli tapulama işlemiyle senetsizden davalı ... adına kayıtlı iken 06.11.1998 tarihinde dava dışı 3. kişi ... İstek’e satış yoluyla temlik ettiği, dava dışı ... İstek’in de davaya dahil edilen ...’a (davalı ... oğlu) 13.02.2001 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, anılan taşınmazın davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu,
-Dava konusu 57 parsel sayılı taşınmazın 32/96 payı davalı ... adına kayıtlı iken payın tamamını 27.12.1996 tarihinde dava dışı ... ...a, adı geçenin de anılan payın tamamını davaya dahil edilen ...’e 15.06.2012 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, payın davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu,
-Dava konusu 48, 154, 52 parsel sayılı taşınmazların 32/96’şar payı davalı ... adına kayıtlı iken paylarını dahili davalı ...’a, adı geçenin de anılan payları davaya dahil edilen ...’a 20.06.2012 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, payların davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu,
-Dava konusu 56, 51, 148, 156 parsel sayılı taşınmazların 32/96’şar payı davalı ... adına kayıtlı iken paylarını davaya dahil edilen ...’a 18.06.2012 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, anılan payların davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu,
-Dava konusu 150 parsel sayılı taşınmazın 32/96 payı davalı ... adına kayıtlı iken payın tamamını davaya dahil edilen ...’a 27.12.1996 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, anılan payın davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu,
-Dava konusu 152 parsel sayılı taşınmazın 32/96 payı davalı ... adına kayıtlı iken payın tamamını davaya dahil edilen ...’a 27.12.1996 tarihinde satış yoluyla temlik ettiği, anılan payın davaya dahil edilen ... adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15 TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.12.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.