"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1279 E., 2022/1362 K.
DAVA TARİHİ : 24.06.2016
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gemlik 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/364 E., 2017/537 K.
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle, Yargıtay 1. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda,temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, Bursa ili Gemlik İlçesi Küçük Kumla mahallesi 252 ada 556 parsel, 252 ada 541 parsel ve 252 ada 551 parselde kayıtlı taşınmazların kadastro tespitinin yapıldığını, söz konusu yerlerdeki ağaçların muhdesat hakkının adına tespit edildiğini, zilyetlikle kazanma koşullarının tamamlanmış olduğunu beyanla Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.11.2017 tarih ve 2016/364 Esas, 2017/537 Karar sayılı kararı ile, dava konusu taşınmazların kesinleşmiş orman kadastrosu dışında kaldığı, üzerinde ve bitişiğinde kalan taşınmazlarda orman bitki örtüsüne rastlanmadığı, öncesinin de orman olmadığı, taşınmazlarda zilyetlikle kazanıma uygun yaşlarda zeytin ağaçlarının bulunduğu, taşınmazların imar ve ihya edildiği, mera, yaylak ve kışlak da olmadığı anlaşılmakla davacının kadastro çalışmaları yapılmadan 20 yıl öncesine dayalı kesintisiz ve aralıksız malik sıfatıyla zilyetliği mevcut olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; TMK'nun 713 üncü maddesine dayanılarak geçici 8 inci madde uygulamasına karşı açılan davalarda tescil davası hükümlerinin uygulanması gerektiğinden davacı yararına yargılama gideri ve vekalet ücretinden Hazinenin sorumlu tutulamayacağını, davacı yönünden senetsizden mal varlığının bulunup bulunmadığının araştırılmadığını, komşu parsel kayıtlarının getirtilerek uygulanmadığını, zilyetlik koşullarının oluşup oluşmadığının yeterince araştırılmadığını beyanla, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. İlk Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesince, dava konusu taşınmazlardan 252 ada 541 parsel sayılı taşınmazın eğiminin % 20-25 olmasına rağmen en eski tarihli hava fotoğrafı ve memleket haritasında tarım alanı vasfında olduğu, yine 551 ve 556 parsellerin ek bilirkişi rapor ve krokisine göre A harfi ile gösterilen bölümlerinin eğimlerinin % 12'nin üzerinde olduğu anlaşılmasına rağmen bu kısımların da en eski tarihli hava fotoğrafı ve memleket haritasında tarım alanı vasfında oldukları, B harfi ile gösterilen bölümlerinin ise çalılık vasfında olduğu gibi eğimlerinin de % 12'nin üzerinde olduğu, tarım alanı olarak görülen alanların davacı ve önceki malikleri tarafından tarla olarak kullanılırken daha sonra üzerine zeytin dikildiği, çalılık olarak gösterilen alanların ise öncesinde çalılık iken ilk maliklerince çalılığın temizlenerek tarla haline getirilip daha sonra zeytin dikildiği anlaşıldığından Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle karar kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D. Bozma Kararı
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 28.04.2022 tarih ve 2022/2617 Esas, 2022/3619 Karar sayılı kararıyla, çekişmeli 252 ada 551 ve 556 parsel sayılı taşınmazların 1963 yılında yapılan arazi kadastrosu sırasında çalılık olması nedeniyle tespit harici bırakıldığı, 3402 sayılı Yasa’nın geçici 8 inci maddesi uyarınca tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescilinin yapıldığı, tutanağın beyanlar hanesine de taşınmaz üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının davacıya ait olduğuna dair şerh verildiği, taşınmazların kesinleşen orman kadastrosu dışında kaldığı, öncesinin orman olmadığı, içinde sık ve sıralı dikilmiş 35-45 yaşlı bakımlı zeytin ağaçlarının bulunduğu, taşınmazların imar ve ihyasının tamamlanarak tespit tarihinden önce 20 yılı aşkın süre ile davacı tarafından kullanıldığı, böylece zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının davacı yararına oluştuğunun sabit olduğu; 252 ada 551 ve 556 parsel sayılı taşınmazlarda 06.02.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen bölümler yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken 6831 sayılı Yasa’nın 1/J maddesine farklı anlamlar yüklenerek bu bölümler yönünden davanın reddine karar verilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle kararın 252 ada 541 parsel yönünden onanmasına; 252 ada 551 ve 556 parsel sayılı taşınmazlarda 06.02.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümler yönüyle temyiz itirazlarının reddine, (B) harfi ile gösterilen bölümler yönünden kararın bozulmasına karar vermiştir.
E. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesi'nin 26.10.2022 tarih 2022/1279 Esas, 2022/1362 Karar sayılı kararıyla; bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 252 ada 551 ve 556 parsel sayılı taşınmazların davacı adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın bulunduğu alanda 766 sayılı Kanun'a göre yapılmış bir tapulama tespiti bulunduğunu, bu tespitte taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olması nedeni ile tescil harici bırakıldığını, eğer tapulama tespiti değil de sonradan çıkan 3402 sayılı Kanun'a göre yapılmış bir kadastro tespiti olmuş olsa idi bu taşınmazın kadastro harici bırakılmayacağını ve Hazine adına tescil edileceğini, 2014 yılında Kadastro Kanunu ek 8 inci madde uygulaması yapılarak Hazine adına tapu kaydı oluşturulup muhdesat kaydının da davacı adına oluşturulduğunu, bu nedenle verilen kararın yanlış olduğunu beyanla bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü, 17 nci ve Geçici 8 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davalı Hazine vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler dava konusu Bursa ili Gemlik İlçesi Küçük Kumla mahallesi 252 ada 551 ve 556 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin verilen kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Hazine vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2023 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.