"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/72 E., 2021/91 K.
HÜKÜM : Usulden Ret-Kısmen Kabul-Kısmen Ret
Taraflar arasındaki kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın davacılar adına tapuya tescili istemiyle açılan davanın bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda davalı ... Tapu Müdürlüğü yönünden davanın usulden reddine, davalılar Hazine ve ... yönünden davanın reddine, bir kısım davalılar aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar ..., ... ve ...; Yusufeli ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmış, yargılama sırasında 264 ada 63 parselin bir bölümünün de iddianın kapsamında kaldığı anlaşılmıştır.
II. CEVAP
Davalılar; açılan davayı kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.05.2015 tarih, 2012/262 Esas -2015/284 Karar sayılı kararıyla; davacılar yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, harita mühendisi raporunun ekindeki krokide (D) harfi ile kırmızı boyalı olarak gösterilen 3,52 metrekarelik kısmın davacıya ait 264 ada 62 parsel sayılı taşınmaza eklenmesine, krokide (E) harfi ile yeşile boyalı olarak ve yol olarak gösterilen 2,03 metrekarelik kısmın davacıya ait 264 ada 62 parsel sayılı taşınmaza eklenmesi ile yapının kat adedinin inşaat bilirkişisinin belirleyeceği şekilde tashihi ve malikleri adına yeni oluşacak yüzölçümünde 264 adanın en son parsel numarasını takip eden parsel numarası ile tapuya kayıt ve tesciline, krokide (F) harfi ile sarıya boyalı olarak gösterilen ve haritada yol olarak gösterilen 17,84 metrekarelik kısmın ziraat bilirkişisinin belirlediği tarla vasfında 264 adanın en son parsel numarasını takip eden parsel numarası ile tapuya kayıt ve tesciline, krokide (G) harfi ile mavi boyalı olarak gösterilen ve haritada yol olarak gösterilen 2,62 metrekarelik kısmın tarla vasfında 264 adanın en son parsel numarasını takip eden parsel numarası ile tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 27.11.2019 tarih, 2016/17438 Esas, 2019/7816 Karar sayılı kararıyla: '' Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece mahallinde yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılması, keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, özellikle çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde foseptik çukuru ve tek katlı serender biçiminde yapı olduğu da gözetilerek ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü ve taşınmazın ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması; ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar-ihya gerektiriyorsa imar ve ihyaya hangi tarihte başlanıp hangi tarihte tamamlandığı, kullanım durumu hususlarını kesin olarak belirleyen, bilimsel verilere dayalı, sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile çevresinin yakın plan panoramik fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde taşınmazların sınırlarının kabaca işaretlettirilmesi; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmesi; TMK'nın 713/4-5 inci maddeleri gereğince yasal ilanlar yapılarak üç aylık yasal ilan süresinin dolmasının beklenilmesi; kabule göre de, tescil davalarında Hazine ve ilgili kamu tüzel kişilerinin yasal hasım oldukları göz ardı edilerek, davalılar aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi ve mahkeme kararlarının doğru, infazı kabil, infaz sırasında tereddüt oluşturmayacak nitelikte olması gerektiği halde Mahkemece teknik bilirkişi raporunda (F) ve (G) ile kodlanan taşınmaz bölümlerinin 264 adanın en son parsel numarası verilmek suretiyle tesciline karar verilmesine rağmen, bu taşınmaz bölümlerinin kim adına tescil edileceğinin kararda belirtilmemiş olmasının da isabetsiz olduğu'' hususlarına değinilmek suretiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen karar
Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen temyiz incelemesine esas kararı ile bozma kararı doğrultusunda yapılan yargılama neticesinde;
1.Davada yasal hasım olmayan Yusufeli Tapu Müdürlüğü aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
2.Hükme esas teknik bilirkişi raporunda (E), (F), (G) harfleriyle gösterilen alanlarda imar-ihyanın tamamlanmadığı, bu taşınmaz bölümlerinin zeminde yol olduğu ve bu hususu doğrulayan bilirkişi raporları da göz önüne alındığında tescil harici alanların ancak imar-ihyasının tamamlanmasından sonra 20 yıl davasız ve aralıksız zilyet olma koşullarının sağlanması ile mülkiyetinin kazanılması mümkün olduğundan imar-ihyası tamamlanmayan dava konusu (E), (F) ve (G) harfi ile gösterilen alanlara ilişkin davalılar Hazine ve Köy Tüzel Kişiliği aleyhine açılan davanın reddine,
3.Bilirkişi raporuna ekli krokide (D) harfi ve kırmızı renk ile gösterilen kısım yönünden verilen önceki karar, temyiz yasa yoluna başvurulmadığından kesinleştiği gerekçesiyle bu taşınmaz bölümü yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
D. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
E. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; Yusufeli Tapu Müdürlüğüne karşı açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddi kararının hatalı olduğu, zira dava dilekçesinde açıkça davacılara ait ... köyü 264 ada 62 parsel sayılı taşınmazda tek katlı olarak tescil edilmiş olan yapının vasfının iki katlı kargir yapı şeklinde düzeltilerek tesciline dair talepte bulunulduğu ve bu talebin Tapu Müdürlüğüne karşı yöneltilebileceği, diğer yandan bilirkişi raporunda ''(E), (F), (G)'' harfleriyle belirtilen taşınmazlar açısından da imar-ihyanın gerçeklemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de toplanan delillere göre bu taşınmaz bölümlerinin davacıya ait parselin devamı niteliğinde olduğunun açıkça belirlendiği, bilirkişi raporunda (S) harfi ile gösterilen kısmın ise bozma kararı öncesi dava edilmediğinden bahisle bu kısım yönünden inceleme yapılmadığı, ne var ki dava dilekçesinin 2. bendi uyarınca açıkça bu bölüme yönelik talepte bulunduklarını, son olarak (D) harfi ile gösterilen kısım için kabul kararı verilmiş olmasına rağmen yargılama masrafları ve karşı vekalet ücreti hususunda herhangi bir karar verilmemiş olmasının da usulsüz olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
F. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapulama sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın tapuya tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü, ve 17 nci maddeleri,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1'inci maddesi,
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen karar, hükmüne uyulan bozma kararına, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Ancak, gerekçeli karar içeriğine göre fen bilirkişinin raporuna ekli krokisinde (D) harfi ile gösterilen ve 264 ada 63 parsele dahil olan çekişmeli taşınmaz bölümünün tapu kaydının iptali ile davacılara ait 264 ada 62 parsel sayılı taşınmaza eklenmesine hükmedildiği halde hükmün 2. fıkrasında sehven '' 264 ada 62 parselin tapu kaydının kısmen iptaline'' yönelik karar verildiği, bu hususun maddi hataya dayandığı, zira kaydı iptal edilen taşınmazın 264 ada 63 parsel olduğu anlaşılmaktadır.
3. Ne var ki, anılan husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla HMUK'un 438/7 nci maddesi gereğince kararın aşağıda yazılı şekilde düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının açıklanan nedenle kabulü ile Mahkeme hükmünün 2. bendinde yer alan “ 267 ada 62 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının” kelime grubu hükümden çıkarılarak yerine "267 ada 63 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının'' ifadesinin eklenmesi suretiyle hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, sair temyiz itirazlarının reddine,
Peşin alınan harcın istek halinde davacılara iadesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
07.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.