"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/214 E., 2022/831 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Ret-Karar Kaldırılarak Dava Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çaycuma 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/354 E., 2019/247 K.
Taraflar arasındaki tapu kaydının iptali ile yol olarak terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; istinaf talebinin kabulüyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Çaycuma ilçesi ... köyü 128 ada 11 parselde kayıtlı ve üzerinde oturmakta olduğu evi olan taşınmazın maliki olduğunu, kendisinin maliki olduğu taşınmazından köy ana yoluna girip çıktığı ve diğer ihtiyaç sahiplerinin de taşınmazlarına girip çıktıkları 128 ada 14 ve 17 parsel sayılı taşınmazların belli ve muayyen kadim yolu mevcut olduğunu, ancak kadastro çalışmaları sırasında zeminde mevcut olan yolun nazara alınmayarak paftasında da yol olarak gösterilmediğini, Çaycuma ilçesi ... köyü 128 ada 14 ve 17 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde ve zeminde yol olarak mevcut olan bölümlerinin tapusunun ifrazen iptal edilmesini ve yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Bir kısım davalılar vekili cevap dilekçesinde davanın reddini savunmuştur.
2.Bir kısım davalılar ise açılan davaya bir diyeceği olmadığını, davaya konu edilen ve kendisinin de müşterek maliki olduğu taşınmaz kısmının kendisini bildi bileli hep birlikte yol olarak kullanmakta olduklarını beyan etmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; söz konusu davada davacının parselden terk suretiyle yol oluşturulması talebinin çıkmaz sokak oluşmasına neden olacak mahiyette olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yargılama aşamasınca toplanan deliller, bir kısım davalıların kabul beyanları, mahalli bilirkişi ve davacı tanık beyanları dikkate alındığında, hatta Mahkemenin de tespitinde yazılı olduğu üzere dava konusu taşınmazın kadim yol niteliğinde bulunduğunun anlaşıldığını, davanın taksim davası olmadığı halde davanın niteliğine aykırı şekilde hukuki değerlendirme yapılarak ''Kanunla'' zilyetlik ile kazanımı mümkün bulunmayan yolun paftasında gösterilmesi gerekirken Plansız Alanlar ''Yönetmeliğine'' atıfta bulunularak davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, taleplerinin parselden terk suretiyle yol oluşturulması değil Kadastorca haksız şekilde zeminde mevcut, kadim ve tüm köylünün faydalanmaka olduğu yolun tapusunun iptali ile paftasında gösterilmesi olduğunu, bu nedenlerle Yerel Mahkemece verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu olan ve yol olduğu iddia edilen yerlerin 1973 ve 1984 tarihli hava fotoğraflarında zeminde yol çizgisinin belli olmadığı, 1998 tarihli hava fotoğrafında ise yol çizgisinin belli olduğunun tespit edilmesi karşısında tespit tarihi olan 2007 yılından öncesinde dava konusu taşınmazlarda kadim yol olmadığı, İlk Derece Mahkemesince davanın Plansız Alanlar Yönetmeliği’nin 44 üncü maddesince parselden terk suretiyle yol oluşturulması ve çıkmaz sokak oluşmasına neden olduğundan reddine karar verilmesi isabetsiz olup bu hususa riayet edilmeyerek kamu düzenine aykırı hareket edildiğini belirtip istinaf talebinin reddine; HMK'nın 353/1-b.2 maddesi gereğince hükmün düzeltilerek yeniden karar verilmesi suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; tüm mahalli bilirkişilerin taşınmazın 50 yıldır kadim yol olduğunu beyan ettikleri, 1973 tarihli hava fotoğrafların da taşınmazın yol olduğunu, 1998 hava fotoğrafında da yol çizgisinin belirgin olduğunu, Mahkemece usul yasaya aykırı karar verildiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve terkin istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 16 ıncı maddeleri
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu Zonguldak ili, Çaycuma ilçesi, ... köyü, 128 ada 14 parsel sayılı 165,12 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz davalılar ... ve arkadaşları adlarına müştereken, aynı yer 128 ada 17 parsel sayılı 337,52 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz davalılar ... ve arkadaşları adına müştereken tapuya kayıt ve tescil edilmiştir.
2. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümünün kadim yol olmadığı gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır.
Davacı, çekişmeli taşınmazların içerisinde bulunan fen bilirkişi raporunda (F) ve (E) ile gösterilen bölümlerin kadim yol olduğunu komşu taşınmaz maliklerinin yol olarak kullandığını öne sürerek taşınmaz bölümlerinin tapu kayıtlarının iptali ile yol olarak terkinini talep etmiştir. Somut olayda; hava fotoğraflarının incelenmesinde 1973 ve 1998 yıllarına ait hava fotoğraflarında yol çizgisinin tespit edildiği, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıkların beyanlarına göre çekişmeli bölümlerin 50 yılı aşkın süredir yol olduğunun belirtildiği, her ne kadar bir kısım davalılar tarafından davanın kabulü söz konusu ise de taşınmazlarda elbirliği mülkiyeti bulunduğundan bir hüküm ifade etmeyeceği, ancak bu hususun davacı lehine değerlendirilebileceği, tüm bu deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde, çekişmeli taşınmazların kadim yol olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, dosya kapsamına uygun olmayan gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Temyiz peşin harcının istek halinde davacıya iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.04.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.