"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1420 E., 2022/1548 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul/ Esastan Ret-Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Of 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/531 E., 2022/81 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... adına yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine, ... adına yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile esasa ilişkin kısmen kabule dair yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; Trabzon ili, Of ilçesi, ... Mahallesinde bulunan 119 ada 28 ve 123 ada 18 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları bulunmasına rağmen kadastro tespiti sırasında uygulanmadığını, taşınmazların kadastro tespiti öncesinde müşterek mirasbırakan ...’ın zilyetliğinde bulunması nedeniyle Hasan mirasçıları adına tespit edilmesi gerekirken mirasçılardan sadece ... adına tespit edildiğini, davacının kadastro komisyonuna yaptığı itirazın da reddedildiğini, yapılan tescilin yolsuz olduğunu belirterek çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının davacının miras hissesi oranında iptali ile davacı adına tescilini, olmadığı takdirde mirasbırakanın saklı paya tecavüz eden tasarruflarının tenkisini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; çekişmeli taşınmazların ... tarafından eşi olan ...’a bağışlandığını, davacının dava dışı 123 ada 17, 127 ada 10, 11, 128 ada 9 ve 130 ada 2 parsel sayılı taşınmazlarda hissesi bulunduğunu, davacının tenkis talebinin zamanaşımına uğradığını, ...’ın davacının mağdur olmaması için 34 ... taksi plakalı aracını da davacıya devrettiğini, davacının o yıllarda bu işlemleri kabul etmesine rağmen şimdi kötü niyetli olarak dava açtığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 27.12.2017 tarihli ve 2014/563 Esas, 2017/614 Karar sayılı kararıyla; ispatlanamadığından tapu iptali ve tescil davasının reddine, zamanaşımı nedeniyle tenkis isteminin reddine, davalı ... dışındaki davalılar aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Karara karşu davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 23.11.2018 tarihli ve 2018/1487 Esas, 2018/1591 Karar sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmazların ...’a ait olduğunun uyuşmazlık konusu olmadığı, uyuşmazlığın taşınmazların bağışlanıp bağışlanmadığı noktasında toplandığı açıklanarak davacı yan tapu kaydına dayandığı halde getirtilmediği, zilyetlik konusunda yetersiz araştırma yapıldığı belirtilerek taşınmazlarda tapu kaydı ve zilyetlik araştırması yapılması, tapu kaydının taşınmazlara uyması halinde hukuki kıymetini yitirip yitirmediği ve bağışlamanın geçerliliği hususlarının tartışılması, tapu iptali ve tescil yönünden verilecek karara göre tenkis isteminin değerlendirilmesi gereğine değinilerek karar kaldırılmış, dosya Mahkemesine gönderilmiştir.
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının dayanak tapu kayıtlarının taşınmazlara uymadığı, 123 ada 18 parsel sayılı taşınmazda bağışlamanın ispatlanamadığı, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin tereke adına olduğu, 119 ada 28 parsel sayılı taşınmaz açısından ise taşınmazın muris tarafından ...’a bağışlandığı ancak zilyetliğin mirasbırakan tarafından devredilmediği, bu nedenle geçerli bir bağış bulunmadığı, ... dışındaki davalıların taşınmazlarda kayıt maliki bulunmadığı gerekçeleri ile ... aleyhine açılan davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının davacının miras hissesi oranında iptali ile davacı adına tesciline, kalan payların davalı üzerinde bırakılmasına, diğer davalılar aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ve ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazların davalı ...’a bağışlandığını, zilyetliğin davalıda olduğunu, davalı ile eşi mirasbırakanın doğal olarak aynı evde yaşadıklarını, ...’nın eşinin ...’ın kardeşi olduğunu, yardım amaçlı taşınmazlarda çalıştığını, davalı ... yönünden husumet nedeniyle ret kararı verilmesine rağmen lehlerine vekalet ücreti verilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... açısından dava konusu taşınmazların müşterek mirasbırakandan intikal ettiği ve bağışın ispatlanamadığı gerekçesi ile istinaf talebinin reddine karar verilmiş, davalı ... açısından aleyhine açılan dava husumet nedeniyle reddedilmesine rağmen lehine vekalet ücreti verilmemesinin isabetsiz olduğu belirtilerek istinaf talebi kabul edilmiş, davalı ... lehine vekalet ücreti verilmesi sureti ile davanın kısmen kabulü yönünde yeniden hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesini tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 15. maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Yörede 2008 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonucunda; Trabzon ili, Of ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 119 ada 28 parsel sayılı 2.322,15 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ile 123 ada 18 parsel sayılı 1.915,27 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak çay bahçesi vasfıyla ... adına tespit edilmiş, tespite karşı ...’ın itirazı üzerine, Komisyonun 10.06.2008 tarihli kararı ile çekişmeli taşınmazların müşterek mirasbırakan ...’a ait iken 1995 yılında haricen ...’a satıldığı ve taşınmazların zilyetliğinin de devredildiği belirtilerek itiraz reddedilmiş, taşınmazlar 26.08.2008 tarihinde ... adına tescil edilmiştir.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
4. Ancak; Bölge Adliye Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yerine yeni bir hüküm kurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmesi halinde; Bölge Adliye Mahkemesince hüküm altına alınan değer üzerinden nispi karar ve ilam harcına hükmedilmesi, hesaplanan harçtan davacının davanın açılışı sırasında yatırdığı ilk harcın mahsup edilmesi, kalan harcın aleyhine hüküm kurulan davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydedilmesi, davacı tarafından yatırılan peşin nispi harcın da davalıdan alınarak davacıya verilmesi yönünde hüküm kurulması gerekmektedir.
Somut olayda; her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince davalı ...’ın istinaf talebi reddedilmiş ise de, davalı ...’in istinaf talebi kabul edilerek İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılmış, davanın kısmen kabulü yönünde yeniden hüküm kurulmuş, kararın hüküm kısmının 7. bendi ile 10. bendinden sonra gelen numarasız bendinde davalı ... aleyhine iki farklı harca hükmedilmiştir. Harç hususu kamu düzenine ilişkin olup Bölge Adliye Mahkemesince davalı aleyhine iki kez harca hükmedilmesi isabetsiz ise de bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK'nın 370. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca kararın düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine,
2. Kamu düzeni yönüyle yapılan inceleme sonunda, Bölge Adliye Mahkemesi kararının 10. bendinden sonra gelen “Davalı ...'dan alınması gereken 2.978,52 TL karar ilam harcından davalıdan peşin alınan 745,00 TL'nin mahsubu ile bakiye 2.233,52 TL nin adı geçen davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,” cümlesinin hüküm yerinden çıkartılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgilisine iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.