"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/3 E., 2022/232 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili talepli davanın; önceki tarihli bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... ve arkadaşları, çekişmeli 116 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tamamı ile 101 ada 39 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, davacının iddiasına konu taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu ve çekişmeli taşınmazların zilyetlik yoluyla kazanılamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gürün Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.07.2016 tarih, 2014/242 Esas -2016/209 Karar sayılı kararı ile davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli 116 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı ile 101 ada 39 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi tarafından düzenlenen 27.05.2016 havale tarihli raporda (A) harfi ile gösterilen 11.822,89 metrekarelik bölümünün tapu kaydının iptali ile hüküm yerinde gösterilen payları oranında tarla vasfıyla davacılar adına tapuya kayıt ve tescillerine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 23.09.2020 tarih, 2016/16778 E. 2020/3322 K. sayılı kararıyla: ‘’ Mahkemece eksik araştırma ve inceleme yapılarak karar verildiği belirtilerek, doğru sonuca ulaşılabilmesi için taşınmazların bulunduğu köy ile komşu köylerden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi, jeolog bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılması ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, 101 ada 39 parsel sayılı taşınmazın davaya konu bölümünün öncesinin kadim mera olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmesi, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmesi; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların niteliğiyle ilgili önceki tarihli ziraat bilirkişi raporunu da irdeler, tarımsal niteliğini bildirir, taşınmazın diğer bölümleri ve komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde, toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden mera vasfında olup olmadığını, taşınmazın diğer bölümünden nasıl ayrıldığını, zirai durumunu ve üzerinde sürdürülen zilyetlik mevcut ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları ile dosya arasında bulunan hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, taşınmazların sınırlarını ve niteliklerini, taşınmazların öncesi imar-ihyaya konu yerlerden ise bu işlemlerin tamamlanıp tamamlanmadığını, tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazların üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınması; jeolog bilirkişisinden, 101 ada 39 parsel sayılı taşınmazın davaya konu bölümünün dere yatağı olup olmadığına ya da dereden kazanılıp kazanılmadığına ilişkin rapor alınması; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmesi; çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesinin kadim mera olduğunun anlaşılması halinde meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça değer taşımayacağı düşünülmesi ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi '’ gereğine değinilerek önceki karar bozulmuştur.
C. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen karar
Gürün Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen temyiz incelemesine esas kararı ile eski tarihli hava fotoğraflarının incelenmesi sonucunda çekişmeli taşınmazlar üzerinde davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
D. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
E. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; gerek bozma kararından önce gerekse sonra yapılan keşiflerde dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların çekişmeli taşınmazların irsen intikal ve taksim sonucunda davacıya kaldığını beyan ettiklerini, teknik bilirkişilerin ise taşınmazların kültür arazisi olduğu yönünde rapor sunduklarını, ne var ki ikinci keşiften sonra alınan ve hava fotoğrafı incelemesini içeren harita mühendisi bilirkişi raporunda aksi istikametten rapor sunulduğunu, bu raporda hava fotoğraflarının hata ve yanılgı payları hesaba katılmadan yanlış değerlendirme yapıldığını, taşınmazın davacının ataları tarafından önceki sahibinden satın alındığı ve kadim tarım arazisi olduğu, dosyada mevcut mera kaydının çekişmeli taşınmazı kapsamadığı ve bu hususun dahi taşınmazın mera olmadığını ispata yeterli olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
F. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü, 16 ncı ve 17 nci maddeleri,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu, Gürün ilçesi Hüyüklüyurt köyü çalışma alanında bulunan 116 ada 2 parsel sayılı 5.509,49 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu ve kimsenin mülkiyet iddiasında bulunmadığı belirtilerek, hali arazi vasfıyla davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiş; Kaşköy köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 39 parsel sayılı 1.757.057,47 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz ise, mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir.
2. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 inci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın Gürün Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
02.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi