"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2339 E., 2022/1610 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Milas 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/11 E., 2021/475 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın hakdüşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istekli olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 21.05.2024 Salı günü duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde, temyiz eden davacı vekili Avukat ... geldi, davetiye tebliğine rağmen davalılar vekili gelmedi. Gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde özetle; çekişmeli taşınmazdaki ev ve ahırın bulunduğu yeri müvekkilinin 1987 yılından beri kullandığı, bu yerin müvekkiline ait olduğu konusunda bir uyuşmazlık bulunmadığı, davalıların mirasbırakanının bu yeri müvekkiline satmış olduğu ve davalıların mirasbırakanı öldüğü için kadastroda tespitin davalılar adına yapıldığını ileri sürerek çekişmeli taşınmazda müvekkilinin kullandığı alanın tespiti ile bu alanın tapusunun iptali ve müvekkili adına tapuya kayıt ve tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın hak düşürücü sürenin geçmesi nedeni ile usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; çekişmeli taşınmazda, kadastro çalışmalarında müvekkili adına muhdesat kaydı verildiği, müvekkiline ait yapılar hakkında tapuda bu şekilde sicil ve kayıt oluşturulduğu, ancak söz konusu kısmın ayrı bir parsel numarası alabilmesinin sadece dava yolu ile olabileceği, Mahkeme tarafından söz konusu durumun tesis kadastrosuna itiraz olarak yorumlanmasının hak kaybına neden olduğu sebep ve gerekçeleri ile istinaf yoluna başvurulmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamına göre dava konusu taşınmazla ilgili kadastro tespitinin 24.09.1998 tarihinde kesinleştiği ve çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin kesinleşmesi ile tapuya kayıt ve tescil edildiği, davanın, kadastro öncesi nedenlere dayalı olarak tapu iptal ve tescil istemiyle 05.01.2018 tarihinde açıldığı, olayda kadastro tespitinin kesinleştiği tarih ile 3402 sayılı Yasa'nın 12/3 üncü maddesinde düzenlenen dava açmaya ilişkin 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği, Mahkemece davanın hak düşürücü sürenin dolması nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmesinde usul ve yasaya bir aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle HMK'nın 353/1-b/1 maddesi gereğince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalarının kadastro tespitine itiraz davası olmadığını, haricen satılan taşınmazın daha sonradan davalılar adına tescil edilmesi nedeniyle taşınmazın iadesi talebine ilişkin olduğunu, satın alma nedenine dayalı tapu iptali ve tescili davası olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3'üncü maddesi; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.03.1996 tarihli ve 1995/20-1086 Esas, 1996/174 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sonucu; Muğla ili, Milas ilçesi, Kısırlar Mahallesi, 111 ada 92 parsel numaralı taşınmaz tapu kaydı ile 1.104,03 m² yüzölçümlü olarak iki adet kargir bina ve bir adet kargir ahır ve tarla vasfı ile davalı ... ve arkadaşları adına tespit ve 24.09.1998 tarihinde tapuya kayıt ve tescil edilmiştir. Beyanlar hanesine (F) harfi ile gösterilen kargir ahırın ... adına kayıtlı olduğu hususu beyanlar hanesine şerh verilmiştir. Eldeki dava ise 04.01.2018 tarihinde açılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.