"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
KARAR : Başvuru Kabul - Dava Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili ve katılma yolu ile davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalının başvurusunun harç hususu yönünden kabulü, davacıların başvurusunun tam kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ve duruşma istekli olarak davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma günü olarak saptanan 28/03/2023 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Avukat ... ile diğer temyiz eden davacılar vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlandı, gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakanları ...'in dava konusu 2896 parsel sayılı taşınmazını satış göstermek suretiyle muvazaalı olarak davalıya devrettiğini, 06.12.2006 tarihli vasiyetname ile de aynı taşınmazı oğlu olan ...'a vasiyet ettiğini, davalının ise ...'un kayınpederi olduğunu, tarafların amacının dava konusu taşınmazı ...'a bağışlamak, davalıya temlikin ise mirastan mal kaçırma amaçlı olduğunu, mirasbırakanın taşınmazını satma ihtiyacı bulunmadığını ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, iddiaları kabul etmediğini, mirasbırakanın başka taşınmazlarını satarak diğer mirasçılarına haklarını verdiğini, dava konusu taşınmazı ise kızı ... ve oğlu ...'a verdiğini söylediğini, oğlu ...'un icralık borçlarından dolayı mirasbırakan tarafından bu taşınmazın emaneten kendisine devredildiğini, kendisinin damadı ...'a taşınmazı üzerine almasını söylediğini, damadı ...'un borçları olduğundan üzerine almadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mirasbırakanın gerçek iradesinin satış olmadığı, diğer mirasçılarından mal kaçırma kastıyla hareket ettiği, devrin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ve katılma yolu ile davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
1. Davacılar vekili (katılma yolu ile) istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince tapu iptali ve tescile ilişkin hükmün infazda tereddüt yaratır şekilde kaleme alındığını, kararın bu yönden düzeltilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararının hukuka aykırı olduğunu, dava konusu taşınmazdaki mirasbırakana ait payın kendisine daha sonra çocukları ... ve ...'ye devredilmek üzere emaneten devredildiğini, mirasbırakanın temlik dışı taşınmazlarının, dava dışı taşınmazları ile ilgili banka hesaplarının araştırılmadığını, eksik inceleme ile karar verildiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile gerçek bir alım satım olmadığı hususunun ve emanetçi olduğunun davalı ...'nin de kabulünde olduğu, mirasbırakanın oğlu ...'a devredilmek üzere dava konusu taşınmazdaki payını davalı ...'ye devrettiği, davalının mirasçı olmadığından eldeki davada denkleştirme savunmasının dinlenemeyeceği, davanın kabulüne yönelik kararda usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, ancak harcın neye göre hesaplandığının anlaşılamadığı, eksik nispi harca hükmedildiği, ayrıca tapu iptal-tescil yönünden infazda tereddüt oluşturur şekilde hüküm kurulduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun harç hususu yönünden kabulü, davacıların istinaf başvurusunun tam kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile düzeltilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacılar lehine eksik vekalet ücretine hükmedildiğini, bu yönden kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, istinaf dilekçesinde ''... Bu sebeplerle ve sayın Mahkemenizin takdir buyuracağı sebepler muvacehesinde Mahkeme kararında yer alan maddi hataların düzeltilerek Mahkeme kararının onanmasını talep etmekteyiz....'' denilerek karardaki diğer usule aykırılıkların ve maddi hataların düzeltilmesi talep edilmiş ise de Bölge Adliye Mahkemesince sadece hüküm kısmının düzeltildiğini, vekalet ücretindeki yanlışlığın re'sen de dikkate alınması gerektiğini, kararda davacıların paylarının ve sadece isimlerinin gösterilmiş olmasının kararın infazında tereddüt uyandırabileceğini, payların ve açık kimlik bilgilerinin de yer verilmesi suretiyle kararın düzeltilerek onanması gerektiğini bildirerek kararın bozulmasına veya düzeltilerek onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalının iyi niyetli olarak dava konusu taşınmazın temlikine yönelik açıklamalarda bulunduğunu ve mirasbırakanın mal kaçırma niyeti ile hareket etmediğini belirttiğini, davalının savunmalarında belirttiği Ferizli 2886 parsel sayılı taşınmazın, mirasbırakan tarafından davacılardan torunu ...'e yapmış olduğu temlike yönelik tapu kayıtlarının incelenmediğini, bu hususun mirasbırakanın gerçek iradesinin tespiti açısından önemli olduğunu, eksik inceleme ve araştırma yapıldığını, temyiz dilekçesi ekinde yer alan tapu senet suretlerinden de anlaşılacağı üzere, mirasbırakanın hak sahibi olduğu ve sağlığında kimisini mirasçılarına devrettiği, kimisini de üçüncü şahıslara sattığı ve satış bedellerini de davacılara dağıttığı taşınmazların bulunduğunu, mirasbırakanın aktif ve pasif tapu kaydının olmadığına dair tapudan gelen yazının gerçeği yansıtmadığını, mirasbırakanın dava konusu taşınmazı oğlu ...'a kendisine iyi baktığı için emek ve hizmetlerine karşılık verdiğini, mirasbırakanın amacının mal kaçırma olmadığını, davacıların kendilerine yapılan temlikleri sakladıklarını, davalının davacı ... yönünden kabul eder mahiyette beyanda bulunduğunu, dava konusu taşınmazı dava dışı damadı ... ... ile davacı ...'e temlik etmeye hazır olduğunu beyan ederek, davacı ... yönünden süresi içerisinde kabul beyanını ortaya koyduğunu, mevcut şartlar altında, Mahkeme kararının doğru olduğu kabul edilse dahi, yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin hesaplanmasında, davalının davacı ... yönünden davayı kabule yönelik beyanının dikkate alınarak işlem yapılması gerektiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu'nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras ... çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR:
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
03/09/2022 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edilen taraf vekilleri için 8.400,00’er TL duruşma vekâlet ücretinin karşılıklı alınıp verilmesine,
Aşağıda yazılı 99,20 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan, 39.730,63 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.