"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : 01.12.2022
SAYISI : 2022/73 E., 2022/353 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali tescil, ecrimisil, bedel, maddi ve manevi tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, bozma kararına direnilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı - karşı davalı ......vekili tarafından süresinde ve davalı - karşı davacı ... vekili tarafından süresinde duruşma istekli olarak temyiz edilmiş olmakla; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma günü olarak saptanan 03.10.2023 Salı günü için yapılan tebligatlar üzerine, temyiz eden davalı - karşı davacı ... vekili Avukat ... ile temyiz eden davacı - karşı davalı ......ve vekili Avukat Ahmet Emre Darende geldiler. Davetiye tebliğine rağmen davalı ... vekili gelmedi. Yokluğunda duruşmaya başlandı. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı - karşı davalı, Bodrum 4.Noterliğinin 06.07.2012 tarihli satış yetkisi de bulunan - vekaletnamesi ile vekil olarak tayin ettiği davalılardan eşi olan ...’ın vekaletnamedeki yetkisini kötüye kullanmak suretiyle maliki olduğu 155 ada 5 parsel sayılı taşınmazdaki 12 nolu bağımsız bölümü satış yolu ile yakın arkadaşı ve ticari ortağı olan diğer davalı ...’e temlik ettiğini, kendisine herhangi bir satış bedeli ödenmediğini, davalı ...’a karşı Almanya’da boşanma davası açtıktan sonra söz konusu satış işleminin gerçekleştirildiğini, ayrıca adına kayıtlı başka taşınmazlarının da davalı eşi tarafından satıldığını, davalıların el ve işbirliği içerisinde hareket ederek kendisini zarara uğrattıklarını ileri sürüp dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tesciline, tapuya tescil tarihinden itibaren ecrimisil bedelinin her iki davalıdan tahsiline, olmadığı takdirde taşınmazın rayiç değerinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiş, aşamada ecrimisil talebinden vazgeçtiğini bildirmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ..., işlerinin kötü gitmesi ve Almanya'da maliyeye borçlarının bulunması nedeniyle borçlandıklarını, bu sırada davacı ile ayrı yaşamaya başlayıp daha sonra boşanma aşamasına geldiklerini, dava konusu taşınmazın çok önce satışa çıkarıldığını ancak alıcı bulunamadığını, davalı ...'in almak istemesi üzerine, taşınmaz üzerinde bulunan ipotek bedeli bankaya ödendikten sonra diğer davalının satış bedelini ödeyerek taşınmazı satın aldığını, alınan bedelin borçların ödenmesinde kullanıldığını, davacının bilgisi dahilinde alınan vekaletname ile satışın yapıldığını, davacının kötü niyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı - karşı davacı ..., dava konusu taşınmazı iyiniyetli olarak ve bedelini ödemek suretiyle satın aldığını, diğer davalıyı daha önce iki kez gördüğünü, aralarında herhangi bir iş veya arkadaşlık ilişkisi olmadığını belirterek asıl davanın reddini savunmuş; karşı davasında, davacının iddiaları ile maddi ve manevi olarak zarara uğradığını ileri sürerek 10.000 TL maddi, 10.000 TL manevi tazminatın davacı - karşı davalıdan tahsiline, yine HMK'nın 329 uncu maddesi uyarınca avukatı ile yaptıkları avukatlık ücret sözleşmesi gereğince talep hakkı olan avukatlık ücretinin fer'ileriyle birlikte tamamının veya takdir edilecek oranının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacı/karşı davalı ... Yurtseven'den tahsil edilmesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, vekalet görevinin kötüye kullanıldığı iddiasının sübut bulduğu gerekçesi ile tapu iptali ve tescil talebinin kabulüne, ecrimisil talebine ilişkin davanın açılmamış sayılmasına, karşı dava yönünden maddi ve manevi tazminat taleplerinin yerinde görülmediği gerekçesi ile davanın reddine, davalı-karşı davacı ...’in HMK'nın 329 uncu maddesinin uygulanması talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ile davalı - karşı davacı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
1. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın evlilik içinde edinildiğini, ortak mal olduğunu, 1/2 payının davalıya ait olduğunu, boşanma davasının devam ettiğini, TMK’nın mal rejimi hükümlerinin dikkate alınması gerektiğini, evlilik içindeki borçların ortak borç olduğunu, davacının boşanmadan sonra davalıya karşı mal ortaklığı rejimine dayalı alacak davası açması gerektiğini, evlilik içinde mali konuların davalı tarafından yönetildiğini, iki davalının iş dışında özel hayattaki ilişkilerini bildiklerine dair delil bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı - karşı davacı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece delillerin tam olarak toplanmadığını, davacı ile davalı ...'ın ... Hukukuna göre halen evli olduklarını, dava tarihi itibariyle ikisinin Alman vatandaşı olup dava açıldıktan sonra Almanya'da boşandıklarını, Türkiye'deki malları paylaşmadıklarını, mal rejiminin ... Medeni Kanunu'na tabi bulunduğunu, Mahkemenin bu gerçeği göz ardı ettiğini, davacı ile davalı ...'ın kumpas kurarak davalı ...’i mağdur ettiğini, satışın gerçek olduğunu, aynı vekaletname ile onlarca taşınmaz alınıp satıldığını, davalının iyiniyetli olduğunun kanıtlandığını, aynı mahiyetteki Küçükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/545 Esas - 2017/528 Karar sayılı dosyasında davalının iyiniyetli kabul edildiğini, davalı ...'ı tanımadığını, davalı ...'ın banka borcunu ödeyememesi üzerine davalı ...’in abisi Yüksel'in ricası üzerine taşınmazı aldığını, davalılar arasında ticari ortaklığın söz konusu olmadığını, bu hususun ticaret sicili kayıtları ile kanıtlandığını, iki dil bilen ve tacir olan davacının resmi kurum olan noterden verdiği vekaletnamelerin içeriğini bilmediğini ileri süremeyeceğini, vekil edenin alacağının ifa alacağı olduğunu, vekilin sorumlu bulunduğunu, karşı davalarının gerekçesiz reddedildiğini, HMK’nın 329 uncu maddesindeki yaptırımların uygulanması gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 26.03 2019 tarihli ve 2018/2119 E., 2019/465 K. sayılı kararıyla; davacı ile davalı ...'ın evli olduğu, gerek Türkiye'de gerekse Almanya'da iş yaptıkları, dava konusu taşınmaz ve dosyada belirtilen bir kısım taşınmazların satın alındığı, davacının davalı ...'a verdiği vekaletname ile dava konusu taşınmazın diğer davalı ...’e satış suretiyle devredildiği,tüm dosya kapsamı ve mevcut delillerle davalı ... ile davalı ...'ın arkadaş olduğu, birbirini tanıdıkları, davalı ...'in ilişkiyi bildiği, davacı ile davalı ... arasında geçimsizlik olduğu, Almanya'da boşanma davasının açıldığı ancak kayden Türkiye'de halen evli oldukları, tarafların Almanya'da ve Türkiye'de borçlarının bulunduğu ancak vekaletnamenin bu amaçla verilmediği, borçlar için taşınmazların satılarak ödenmesi konusunda davacı ile davalı ...'ın aralarında anlaşma yapıldığı, davalı ... tarafından ileri sürülmüşse de bu durumun kanıtlanmadığı, süreç içerisinde davalı ...'ın başka taşınmazları da yakın arkadaşlarına devrederek elden çıkardığı, vekil ... tarafından aynı vekaletname kullanılarak davacıya ait Küçükçekmece ilçesinde bulunan başka bir taşınmazın da davalı ...’in abisi olan Yüksel Özgür’e devredildiği, davacı tarafça bu taşınmaz için açılan davada mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, karara karşı davalı ... ve Yüksel Özgür’ün istinaf başvurularının esastan reddedildiği, anılan hükmün henüz kesinleşmeyip temyiz aşamasında olduğu, anılan dosyada adı geçen ...ile davalı ...'ün kardeş oldukları, bu kişilerin davalı ...'la önceden tanıştıkları, iş ilişkileri bulunduğu, vekil ile alıcının birlikte hareket ettikleri, taşınmazın tapudaki değeri ve gerçek değeri dikkate alındığında davacıyı zararlandırdıkları, alıcının vekilin zararlandırma kastını bildiği, vekaletin davacının iradesine aykırı olarak kullanıldığı, eldeki davanın taşınmazın aynına ilişkin olup Mahkemece yasa gereği geçici koruma kapsamında HMK'nın 389 uncu ve devamı maddeleri gereğince tedbir koymasında hukuka aykırılık olmadığı, davacının dilekçesinin HMK’nın 119 uncu maddesindeki zorunlu unsurları içerdiği, davada kararın henüz kesinleşmediği, zararın doğmadığı, bu aşamada maddi tazminat istenemeyeceği, dava dilekçesi ve beyanların iddia ve savunma sınırları içerisinde kaldığı, manevi tazminatı gerektirir bir durumun olmadığı, davacı ...'nin yasal hakkını kullanarak dava açtığı, dava sonucunda haklı görüldüğü, bu nedenle HMK’nın 329 uncu maddesindeki koşulların davada gerçekleşmediği, davacının borçların tasfiyesi kapsamında iradi olarak vekalet verdiğine, mal rejiminin sonlandığına dair dosyada delil bulunmadığı, dava konusu taşınmaz evlilik içerisinde alınmış olsa bile 3. kişi adına kayıtlı olduğu, tapu iptali ve tescil talebinin kabul edilmesinde yasaya aykırılık bulunmadığı, Mahkemece Aile Hukukuna göre değerlendirme yapılarak karar verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle HMK’nın 353/1.b.1 inci maddesi uyarınca davalı ... ve davalı - karşı davacı ...’in istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı - karşı davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairenin 17.11.2021 tarihli ve 2019/2670 E., 2021/6879 K. sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamı itibariyle, davalı ...’ün satış tarihi olan 17.11.2014 tarihinde Denizbank’tan 410.000 TL konut kredisi kullandığı, aynı tarihte ....konut satış bedeli havale bedeli” açıklaması ile davacı ...’nin hesabına 406.623.00 TL gönderdiği, yine aynı tarihte davalı ... tarafından davalı vekil ... hesabına 35.000 Euro ve 265.900 TL’nin “... havale bedeli” açıklaması ile gönderildiği, öte yandan eksikliğin tamamlanması yolu ile getirtilen belgelerden ve Denizbank’ın 14.10.2021 havale tarihli yazısından satış tarihinde dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan (davacı ......adına kullanılan 450.000 TL konut kredisi için konulan) ipotek borcunun da davalı ... tarafından ödenerek kaldırıldığı, bu durumda davalı ...’e yapılan satışın gerçek olduğu anlaşılmaktadır. Ne var ki, davalı vekil ...’in vekil edene karşı hesap verme borcu çerçevesinde - taşınmaz bedelini davacıya ödediği hususunu kanıtlayamadığı da gözetilerek - taşınmazın bedelinden sorumlu olacağı açıktır. Hal böyle olunca, davalı ... tarafından davacıya yapılan ödemeler ve davacının borcu sebebiyle bankaya yapılan ödemeler mahsup edildikten sonra kalan miktardan davalı ...’ın sorumlu tutulması ve bu miktarın davalı ...’dan alınıp davacıya verilmesine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesinin kararı bozulmuştur.
3. İlk Derece Mahkemesince Verilen Direnme Kararı
Büyükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.10.2022 tarihli ve 2022/73 E., 2022/353 K. sayılı kararıyla; vekil ... tarafından vekalet görevinin kötüye kullanıldığı, davalı vekil ... ile diğer davalı ...’in ortağı olduğu ... şirketi arasında ticari ilişkilerin bulunduğu, davalı ...’in şirketinden diğer davalı ...’ın aylık ödeme aldığı, davalı ...’in abisi Yüksel’in davalı ...’a ait evde misafir olarak da kaldığı ve arkadaşlık ilişkilerinin bulunduğu, davacının başka bir taşınmazının da vekil tarafından aynı vekaletname ile Yüksel’e devredildiği, davalı ... tarafından taşınmazın 1.180.000,00 TL'ye alındığının iddia edilmesine rağmen bilirkişi raporu ile taşınmazın temlik tarihindeki değerinin 1.785.000,00 TL olarak belirlendiği, tüm bu hususlar göz önüne alınarak kayıt maliki davalı ...’in iyiniyetli olmadığı gerekçesi ile önceki kararda direnilmesine karar verilerek tapu iptali ve tescil talebinin kabulüne, ecrimisil talebine ilişkin davanın açılmamış sayılmasına, karşı dava yönünden maddi ve manevi tazminat taleplerinin yerinde görülmediği gerekçesi ile davanın reddine, davalı - karşı davacı ...’in HMK'nın 329 uncu maddesinin uygulanması talebinin reddine karar verilmiştir.
4. Direnme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davacı - karşı davalı ......vekili ve davalı - karşı davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
1. Davacı - karşı davalı ......vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usule, yasaya ve maddi adalete uygun olduğunu, ancak davacı lehine karar tarihi itibari ile 2022 yılı itirabi ile yürürlükte bulunan Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken 2018 yılı Avukatlık asgari ücret tarifesine göre vekalet ücretine hükmedildiğini, hükmün bu yönden düzeltilerek davacı - karşı davalı vekili lehine 188.250,00 TL nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirtip hükmün bu yönden düzeltilerek onanmasını istemiştir.
2. Davalı - karşı davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; önceki savunma ve itirazlarını tekrarlayarak kararın bozulmasını istemiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, ecrimisil, bedel; karşı dava maddi ve manevi tazminat isteklerine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 504/1 inci ve 506 ncı maddeleri,
2. 4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 2 nci ve 3 üncü maddeleri.
3. 6100 sayılı HMK'nın 373 üncü maddesi.
6.3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve İlk Derece Mahkemesinin direnme kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı - karşı davacı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine.
2. Davacı - karşı davalı ......vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; bilindiği üzere, taşınmazın aynına ilişkin davalarda hükmedilecek vekalet ücreti, dava konusu taşınmazın dava tarihindeki ve harcı tamamlanan değeri üzerinden nispi oranda belirlenir.
Somut olayda, dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle keşfen belirlenen değeri 1.785.000,00 TL olup bu değer üzerinden de harç tamamlandığından, davanın kabulü nedeniyle kendini vekille temsil ettiren davacı ......lehine harcı ikmal edilen bu miktar üzerinden karar tarihi itibariyle yürürlükte olan 2022 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca nispi vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, yazılı şekilde 2018 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
Ne var ki, bu hususun giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK'nın 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
1. Açıklanan nedenlerle davalı - karşı davacı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle karşı davanın ONANMASINA,
2. Davacı - karşı davalı ......vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne; İlk Derece Mahkemesi hükmünün 9. bendinin hükümden çıkarılarak yerine 9. bent olarak “Asıl dava yönünden kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 188.250,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacı ... ...e verilmesine” cümlesinin yazılmasına hükmün belirtilen şekliyle 6100 sayılı HMK’nın 370/2 nci maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. 21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacı - karşı davalı ...... vekili için 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilen davalılardan alınmasına,
4. Asıl dava yönünden; alınan peşin harcın istek halinde yatıranlara iadesine,
5. Karşı dava yönünden; 269,85 TL onama harcının karşı davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.