"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2013/115 E., 2022/303 K.
HÜKÜM : Asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabul kısmen ret
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil istekli asıl ve birleştirilen davalardan dolayı yapılan yargılama sonucunda verilen kararın temyizen incelenmesi asıl ve birleştirilen davalarda davalı ... ve birleştirilen 2011/236 Esas sayılı davada dahili davacı ... ile birleştirilen 2014/55 Esas sayılı davada davacılar vekili tarafından istenilmiş olmakla dosya tetkik olunarak gereği görüşüldü:
Asıl davada davacılar vekili, davacıların mirasbırakanı ... ...'un 28.05.2010 tarihinde öldüğünü, davalı ...'in mirasbırakan ... ...'un torununun arkadaşı olduğunu, mirasbırakanın maliki olduğu 2560, 604 ve 1429 parsel sayılı taşınmazlarını davalı ...'e mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olarak temlik ettiğini, davalının dava konusu taşınmazları alım gücünün bulunmadığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kaydının asıl davada davacıların miras payı oranında iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 20.12.2019 tarihli dilekçe ile dava konusu 2560 parselin İznik İcra Müdürlüğünün 2017/201 takip sayılı dosyasında satıldığını belirterek, ihale bedeli olan 616.000,00 TL üzerinden davacıların paylarına isabet eden bedelin davalıdan tahsilini talep etmiş, 20.04.2021 tarihli dilekçesi ile 2560 parsel yönünden HMK’nın 125 inci maddesi uyarınca seçimlik haklarını bedel yönünden kullandıklarını bildirmiştir.
Birleştirilen 2011/236 Esas sayılı dosyada davacılar ... ve ... vekili; mirasbırakanın maliki olduğu 2560, 604 ve 1429 parsel sayılı taşınmazları davalı ...'e mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olarak temlik ettiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kaydının davacıların miras payı oranında iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, aşamada davacı ...’nın ölmesi üzerine mirasçısı ... birleştirilen davaya dahil olmuş, davacı ... ... vekili 20.09.2021 tarihli dilekçesi ile 2560 parsel yönünden HMK’nın 125 inci maddesi uyarınca seçimlik haklarını bedel yönünden kullandıklarını bildirmiş, dahili davacı ... vekili 10.05.2021 tarihli dilekçesi ile HMK’nın 125 inci maddesi uyarınca seçimlik haklarını tapu iptal tescil olarak kullandıklarını ve taşınmazı ihale ile satın alan ... Mühendislik Isı Sistemleri İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şirketinin davaya dahil edilmesini istemiştir.
Birleştirilen 2014/55 Esas sayılı dosyada davacılar ..., ... ve ... vekili; mirasbırakanın maliki olduğu 2560, 604 ve 1429 parsel sayılı taşınmazları davalı ...'e devrettiğini, işlem tarihinde ehliyetsiz olduğunu, temlikin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile mirasçılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 16.07.2020 tarihli dilekçe ile 2560 parsel yönünden tapu iptal ve tescil taleplerinin devam ettiğini, ihalenin kesinleşmesi sonucu davanın konusuz kalması halinde ihale bedeli olan 616.000,00 TL üzerinden davacıların paylarına isabet eden toplam 354.200,00 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, 29.12.2020 tarihli dilekçe ile HMK’nın 125 inci maddesi uyarınca seçimlik haklarını tapu iptal tescil olarak kullandıklarını ve taşınmazı ihale ile satın alan ... Mühendislik Isı Sistemleri İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şirketinin davaya dahil edilmesini istemiş, İznik Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/220 Esas, 2013/581 Karar sayılı kararı ile tereke temsilcisi olarak atanan ... davaya dahil olmuş, davacı ... ...’un 11.02.2022 tarihinde ölmesi üzerine mirasçıları ... ve ... davaya dahil olmuştur.
Birleştirilen 2014/55 Esas sayılı davanın 07.07.2010 tarihinde açıldığı ve mahkemenin 2010/84 esasına kaydedildiği, aşamada Mahkemenin 2010/186 Esas sayılı dosyası ile birleştirildiği, daha sonra anılan dosyadan tefrik edilip 2011/112 esasa kaydedildiği, Mahkemenin 26.05.2011 tarih, 2011/112 Esas, 2011/165 Karar sayılı kararı ile; temliklerin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğu gerekçesiyle davanın davacılar Gürten, Hanife ve Fevzi Guguk’un payı oranında kabulüne karar verildiği, Mahkemenin yukarıda belirtilen 26.05.2011 tarihli kararının davalı ... tarafından temyiz edildiği, Dairenin 26.01.2012 tarih, 2011/11999 Esas, 2012/527 Karar sayılı kararı ile; davada ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuki nedenlerine dayanıldığı, olayda elbirliği (iştirak) halinde mülkiyet söz konusu olduğu gözetilerek dava dışı ortaklar ..., ..., ... ve ...’ın olurlarının alınması ya da miras şirketine atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi, hukuki ehliyetsizliğin kamu düzeni ile ilgili olduğundan önemine binaen öncelikle incelenmesi, mirasbırakanın ehliyetli olduğunun saptanması halinde muris muvazaa hukuki nedenine dayalı isteğin değerlendirilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulduğu anlaşılmıştır.
Bozma kararı sonrası dava, Mahkemenin 2012/160 esasına kaydedilmiş ve bozmaya uyma kararı verildikten sonra 21.06.2012 tarihinde dosya Mahkemenin 2012/75 esas sayılı dosyası ile birleştirilmiş, aşamada anılan dosyadan tefriki ile Mahkemenin 2014/55 esasına kaydedilmiş ve 25.03.2014 tarihinde de eldeki dava ile birleştirilmesine karar verilmiş olup Mahkemenin 19.07.2022 tarih, 2013/115 Esas, 2022/303 Karar sayılı kararı ile; temlikin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğu, dava konusu taşınmazların temlikten sonra da mirabırakan ile oğlu tarafından kullanıldığı, bedeller arasında fark olduğu gerekçesi ile dava konusu 604 ve 1429 parsel sayılı taşınmazlar yönünden asıl ve birleştirilen davaların kabulü ile taşınmazların tapu kayıtlarının davacıların miras payı oranında iptali ile davacılar adına tesciline, dava konusu 2560 parsel yönünden asıl ve birleştirilen 2011/236 Esas sayılı davada davacıların miras payına isabet eden bedellerin davalıdan tahsiline, birleştirilen 2011/236 Esas sayılı davada dahili davacı ... ile birleştirilen 2014/55 esas sayılı davada davacılar dava konusu 2560 parsel yönünden davacıların davaya ... (...) Limited Şirketine karşı davaya devam ettikleri ve tapu iptal tescil ile İznik İcra Müdürlüğünün 2017/201 talimat sayılı dosyasındaki bedele ilişkin talepte bulundukları, anılan talebin eldeki davada değerlendirilemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde asıl ve birleştirilen davalarda davalı ... ve birleştirilen 2011/236 Esas sayılı davada dahili davacı ... ile birleştirilen 2014/55 Esas sayılı davada davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuş, dosya temyiz incelemesi yapılmak üzere Daireye gönderilmiştir.
Bilindiği üzere, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin Resmi Gazete'de ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar 1086 sayılı Kanun'un temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin, yine aynı maddenin ikinci fıkrasında ise Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine istinaf yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 427 ilâ 444 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, yani bu kararlara ilişkin dosyaların Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemeyeceği belirtilmiştir.
Bu durumda 20 Temmuz 2016 tarihinden önce verilen kararlar, kanun yoluna başvurma tarihi ne olursa olsun 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 427 ilâ 444 üncü maddelerindeki temyize ilişkin hükümlere tabi olup dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Başkanlığına gönderilmesi gerekmektedir.
Buna karşılık, 20 Temmuz 2016 tarihinde ve sonrasında verilen temyiz incelemesinden geçmeyen kararlara karşı kanun yoluna gidilmesi halinde ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ilâ 360 ncı maddelerindeki istinafa ilişkin hükümlerinin uygulanması için dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi zorunlu olup daha önce Yargıtay denetiminden geçen Birleştirilen 2014/55 esas sayılı davanın “istinaf” kanun yoluna tabi olmadığı açık ise de asıl dava ile birleştirilen 2011/236 esas sayılı dava doyaları ile ilgili daha önce Yargıtayın bir denetiminin bulunmadığı gözetildiğinde, asıl dava ile birleştirilen 2011/236 esas sayılı davanın ''istinaf'' kanun yoluna tabi olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, davaların birleşmekle bağımsız dava olma özelliğini kaybetmedikleri gözetilerek ''İstinaf'' kanun yoluna tabi olduğu anlaşılan asıl dava ile birleştirilen 2011/236 esas sayılı dava dosyasının istinaf incelemesi yapılmak üzere ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi, sonucunda verilen kararın temyiz edilmesi halinde dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi (anılan dosya temyiz edilmese dahi temyize tabi olan birleştirilen 2014/55 Esas sayılı davanın gönderilmesi) için dosyanın Mahkemesine iadesi gerekmektedir.
KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Dosyanın İznik Asliye Hukuk Mahkemesine TETKİKSİZ İADESİNE,
08.05.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi