"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/559 E., 2022/2728 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ardahan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/272 E., 2019/569 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak sureti ile davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; babaları mirasbırakan ... oğlu ...'ın, ..., ... ve ...'la birlikte 1978 yılında Ardahan ili, Merkez ilçesi, ... (eski ...) Mahallesi, ... Civarı Mevkiinden 8.000 m2 yüz ölçümlü yeri satın aldıklarını, yaptıkları taksimle babası ...'a 1.950 m2 yüz ölçümlü müfrez tarla vasıflı, eski 47-C parsel sayılı taşınmazın verildiğini, 1.950 m2'lik eski 47-C parsel sayılı taşınmazın güneyindeki 1.033 m2'lik kısmın 12.03.1986 tarih ve 1986/51 sayılı Kamu Yararı Kararına istinaden Karayolları Genel Müdürlüğünce 516.500 TL bedelle yol olarak kamulaştırılıp yola terkin edildiğini, bakiye 917 m2 yüz ölçümlü kısım için babası adına ifrazen tescil edildiğini ve 717.12.1986 tarihli ve 36 yevmiye, 270 cilt, 98 sahife ve 56 sıra nolu tapunun verildiğini, haberleri olmadan yapılan kadastro çalışması sırasında ise 917 m2 yüz ölçümlü bu tapu kaydına istinaden babaları mirasbırakan adına kargir ev ve arsa vasfıyla, hatalı şekilde 181 ada 4 parsel (yeni 235 ada 4 parsel) sayıyla 656,58 m2 yüz ölçümlü olarak tespit edildiğini, Ardahan Kadastro Müdürlüğünün 16.10.2018 tarihli yazısına istinaden eksik kısmın Ardahan Belediyesince hayvan pazarı olarak kullanılan 237 ada 15 (yeni 235 ada 7) parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığını ileri sürerek kimin adına kayıtlı olduğunu bilmediği eksik yüz ölçümlü kısmın tapu kaydının iptali ve mirasbırakanının veraset ilâmındaki payları oranında mirasçılar adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının 235 ada 4 parsel sayılı taşınmazlarının yüz ölçümünün eksik yazıldığını ileri sürdüğünü, talebinin tam anlaşılmadığını, davalı idare aleyhine tapu iptali ve tescil davası açılamayacağını, dava konusu taşınmazın kadastro tutanağının 1992 yılında kesinleşmesi sebebiyle on yıllık hak düşürücü sürenin de geçtiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.12.2018 tarihli ve 2019/569 Esas, 2019/569 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmaza ait kadastro tutanağının 21.07.1992 tarihinde kesinleştiği, eldeki davanın 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasındaki on yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın kadastro tespitinin taraflarına bildirilmeden 21.07.1992 tarihinde kesinleştiğini, dava konusu taşınmaz kısmının 242 ada 6 parsel sayılı taşınmaza ilave edilerek Hazine ve Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) adına tescil edildiğini, KGM'nin taşınmazlarının 261 m2 kısmını ikinci şerit olarak kamulaştırdığını, kamulaştırma bedelinin mirasçılara ödenmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 25.11.2022 tarihli ve 2020/559 Esas, 2022/2728 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesince davacıya dava dilekçesinin açıklattırılması sonrasında davacının sunduğu dilekçelerde hasmı Tapu ve Kadastro Müdürlüğü olarak bildirdiği, dava konusu 235 ada 4 parsel sayılı taşınmazın krokisi incelendiğinde iki cephesinin yol olduğu, bitişiğindeki parsellerin 235 ada 3 ve 5 parsel sayılı taşınmazlar olduğu, UYAP TAKBİS sorgusunda da dava dışı üçüncü kişiler adına kayıtlı olduklarının anlaşıldığı, komşu parsellerde davalı ... adına kayıtlı taşınmaz bulunmadığına göre davanın husumet nedeniyle reddi gerektiği, öte yandan dava dilekçesi açıklattırılan davacının sonradan verdiği dilekçede herhangi bir kamulaştırmasız el atma tazminatı talebinde bulunmadığı, yalnızca tapusunun 917 m2 yüz ölçümüyle adlarına tescilini talep ettiği, dava dosyasında olmayan kamulaştırma bedeli talebinin istinaf dilekçesinde ileri sürülmesinin de Karayolları Genel Müdürlüğünün davada taraf olmaması gözetilerek yerinde görülmediği gerekçesiyle davacının istinaf talebinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin 06.12.2018 tarihli ve 2019/569 Esas, 2019/569 Karar sayılı kararının kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurmak suretiyle davanın husumet yönünden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; hukuk bilgisine sahip olmadığını, kadastro tespitinin hatalı olduğunu, 917 m2 yüz ölçümlü tapularına istinaden hatalı şekilde 235 ada 4 parsel sayılı taşınmazlarının yüz ölçümün 654 m2 olarak belirlendiğini, 261 m2 eksik olduğunu, davalıyı hatalı olarak göstermiş olsa da Mahkemece doğru hasmın davaya dahil edilmesi gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri,
2. 6100 sayılı Kanun'un 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının temyiz itirazının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye temyiz onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın Ardahan 2. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
29.04.2024 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.