"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/20 E., 2023/187 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/643 E., 2022/193 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil -tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakanları ...'in maliki olduğu 54 ada 11 ve 55 ada 18 parsel sayılı taşınmazlardaki ayrı ayrı 1023/1024 hissesini 13.08.2015 tarihinde satış göstermek suretiyle davalı büyük oğlu ...'e devrettiğini, mirasbırakanın işlem anında KOAH hastası olduğunu ve yatalak olduğunu, satması için herhangi bir sebebin bulunmadığını, yapılan işlemin mirastan mal kaçırmak amacı ile gerçekleştirildiğini, satış bedellerinden de muvazaanın mevcut olduğunun anlaşıldığını, yapılan işlemin mirasbırakanın çok değerli taşınmazlarını davalıya devretmiş olması nedeniyle mahfuz hisselerine tecavüz oluşturduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkisine karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, dava konusu taşınmazların yıllardır babası ve kardeşleri için yaptığı fedakarlıklar gözetilerek kendisine devredildiğini, taşınmazları belediyenin emlak beyan değeri üzerinden satın aldığını, mirasbırakan ...'in taşınmazların devrinin yapıldığı 13.08.2015 tarihinde ve öncesinde bu taşınmazların satışının yapıldığını açıkça davacılara ve bu durumun mahiyetini soran yakınlarına sözlü olarak bildirdiğini, mirastan mal kaçırma amaçlı bir devrin söz konusu olmadığını, mirasbırakanın adına kayıtlı başkaca taşınmazlarının da bulunduğunu, sadece bedeller arasındaki farkın muvazaanın başlıca delili olarak kabul edilemeyeceğini, ayrıca kendisinin ( davalının) mali durumunun yerinde olup satış bedellerini ödeyebilecek durumda olduğunu, tenkis davasının esas şartı olan diğer mirasçıların saklı payına tecavüz etme şartının gerçekleşmediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Trabzon 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.05.2022 tarihli ve 2020/643 Esas, 2022/193 Karar sayılı kararıyla; toplanan deliller, tanık ifadeleri ve özellikle mirasbırakanın geriye azımsanmayacak miktarda taşınmaz bıraktığı birlikte değerlendirildiğinde mirasbırakanın mal kaçırma kastı ile hareket ettiği hususunun davacı tarafından kanıtlanamadığı gerekçesiyle muris muvazaası nedenine dayalı tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tenkis talebi yönünden yapılan değerlendirmede ise alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacıların saklı paylarına tecavüz bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle bu talebin de reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi gerekçeli kararının son sayfasında belirtilen davanın reddi gerekçelerinin dinlenilebilir olmaktan uzak olduğunu, dava konusu taşınmazların mirasbırakanın en değerli taşınmazları olduğu hususu ile geri kalan taşınmazların mirasçılara kaldığı hususunu göz ardı ettiğini, mahkemenin takdir hakkını davalıdan yana kullandığını, Yargıtay içtihatlarında belirtildiği üzere tapudaki cüzi bedelle devredilişin tek başına muvazaanın kanıtı olmadığı ve satış akdi tanıklarının açık ve net beyanlarıyla birlikte değerlendirildiğinde muvazaanın kanıtlandığını ve davanın kabulü gerektiğini, devrin makul sınırda kalmadığını, davalı tanıklarının mirasbırakana ... tarafından bakıldığı ve bu nedenle ...'ye daha fazla pay verildiği yönündeki iddialarının gerçek dışı olduğunu, davaya konu devirlerin gerçek bir satış olmayıp, bağış niteliğinde olduğunu, davalı tanıklarının dahi davalının dava konusu devir karşılığında mirasbırakana herhangi bir bedel ödemediğini zımnen ikrar ettiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 03.02.2023 tarihli ve 2023/20 Esas, 2023/187 Karar sayılı kararıyla; dosyadaki belgelere, duruşma sürecini yansıtan tutanaklar ve gerekçe içeriğine göre, ilk derece mahkemesi kararında davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun 706 ncı, Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri.
Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6 ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 190 ıncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; 1943 doğumlu mirasbırakan ...'in 26.04.2017 tarihinde öldüğü, geriye mirasçı olarak davacı çocukları ..., ..., ..., ... ve ... ile davalı oğlu ...'nin kaldıkları, mirasbırakanın adına kayıtlı 54 ada 11 parsel (yeni 1125 ada 15 parsel) ve 55 ada 18 (yeni 1127 ada 1 parsel) sayılı taşınmazlardaki 1023/1024'er paylarını 13.08.2015 tarihli satış işlemi ile davalı oğluna temlik ettiği, mirasbırakanın adına kayıtlı başkaca pek çok taşınmazının bulunduğu, tenkis talebinin değerlendirilmesi için alınan bilirkişi raporunda davacıların saklı paylarına tecavüz edilmediğinin tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.