"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
KARAR : Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali ve tescil davasında yargılamanın iadesi talebi sonucunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; yargılamanın iadesi talebinde bulunan davacı ... Genel Müdürlüğü vekili ile aleyhine yargılamanın iadesi talebinde bulunulan davalı Hazine vekilinin istinaf itirazlarının kısmen kabulü ile sair istinaf itirazlarının reddine, 6100 sayılı ...nın 353/(1)-b/2 ve 355. maddeleri gereğince, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20/04/2017 tarihli, 2016/502 Esas ve 2017/176 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, yargılamanın iadesini talep eden ... Genel Müdürlüğü vekilinin yargılamanın iadesini talebinin reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.12.2014 tarihli ve 2013/315 Esas 2014/601 Karar sayılı tapu iptali ve tescil davasında ... Belediyesine ait 1404 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiğini, oysa ki davalı ... Belediyesinin tüzel kişiliğinin 6360 sayılı Yasa ile sona erdiğini, buna rağmen davanın Büyükşehir Belediyesine ihbar edilmeyip yargılamının yetkisiz vekil ve temsilci huzurunda görüldüğünü, kararın Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin denetiminden geçerek kesinleştiğini ve söz konusu kararı yeni öğrendiklerini, verilen hükmün HMK'nın 375/1-c maddesine aykırılık teşkil ettiğini ileri sürerek yargılamanın iadesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, yargılamanın iadesi sebeplerinin kanunda sınırlı olarak sayıldığını, iddianın bunlardan hiçbirisine uymadığını, hak düşürücü ve zamanaşımı süresinin dolduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 20.04.2017 tarihli ve 2016/502 Esas, 2017/176 Karar sayılı kararıyla; Mahkemenin 2013/315 E. - 2014/601 K. ve 25/12/2014 tarihli kararının iptaline, ... ili ... ilçesi ... Mahallesi ... mevkii 1404 no.lu parselin 54.067,05m2 kısmının tapu kaydının iptali ile Maliye Hazinesi adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden davacı ve aleyhine yargılamanın iadesi talep olunan davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.09.2021 tarihli ve 2021/974 Esas, 2021/948 Karar sayılı kararıyla; taraf vekillerinin istinaf itirazlarının kabulüyle, 6100 sayılı ...nın 353/(1)-b/2 maddesi gereğince, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20/04/2017 tarihli, 2016/502 Esas ve 2017/176 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, yargılamanın iadesini talep eden ... vekilinin yargılamanın iadesi talebinin 6100 sayılı ...nın 375/(1)-c maddesi uyarınca kabulü ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25/12/2014 tarihli, 2013/315 Esas ve 2014/601 Karar sayılı kararının iptaline,
... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, ... mevkii, 1404 parsel sayılı 54.067,05 m² yüz ölçümlü, sazlık ve bataklık vasıflı taşınmazın tapu kaydının iptali ile Maliye Hazinesi adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece; “dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 1404 parsel sayılı taşınmazın 1990 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında sazlık ve bataklık vasfıyla ... Belediyesi adına tescil edildiği, Hazine tarafından taşınmazın niteliği itibariyle Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu iddiası ile ... Belediyesine karşı 15.11.2012 tarihinde dava açıldığı, davanın ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/315 Esas ile görüldüğü ve ... Belediyesi vekilinin 08.07.2014 tarihli ve 7 no.lu duruşma zaptındaki ifadesinde ... Belediyesinin tüzel kişiliğinin 6360 sayılı Yasa ile sona ererek ... Belediyesi bünyesine alındığını belirttiği, davaya ... Belediyesi vekili olarak 21.05.2014 tarihli vekaletnameyi sunduğu ve davayı ... Belediyesi vekili sıfatıyla takip ettiği, 25.12.2014 tarihinde davanın kabulüne dair verilen kararın davacı ... Hazinesi ve ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 02/02/2016 tarihli ve 2016/1111 - 1754 E.K. sayılı kararı ile kararın onanmasına karar verildiği, onama kararına karşı yasal süresinde karar düzeltme yoluna gidilmediğinden, kararın 11/04/2016 tarihinde kesinleştirildiği, karar başlığında hatalı olarak davalı tarafın ... Belediyesi olduğunun yazıldığı ancak davanın ... Belediyesi vekili aracılığıyla yürütüldüğü, yargılama devam ederken çekişme konusu taşınmazın 15.05.2014 tarihinde tahsisen devir suretiyle ... Büyükşehir Belediyesine devredildiği, ondan da 28.07.2015 tarihinde tahsisen devir suretiyle davacıya devredildiği, somut olayda tüzel kişiliği sona eren ... Belediyesinin devredildiği ... Belediyesinin, aynı vekile verilen usulüne uygun vekaletname ile temsil edildiği, bir başka deyişle, dava yetkili vekil ve temsilci huzuru ile görüldüğünden, somut olayda yargılamanın iadesi sebeplerinin bulunmadığı yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmesi gerektiği belirterek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yargılamanın iadesini talep eden ... Genel Müdürlüğü vekilinin yargılamanın iadesini talebinin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, yargılamanın iadesi isteme sebebeplerinin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 375. maddesi gereğince ''Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş olması ve karar bağlanmış olması ''maddesine dayandığı ve yargılamanın iadesinin koşullarının oluştuğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 374. maddesinde “Yargılamanın iadesi, kesin olarak verilen veya kesinleşmiş olan hükümlere karşı istenebilir.” aynı Yasa'nın 375. maddesinde “Aşağıdaki sebeplere dayanılarak yargılamanın iadesi talep edilebilir: c) Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması.” ve yine aynı Yasa'nın 379. maddesinde “Yargılamanın iadesi talebi üzerine Mahkeme, tarafları davet edip dinledikten sonra; a) Talebin kanuni süre içinde yapılmış olup olmadığını, b) Yargılamanın iadesi yoluyla kaldırılması istenen hükmün kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş olup olmadığını, c) İleri sürülen yargılamanın iadesi sebebinin kanunda yazılı sebeplerden olup olmadığını, kendiliğinden inceler. (2) Bu koşullardan biri eksik ise hâkim davayı esasa girmeden reddeder. ” hükümlerine yer verilmiştir.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 99.20 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.06.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.