"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3416 E., 2022/2431 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kozan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/1577 E., 2019/570 K.
Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazın tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekilleri dava dilekçesinde; Adana ili, Kozan ilçesi, Işıklı köyünde bulunan 933 parsel sayılı taşınmazın davacıya ait olduğunu, bu taşınmazın Kozan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/345 Esas, 2010/79 Karar sayılı ilamı ile edinildiğini, taşınmazın güneyinde bulunan tescil harici bırakılan taşınmaz bölümünü ...’dan 2013 yılında satın alındığını, taşınmazın 1971 yılında ıslah edilerek derenin etkisinden kurtarıldığını, 933 parsel ile birlikte bu parselin narenciye bahçesi haline getirilerek kullanıldığını, yaklaşık 40 dönüm büyüklüğündeki tespit harici taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın özel mülkiyete konu olamayacağını, zilyetlik koşullarıın araştırılması gerektiğini, davanın usul ve yasaya aykırı olarak açıldığını belirterek reddini istemiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; taşınmazın dere yatağı vasfında olduğunu, ... ‘ın mülkiyet hakkını elde etmeden ...’e hakkını devredemeyeceğini, davacının dava ehliyetinin bulunmadığını,husumet ve zamanaşımı itirazlarının olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporunda A ile gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde zilyetlikle edinim koşullarının davacı taraf lehine oluştuğunun ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, bilirkişi raporunda A ile gösterilen 23306,67 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili,davalı ... vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; davacının imar ihyaya dayalı zilyetliğinin yasal zemine dayanmadığı halde davanın kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğunu, taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup kararın eksik incelemeye dayandığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı ... istinaf dilekçesinde; kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, aktif dere yataklarının özel mülkiyete konu edilemeyeceğini, dava konusu taşınmazın devri gereken yerlerden olması halinde Belediye adına tesscil edilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak usul ve yasaya aykırı karar verildiği belirtilerek kararın kaldırılması istenmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çekişmeli taşınmazın 1954 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında dere yatağı olduğundan tespit harici bırakıldığı, ıslah çalışmaları ile dere yatağının yönünün değiştirildiği, 35-40 yıldır kültür tarım arazisi olarak kullanıldığı, davacının taşınmaz üzerinde 20 yılı aşkın ekonomik amaca uygun , mülk edinmeye elverişli zilyetliği bulunduğu gerekçesi ile kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı belirtilerek 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca davalıların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili temyiz dilekçelerinde, istinaf dilekçelerini tekrar ederek kararın bozulmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Adana ili, ... ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 933 parsel sayılı taşınmaz 15.02.2011 tarihinde hükmen ... adına tescil edilmiş, 24.09.2013 tarihinde 1750/2351 payı ...’e satılmış, son olarak 2101/2351 payla ..., 250/2351 payla ... adına kayıtlanmış, toplulaştırma işlemleri sonucunda ifraz edilerek ... adına kayıtlı 164 ada 1 parsel ile ... ve ... adına kayıtlı 162 ada 1 parseller oluşmuş, taşınmazın güneyinde bulunan taşınmaz bölümü dere yatağı olduğundan bahisle tespit harici bırakılmıştır.
2. Davacı dava konusu tescil harici taşınmaz bölümünü 2013 yılında ...’dan satın aldığını ve sahibi olduğu 933 parsel ile birlikte kullandığını beyan ederek 26.10.2016 tarihinde dava açmış , taşınmazın adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece , dava konusu taşınmaz üzerinde davacının 20 yılı aşkın süredir iktisaba elverişli zilyetliği bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince aynı gerekçe ile davalıların istinaf talebi reddedilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
3. Davacı dava konusu taşınmaza komşu olan 933 parsel sayılı taşınmazın 1750/2351 payını 24.09.2013 tarihinde ...’dan almış ve 933 parsel sayılı taşınmazda pay sahibi olmuştur. Davacının dava konusu taşınmaza komşu olup tespit harici bırakılan dava konusu taşınmazı aynı yıl Aralık ayında ...’dan satın aldığını ve bu bölümün de adına tescil edilmesi gerektiğini ileri sürerek açtığı davada önceki zilyedin haklarına dayanması mümkün değildir.
4. Davacı ... 933 parsel sayılı taşınmazın hukuki durumu ve geometrik durumu Mahkeme kararı ile belirlendikten sonra bu parselde satın alma suretiyle pay iktisap etmiş olduğuna göre, daha sonra çekişmeli taşınmaz bölümünü satın aldığından ve bu bölümleri birlikte kullandığından bahisle tescil harici bölümün adına tescilini isteyemez.
Mahkemece, değinilen hususlar göz ardı edilmek suretiyle davanın reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Temyiz eden davacı Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Peşin yatırılan temyiz harçlarının talep halinde ilgili Belediyelere iadesine,
Dosyanın Kozan 2. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adana Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,13.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.