"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/16 E., 2023/16 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasında görülen kadastro harici bırakılan yerin tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili ile davalı Teiaş vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu Bitlis, Merkez, ... köyünde kain afet konutları bölgesinde bulunan 15 dönümlük araziyi 45 yıldan bu yana babası ve kendisinin ekip biçtiğini, tarım arazisi olarak yıllardır kullandığını, o nedenle 45 yıldan fazladır buranın zilyetliğinin önce babası ...'in daha sonra da kendi üzerinde olduğunu, arazi üzerinde kimsenin bir hak talebinde bulunmadığını, anılan taşınmaz üzerinde 45 yıldan beri süren zilyetliğinin adına tescil yaptırmak zorunluluğunu doğurduğunu, çekişmeli taşınmazın tapuda adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Dahili Davalı TEİAŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu edilen taşınmazda enerji iletim hattı bulunmadığını öne sürerek davanın reddini istemiştir.
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle, taşınmazın zilyetlikle kazanılması mümkün olan yerlerden olmadığını, imar planının içerisinde bulunduğunu öne sürerek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 31.10.2013 tarih ve 2006/411 Esas 2013/202 sayılı kararı ile davanın kabulüne, (A) harfi ile gösterilen 17.607,64 metrekarelik taşınmazın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay(Kapatılan) 16. Hukuk Dairesi'nin 06.05.2014 2014/1846 Esas, 2014/5528 Karar sayılı kararıyla; " dava konusu taşınmazın hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı'ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulması, taşınmazın öncesinin mera olduğu ileri sürüldüğüne göre yöntemince mera araştırması yapılması, bundan sonra ziraat fakültelerinin toprak bölümü öğretim üyelerinden seçilecek 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesinin yaptırılması" gerekçesiyle hüküm bozulmuştur. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 17.607,64 metrekare yüzölçümlü taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiştir. Mahkeme kararına karşı davalı Hazine vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
3. Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'nin 16.09.2021 tarih 2021/2758 Esas 2021/4184 Karar sayılı kararıyla; " enerji nakil hattından sorumlu kamu tüzel kişiliğini tespit edip yöntemine uygun şekilde davaya dahil etmek üzere davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, bu yolla taraf teşkili tamamlandıktan sonra dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, dava konusu taşınmaz bölümüne ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğünün web sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihi olan 2006 yılından 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğü'nden getirtilerek dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi-fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı" gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu, taşınmazda verilmiş herhangi bir kamulaştırma kararı bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, fen bilirkişisi tarafından hazırlanan 01.11.2011 havale tarihli raporda (A) harfi ile gösterilen 17.607,64 metrekarelik bölümün tarla vasfı ile TMK 713/1 inci maddesi uyarınca davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davalı TEİAŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; hak düşürücü sürenin geçtiğini, imar-ihya gerektiren yerlerden olmadığını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı TEİAŞ vekili temyiz dilekçesinde özetle, yanlış husumet yöneltildiğini, dahili davalı tarafından kamulaştırma bedel tespit tescil davası açılıp açılmadığının açıklığa kavuşturulmadığını, pasif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro harici bırakılan yerin tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14'üncü ve 17'inci maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1'inci maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesinin yollamasıyla davada uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesindeki sebeplerin varlığı halinde mümkündür.
2. Bitlis, Merkez, ... köyünde bulunan taşınmaz 1955 yılında yapılan kadastro sırasında taşlık olarak tescil harici bırakılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile bozma kararında belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafın temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekili ile davalı TEİAŞ vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Bakiye 347,70-TL onama harcının temyiz eden davalı TEİAŞ'tan alınmasına,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,25.03.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.