"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/509 E., 2022/1097 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şebinkarahisar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/1 E., 2021/120 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılması suretiyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, çekişmeli 108 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tarım arazisi olmadığını, kadimden beri ve halen ... Köyü sakinleri tarafından hayvan olatmak amacıyla mera olarak kullanıldığını, dolayısıyla davalılar adına yapılan kadastro tespitinin hatalı olduğunu ileri sürerek, tapu iptali ve mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile tescili istemiyle eldeki davayı açmıştır.
II. CEVAP
Davalı ..., dava konusu taşınmazın mera değil kendilerine ait tapulu tarım arazisi olduğunu, evveliyatında ekilip biçilen taşınmazın son zamanlarda odun ihtiyaçlarını karşılamak ve kendilerine ait hayvanları otlatmak amacıyla kullanıldığını beyanla, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16/B maddesi uyarınca mülkiyeti Maliye Hazinesi adına, yararlanma ve kullanma hakkı ise ... Köyü Tüzel Kişiliği adına olmak üzere mera niteliğiyle orta malı olarak sınırlandırılarak özel siciline tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde özetle; tarla vasfındaki çekişmeli taşınmazın tamamının 14.09.1954 tarih ve 102 sayılı tapu kaydı uyarınca muris babası ... adına kayıtlı olduğunu, kendisinin 23.09.1988 tarihinde vefat etmesi üzerine taşınmazın mirasçılarına intikal ettiğini, murisin vefatından sonra tüm mirasçıların biraya gelerek muristen gelen taşınmazları aralarında harici ve rızai taksim yaptıklarını, taksimden sonra herkesin kendisine düşen yeri kullanmaya başladığını, mirasçılar arasında yapılan taksimde çekişmeli taşınmazın eşit hisselerle kendisine ve ...'a isabet ettiğini, taksimden sonra kendileri tarafından kullanılan taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında taksime uygun şekilde tespit ve tescil edildiğini, aradan yıllar geçtikten sonra köy muhtarlığı tarafından eldeki davanın açıldığını, açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu, taşınmazın ölümüne kadar babaları muris ... tarafından, ölümünden sonra da kendileri tarafından ekip biçmek suretiyle kullanıldığını, ne var ki çekişmeli taşınmaz üzerinde kendilerinin koruması altında çok sayıda ağaç yetiştiğinden tarlanın sürülemez ve ekilip biçilemez duruma geldiğini, köyde yaşadıklarından dolayı odunun da ekmek kadar kıymetli olduğunu, bu nedenle taşınmazı odun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullandıklarını ve bir daha ekip biçmediklerini, her yıl dava konusu taşınmazdan odun ihtiyaçlarını karşıladıklarını, içerisinde de kendilerine ait hayvanları otlattıklarını, dava konusu taşınmazı eklemeli şekilde yaklaşık 80 yıldır nizasız ve fasılasız kullandıklarını, bu zamana kadar da tapulu taşınmazlarıyla ilgili olarak herhangi bir şikayet veya hukuki olay yaşanmadığını, çekişmeli taşınmazın tapulu arazileri olduğunu tüm köylü bildiği için niza yaşamadıklarını ve taşınmazın adlarına tespit edildiğini, taşınmazın tespitine karşı askı ilan süresi içerisinde itirazda bulunulmadığı gibi, on yıllık sürenin dolmasına yakın zamana kadar herhangi bir dava da açılmadığını, on yıllık sürenin dolmasına yakın bu davanın açılmasının anlaşılamaz bir durum olduğunu beyanla, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; toplanan delillerden taşınmazın mera vasfında olduğunun anlaşıldığı, ancak Mahkeme kararının hüküm fıkrasında dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile tesciline karar vermekle yetinilmesi gerekirken, aidiyet belirtecek şekilde yararlanma ve kullanma hakkının ... Köyü Tüzel Kişiliği'ne ait olduğunun belirtilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın kaldırılması suretiyle yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne çekişmeli 108 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile Kadastro Kanunu'nun 16/B maddesi uyarınca kamu orta malı mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 16 ncı maddeleri,
4342 sayılı Mera Kanunu 5 inci maddesi
3. Değerlendirme
1.Giresun ili, Şebinkarahisar ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 108 ada 2 parsel sayılı 11.220,74 metrekare yüz ölçümündeki taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak belgesizden ... adına tarla vasfıyla tespit edildiği, Kadastro Komisyonu'nun 24.11.2008 tarihli kararıyla kadastro tespitinin iptaline ve taşınmazın 1/2'şer paylı şekilde davalı ... ve bir kısım davalılar murisi ... adına tespitine karar verildiği, askı ilanlarının 26.12.2008-26.01.2009 tarihleri arasında yapıldığı, taşınmazın halen aynı vasıf ve yüzölçümle tapuda kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
2.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ...'in temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ...'in temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 2.644,39 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.