"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/828 E., 2022/1193 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yüksekova 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/103 E., 2021/72 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kamu düzeni yönünden kabulüyle kararın kaldırılması ve yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın yazılı şekilde kabulüne hükmedilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; davaya konu Hakkari ili Yüksekova ilçesi ... beldesi ... Mahallesinde kain 187 ada 67, ve 199 ada 10 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sırasında davalı Hazine adına tespit gördüğünü ancak davaya konu taşınmazların mirasbırakanlarından intikal ettiğini, toplam 90-100 yıl devam eden kesintisiz zilyetlik bulunduğunu ileri sürerek davalı adına kayıtlı tapunun iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında alınan tefrik kararı neticesinde eldeki dosyada yargılama 199 ada 10 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak sürdürülmüştür.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarını ispatlaması gerektiğini, davaya konu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğunu, davacının aynı yer çalışma alanı içerisinde varsa iktisap ettiği yerlerin belirlenmesi gerektiğini bildirerek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı yararına eklemeli zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, davacının yararına mülk edinme koşullarının oluştuğuna dair iddiasını ispatlayamadığını bildirerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davaya konu taşınmazın eklemeli zilyetlik yoluyla davacıya intikal ettiği, kazandırıcı zamanaşımı koşullarının davacı yönünden oluştuğu, ancak taşınmazın tapu kaydında doğal sit alanı olduğuna dair şerh bulunduğu halde şerhe yönelik hüküm kurulmadığı gerekçesiyle kararın kaldırılması ve yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın kabulü ile çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın beyanlar hanesine " Doğal Sit-Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı’’ şerhinin işlenmesine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili; davacının iddia ettiği zilyetliği ispata elverişli vergi kaydı ibraz etmesi, yine eklemeli zilyetliğe dayanan davalının zilyetliğin devrine dair intikalleri somut belgelerle ispatlaması gerektiğini, eksik inceleme ile karar verildiğini, davacı lehine aynı çalışma alanı içerisinde zilyetlikle iktisap edilen taşınmazların araştırılması gerektiğini, çekişmeli taşınmazın Hazinenin özel mülkiyetinde olduğunu, hüküm ve tasarrufu altında bulunduğunu, taşınmaz üzerinde Hazine dışında kimsenin zilyetliğinin bulunmadığını, 3402 sayılı Kanun'un 14 ve 46 ıncı maddelerine göre belirlenen zilyetlikle iktisap koşullarının davacı lehine gerçekleştiğinin ispatlanamadığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713 üncü maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü, 46 ncı maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucunda; Hakkari ili, Yüksekova ilçesi, ... Beldesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 199 ada 10 parsel sayılı taşınmaz Toprak Tevzi Komisyonu çalışmaları sonucunda Hazine adına belirtildiği, işgalcisi yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle tarla vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edildiği anlaşılmıştır.
2. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, özellikle toprak tevzi sonucunda tapuya bağlanmayan taşınmazın eklemeli zilyetlik yoluyla davacıya intikal ettiği, kazandırıcı zamanaşımı ile mülk edinme koşullarının davacı yönünden oluştuğunun anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.