"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/452 E., 2023/703 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Kısmen Kabul - Karar Kaldırılarak Dava Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Beyşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/24 E., 2022/451 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulüne, resen gözetilen nedenlerle İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde, Beyşehir ilçesi, ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 291 ada 234; 292 ada 33; 298 ada 37; 301 ada 48, 49 ve 308 ada 7 parsel sayılı taşınmazların tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, oysaki taşınmazlara kendisinin zilyet olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Beyşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.02.2020 tarihli ve 2017/228 Esas, 2020/204 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 15.12.2020 tarihli ve 2020/878 Esas, 2020/879 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-a-6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tüm dosya kapsamının bir arada değerlendirilmesi neticesinde davanın hak düşürücü süre içinde açıldığı, taşınmazların zilyeti ile iktisabının mümkün olduğu 301 ada 48 parsel dışındaki taşınmazların davacının babasına ait iken babasının ölümünden sonra üvey kardeşleri ile yaptığı taksime göre davacıya kaldığı, davacının eklemeli zilyetlik ile kazandırıcı zamanaşımını sağladığı gerekçesiyle 301 ada 48 parsele yönelik talebin reddine, diğer parseller yönünden davanın kabulü ile karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu Beyşehir Gölü Koruma sahası ve Milli Parkı sınırları içerisinde kalan taşınmazlara yönelik olarak yerel mahkemece verilen taşınmazın Hazine adına olan tescilinin iptali ile davacı adına tescil edilmesi kararının kaldırılması gerektiğini, bilirkişi raporundaki hatalı değerlendirmeye itibar edildiğini, dava konusu taşınmazların özel mülkiyete konu edilememesinin nedeninin 1.derece doğal sit alanında bulunması değil, aynı zamanda milli park sahası içinde kalması olduğunu, mahkeme tarafından bu hususun göz ardı edildiğini eksik ve hatalı değerlendirme yapıldığını, yerel mahkeme tarafından taşınmazların aynı zamanda Milli Park sınırları içerisinde olduğunun yargılama boyunca göz ardı edildiğini ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa aykırı hüküm kurulduğunu, dava konusu taşınmazların Beyşehir Gölü Milli Parkı Koruma sahası içinde kaldığı hususunun bilirkişiler tarafından da tespit edildiğini ve anılan raporlarında açıkça ifade etmelerine rağmen bilirkişilerin dava konusu taşınmazların niteliklerini ortaya koymakla beraber kendilerine tevdi edilen görev sınırlarını aşarak taşınmazların Beyşehir Gölü Milli Parkı Koruma sahası içinde kaldığını ancak buna rağmen zilyetlikle kazanılabilecekleri yönünde tespit ve yorumda bulunduklarını, hukuka aykırı olarak tanzim edilen raporlara dayanılarak hüküm kurulmasının yasaya aykırı olduğunu, iş bu raporlara karşı itirazlarının yerel mahkeme tarafından kabul görmediğini, Milli Park olarak ilan edilmiş olan Beyşehir Gölü Milli Parkı sınırları içerisinde kalan taşınmazların zilyetlik yoluyla mülkiyetinin kazanılmasının ve tapuya tescilinin mümkün olmadığını, Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Beyşehir Gölü Milli Park sınırlarının değiştiğini,vekil olduğu idarenin yargılama giderleri ve karşı yan vekalet ücretine mahkum edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davanın açılmasına idarenin sebep olmadığını, Milli Park sınırlarının idarenin tasarrufundan bağımsız olarak değiştirildiğinden bahisle, ilk derece mahkemesinin kabule ilişkin kısmının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; orman nitelikli taşınmaz ile komşu olmadığından usulünce orman araştırmasına gerek bulunmayan , 26/11/2018 tarih ve 378 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile milli park sınırı dışına çıkarılan , arkeolog bilirkişi raporu ile de üzerinde birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunmadığı saptanan dava konusu taşınmazlar üzerinde davacı yararına kadastro tespit tarihi itibari ile zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu anlaşıldığından mahkemece davanın kabulüne karar verilerek; davalı Hazine tarafından yalnızca milli park sınırları yönünden değil olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanıma ilişkin olarak da davaya karşı konulduğuna göre, mahkemece davalı aleyhine yargılama gideri takdirinde hukuka aykırı yön görülmediği ancak davacı vekil ile temsil edilmemesine rağmen lehine vekalet ücreti tayininin ve Bölge Adliye Ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî Ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelikte (ilgili madde 169-3.c,169-4.d,216/7) talep halinde kesinleşen kararın tapu müdürlüğüne gönderileceğine dair hüküm bulunmamasına rağmen yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf talebinin vekalet ücreti yönünden kısmen kabulü ile resen gözetilen nedenlerle HMK'nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca İlk Derece Mahkeme Kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 713/1 inci maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)
3. Değerlendirme
Konya ili Beyşehir ilçesi .../... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 308 ada 7, 301 ada 49 , 301 ada 48 , 298 ada 37 , 292 ada 33 , 291 ada 234 parsel sayılı sırasıyla 727.84 , 369.95 , 377.19 , 1.494,88 , 6.103,15, 1.324,65 metrekare yüz ölçümündeki taşınmazlar beyanlar hanesinde" Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır." şerhi ile 2863 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde 5626 sayılı kanunun 5 inc imaddesiyle yapılan değişiklik nedeni ile sit alanında kalması nedeniyle tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Beyşehir 1.Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
28.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.