"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1815 E., 2023/300 K.
DAVA TARİHİ : 10.04.2017
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/225 E., 2019/184 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne ve yeniden hüküm kurularak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, ... ilçesi,... Mahallesi Köyiçi Mevkiinde bulunan doğusu İbrahim Gökalp evi ve bahçesi, batısı yol ve Ahmet Yılmaz taşınmazı, güneyi yol, kuzeyi İbrahim Gökalp bahçesi ve yol ile çevrili taşınmazın davacıya ait olduğunu, uzun yıllardır davacı tarafından zilyet edildiğini, kadastro çalışmaları sırasında taşınmazın bir kısmının 134 ada 60 parsel numarasıyla davacı adına, bir kısmının ise 134 ada 62 parsel içerisinde mezarlık vasfıyla ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı adına tescil edildiğini, 134 ada 62 parsel içinde kalan alanın davacıya ait olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ile 134 ada 62 parselden ifraz edilerek davacıya ait 60 parsel sayılı taşınmaza ilave edilmek veya ayrı bir parsel numarası verilmek suretiyle davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 134 ada 62 parsel sayılı taşınmazın kadimden beri mezarlık vasfında olduğunu, hem kadastro çalışmalarında hem yenileme çalışmalarında mezarlık vasfıyla tescil edildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28.02.2019 tarihli ve 2017/225 Esas, 2019/184 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne; davaya konu 134 ada 62 parselin 01.10.2018 tarihli fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile kırmızı renkli olarak gösterilmiş olan 299,53 m²'lik kısmının davalı adına olan tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; dava konusu taşınmazın kadim mezarlık olup 6360 sayılı Kanun kapsamında ... Valiliği'nin 28.02.2014 tarih ve 37 sayılı kararı ile mezarlık olarak... Köyü Tüzel Kişiliğinden Belediyeye devredildiğini, mezarlıklar kamusal hizmete tahsis edildiğinden zilyetlikle kazanılamayacağını, Mezarlıkların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesi gereği özel statülü mezarlıklar hariç tüm mezarlıkların belediyelere, köylerde ise Köy Tüzel Kişiliğine ait olduğunu, mezarlıklar orman sınırları içinde kalsa bile mezarlık olarak tescil edildiğini, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyeleri Kanunu gereği köyler mahalle haline geldiğinden mezarlıklardaki yetki ve sorumluluğun da belediyelere geçtiğini, davanın niteliği gereği yargılama harç ve giderlerinin davacı üzerinde bırakılması gerektiğini belirterek Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu mezarlık vasfındaki 134 ada 62 nolu parselin ilk tesis tapulama tutanağı incelendiğinde, 1428 nolu parsel olarak mezarlık vasfı ile 1.570,10 m² olarak... Köyü Tüzel Kişiliği adına tespit edildiği, tapulama tutanağına itiraz edilmediğinden tespitin 28.05.1982 tarihinde kesinleşip tapuya aktarıldığı, 30.06.2014 tarih ve tahsis nedenine dayalı olarak davalı ...'ne devredilip Belediye adına tapuya tescil edildiği, Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesi gereği eldeki davanın tutanağın kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne yönelik verilen Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın 10 yıllık hak düşürücü süreden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davada ileri sürdüğü iddia ve itirazları tekrarlayarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü ve 14 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu mezarlık vasfındaki 134 ada 62 nolu parselin tapulama tutanağı incelendiğinde, 1428 nolu parsel olarak mezarlık vasfı ile 1.570,10 m² yüzölçümlü olarak... Köyü Tüzel Kişiliği adına tespit edildiği, tapulama tutanağına itiraz edilmeden 28.05.1982 tarihinde kesinleşmesi sonucu tapuya tescil edildiği, 30.06.2014 tarih ve tahsis nedenine dayalı olarak davalı ...'ne devredilip tapuya kaydedildiği anlaşılmıştır. Eldeki davanın 10.04.2017 tarihinde açıldığı ve bu tarih ile kadastro tespitinin kesinleştiği tarih arasında Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde belirlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği açıktır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye 89,95 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.