"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/557 E., 2023/336 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gevaş Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/88 E., 2022/272 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, söz konusu kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine 09.02.2023 tarihli ek karar ile davalı vekilinin istinaf dilekçesinin istinaf harç ve masraflarının yatırılmaması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Ek Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakanları ...'ın ölümü ile kendilerine miras kalan 106 ada 1 parsel sayılı taşınmazla ilgili intikal ve diğer işlemleri yapmak üzere ve aile büyüğü olması nedeniyle davalı ...'ı vekil olarak tayin ettiklerini, dava konusu taşınmazın miras ortaklığına devrinin 08.01.2020 tarihinde gerçekleştiğini, vekil ...'ın vekâlet yetkisini kötüye kullanmak suretiyle miras ortaklığına ait arsayı, arsanın miras ortaklığına devrinden dört ay sonra 28.05.2020 tarihinde damadı ...' a 20.000 TL satış bedeli gösterilerek muvazaalı bir şekilde sattığını, satış işleminin İstanbul Bahçelievler Tapu Müdürlüğü'nde yapıldığını, yapılan bu muvazaalı satış işlemi ile ilgili kendilerine hiçbir şekilde bilgi verilmediğini, satıştan başka suretle haberdar olduklarını, davalının vekalet yetkisini kötüye kullanarak muvazaalı işlemleri ile kendilerini zarara uğrattığını, davalının el birliği halindeki mülkiyet hakkına saldırıda bulunduğunu, ... ile ...'ın iş birliği ile taşınmazın miras ortaklığından çıkarılarak ... adına tescilinin sağlandığını ve mirasçıların kasten zarara uğratıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, davaya konu olan yerin kardeşlerinin rızası ve noter kanalıyla tarafına intikal ettirildiğini, üzerine kayıtlı tarlayı aralarında anlaşma yaparak 200.000 TL karşılığında devir yaptığını, daha sonra emekli olduktan ve borcu ödedikten sonra tarlayı tekrar üzerine aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gevaş Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.05.2022 tarihli ve 2020/88 Esas, 2022/272 Karar sayılı kararıyla; tüm dosya kapsamı bir bütün halinde değerlendirildiğinde; tanık anlatımlarının da davacıların iddiasını doğrular nitelikte olduğu, davacıların davalıya öncelikle dava konusu taşınmazın mirasçılık belgesine göre kendilerine intikal ve tescilinin yapılması için yetki verdiklerini, davalının vekâlet yetkisini kötüye kullanmak suretiyle miras ortaklığına ait arsayı devrettiği ve muvazaalı bir şekilde sattığı anlaşılmakla davalının davacılar yönünden vekalet görevini kötüye kullanıldığı kanıtlandığından açılan davanın kabulüne karar verilmiş, söz konusu kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine 09.02.2023 tarihli ek karar ile ; davalı vekilinin verilen karara karşı adli yardım istemli olarak istinaf yoluna başvurduğu, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin adli yardım talebinin reddine karar verildiği, davalı vekilinin ara karara karşı itiraz dilekçesi sunduğu, dosyanın itiraz üzerine Van Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesine gönderildiği ve itirazın reddine karar verildiği, davalı vekiline istinaf harç ve posta giderlerinin yatırılması için çıkarılan muhtıranın 29.01.2023 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilince verilen yasal süre içerisinde harçların yatırılmadığı gerekçesiyle istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen ek kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; HMK'nın 334 üncü maddesinde adli yardım kararı verilebilmesi için gereken şartların sayıldığını, ilk şartın yetersiz maddi güç, ikinci şartın ise esas hakkındaki talebin açıkça dayanaktan yoksun olmaması olduğunu, yetersiz maddi güce ilişkin UYAP mal varlığı ve icra dosyası sorgulaması yapılmasını talep ettiklerini, tarla dışında müvekkilinin bir taşınmazı bulunmadığını, bunun da maddi getirisinin olmadığını, üzerinde tedbir kararı olduğundan müvekkilinin mülkiyet hakkının kısıtlandığını, davalının emekli olup ancak evini geçindirebildiğini, bu denli yüksek bir harcı ödeme imkanı bulunmadığını, bu nedenle adli yardım talebinin reddine dair kararın hukuka aykırı olduğunu, bu hukuka aykırı karardan sonra taraflarına 1 hafta kesin süre içinde ödenmesi yönünde muhtıra gönderildiğini, miktarın vekil edenin 8-9 aylık maaşına tekabül ettiğini, 334 üncü maddede aranan koşulların yerine geldiğini, mahkemenin şahsın mal varlığı ve maaş sorgulamasını yapabileceğini, bu nedenle ek evrak verilmesine gerek olmadığını, bu denli yüksek bir harcın yatırılmasının zorunlu tutulmasının hak arama hürriyetinin ihlaline neden olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 10.04.2023 tarihli ve 2023/557 Esas, 2023/336 Karar sayılı kararıyla; 6100 sayılı Yasanın 355 inci maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf nedeni ile sınırlı olmak üzere ve fakat kamu düzenine ilişkin hususlarda re'sen tekmil dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle; hükme karşı istinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından, verilen kesin süre içerisinde eksik harcın yatırılmaması üzerine verilen ek kararda usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, ek karara yönelik istinaf yasa yolu başvuru dilekçesinde ileri sürülen hususların itiraz üzerine verilen kesin karar karşısında şu aşamada değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, başkaca bir istinaf yasa yolu başvuru nedeninin de ileri sürülmediği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 344 üncü ve 346 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunu'nun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriğinden; ilk derece mahkemesince verilen karara karşı davalı tarafça adli yardım istemli olarak istinaf talebinde bulunulması üzerine Van Bölge Adliye Mahkemesi 2.Hukuk Dairesince 16.11.2022 tarihli ara kararı ile adli yardım talebinin reddine karar verildiği, bu karara karşı yapılan itirazın Van Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 16.12.2022 tarihli kararı ile reddedildiği, istinaf masraflarının yatırılması için çıkarılan muhtıranın davalı vekiline 29.01.2023 tarihinde tebliğ edildiği, muhtıra gereğinin yerine getirilmemesi üzerine ilk derece mahkemesinin 09.02.2023 tarihli ek karar ile istinaf dilekçesinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmak üzere,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.06.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.