"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1457 E., 2023/359 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/ Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elazığ 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/82 E., 2022/275 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkili ... ile diğer davacıların mirasbırakanı ...'ın Elazığ ili, Merkez ilçesi, ... köyü eski 2855 (yeni 113 ada 759) sayılı parselin maliki olduklarını, taşınmaza ilişkin 27.07.1984 tarih ve 2736 sayılı tapu kaydı ve çaplı tasarruf vesikasının bulunduğunu, taşınmazın kadimden beri müvekkilleri ve mirasbırakanları tarafından kullanıldığını ileri sürerek davalı adına olan tapusunun iptali ile müvekkilleri adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.06.2022 tarihli ve 2022/82 Esas, 2022/275 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın geldisi olan 2855 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmalarının 1978 yılında yapıldığı, ilk tespitte taşınmazın davacıların mirasbırakanı lehine tespit gördüğü, Hazinenin itirazı üzerine komisyon kararı ile tespitin iptaline ve taşınmazın Hazine adına tesciline karar verildiği, komisyon kararına karşı davacıların mirasbırakanı tarafından 1984'te tapulama Mahkemesine dava açıldığı, Mahkemece itiraz edilmemiş sayılması kararı verildiği ve taşınmazın 1984 yılında Hazine adına tescil edildiği, tescil tarihi ve sebepleri dikkate alındığında hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davacıların 1978 yılından beri taşınmazı kullandıklarını, süreç içinde davacıların tapu senetlerini kaybetmeleri üzerine tapuya başvurmaları sonucunda tapu müdürlüğünün davacı ... ve diğer davacılar mirasbırakanı İsmail adına yeni tapu senedi tanzim ederek verdiğini, 2022 yılı Mart ayında ise taşınmazın tescilinin sehven yapıldığına dair belge verildiğini, bu halde davanın zamanaşımına uğramaması gerektiğini, ayrıca davacılardan ...'ın davalı Hazine aleyhine 2015 yılında idare mahkemesinde taşınmazın kültür varlığı olarak tespiti nedeniyle dava açtığını, davacıların mülkiyet hakkına itibar edildiğinden anılan davada esasa girilip hüküm kurulduğunu, davacılara veya mirasbırakanlarına tapunun iptal edildiğine ve davalı adına tescil edildiğine ilişkin bir tebligat yapılmadığından dava açma süresinin zamanaşımına uğramadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14.04.2023 tarihli ve 2022/1457 Esas, 2023/359 Karar sayılı kararıyla; Mahkemenin vakıa ve hukukî değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı belirtilerek davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz başvuru dilekçesinde; istinaf dilekçesini tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sonucu; Elazığ ili,Merkez ilçesi, ... mahallesi çalışma alanında bulunan 113 ada 759 parsel sayılı taşınmazın kök tapu kaydı olan 2855 parsel sayılı taşınmazın ilk olarak ... ve ... lehine, Hazine'nin itirazı üzerine ise komisyon kararı ile Hazine adına tespit ve tesciline karar verildiği, komisyon kararına karşı ... ve ... tarafından açılan Elazığ Tapulama Mahkemesinin 08.06.1984 tarih ve 1984/730 Esas,1984/329 Karar sayılı davası sonucunda verilen davanın açılmamış sayılmasına dair kararın 27.07.1984 tarihinde kesinleştiği, incelemeye konu davanın ise Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra 18.02.2022 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 89,95 TL bakiye temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.12.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.