"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1857 E., 2023/511 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akçakoca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/478 E., 2021/569 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; 2007 yılında yapılan kadastro çalışmalarında Düzce ili, .... ilçesi, .... köyünde bulunan 188 ada 14 parsel sayılı taşınmazın kendi adına tespit ve tescil edildiğini, taşınmazına sınır komşusu olan 188 ada 4 parselin davalı ... adına, 188 ada 10 parsel sayılı taşınmazın ise davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, ancak 2007 yılında kadastro ve sınır çalışmaları yapılırken hataen kendisine ait taşınmazın bir kısmının sınır komşuları olan 188 ada 4 parsel ve 188 ada 10 nolu parsellerin içerisinde kaldığını, kendisine ait 14 parsel sayılı taşınmazın komşu parsel kayıtları içerisinde kalan kısımlarının tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili 10.10.2017 tarihli beyan dilekçesinde özetle; davacının davasında haksız olduğunu, ilgili mevzuata göre kadastro işlemlerinin yapıldığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ... ile davalı ... Müdürlüğüne dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
Davalılar ... ve ... keşifte alınan ortak beyanlarında; dava konusu 118 ada 14 parsel sayılı taşınmaz ile kendi taşınmazları olan 188 ada 4 parsel ve 188 ada 10 parsel sayılı taşınmazların arasında yıllardır sınırlarını ayıran avla ve çukur şeklinde öz bulunduğunu ve sınırların bu şekilde olduğunu, taşınmazları bu hali ile kullandıklarını, eğer kadastro ölçümünde bir hata yapılmış ise ve davacının arazisi yanlış ölçüm neticesinde kendi taşınmazlarına geçmiş ise açılan davayı kabul ettiklerini belirtmişlerdir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın hak düşürücü süre içinde açılıp açılmadığının re'sen tespit edilmesini, dava konusu parsel üzerinden teşekküllerinin sorumluluğu altında bulunan elektrik hattının geçtiğinin tespit edildiğini, bahse konu 188 ada 4 ve 10 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili tescil işlemlerinin tamamlandığını, kamulaştırma evraklarının ekte sunulduğunu, bu kapsamda tescil işlemleri tamamlanan irtifak haklarının korunmasını talep ettiklerini, müvekkilinin tapu maliklerine kamulaştırma bedellerini ödeyerek kamulaştırma işlemlerini tamamladığını, irtifak hakkını tescil ettirdiğini, bu itibarla müvekkili aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini, aksi kanaatte olunması durumunda ise müvekkili Kurumun irtifak hakkının tapuda tescilinin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Akçakoca Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2019 tarihli ve 2017/254 Esas, 2019/211 Karar sayılı kararıyla; davalılar ... ve ...'in yapılan keşifte davayı kabul ettikleri, alınan 11.12.2018 tarihli bilirkişi raporunda ve ekindeki krokide (a) harfi ile gösterilen kırmızı renk ile taralı kısım ile yine aynı rapor ve krokide (a) harfi ile gösterilen sarı renk ile taralı kısmın davacı tarafından kullanıldığının tespit edildiğinin, davacı ile davalı ...'in taşınmazını çok eskiden beri kullanılan tel avlunun ayırdığının ve davacı ile davalı ...'in taşınmazını öz denilen yağmur sularının aktığı kanalın ayırdığının belirtildiği, keşifte dinlenilen tanığın beyanının da bu yönde olduğu, davacının davasını ispatladığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davaya konu edilen kısımların maliklerinin davalılardan ... ve ... olmaları nedeni ile davalılar ... ve Düzce ... yönünden ise davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Bölge Adliye Mahkemesi'nin 12.09.2019 tarihli ve 2019/784 Esas ve 2019/633 Karar sayılı kararıyla; tapu iptali ve tescil davalarında tapu maliki yanında beyanlar hanesinde şerh sahibi olan kişi ve kurumlara da (irtifak, intifa, muhdesat şerhi sahipleri vs.) husumet yöneltilmesi gerektiği, taraf teşkilinin 6100 sayılı HMK'nın 114/1-d maddesinde dava şartları arasında sayıldığını, bu şart sağlanmadan işin esasına girilemeyeceğini, dava şartları HMK'nın 115/1 maddesi gereğince yargılamanın her aşamasında Mahkemece re'sen gözetileceğini, dava konusu taşınmazlarda ... lehine kamulaştırma şerhi bulunduğu ve lehine irtifak hakkı tesis edildiğinin anlaşıldığı, hal böyle olunca; öncelikle ...'ı davaya dahil etmek üzere davacı tarafa süre verilmesi, dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra, dava konusu taşınmazlarla ilgili kamulaştırma ve irtifak hakkı kurulan alanlara yönelik belge, harita ve krokiler ile davalı vekilinin istinaf başvuru dilekçesinde belirttiği Akçakoca Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/319 Esas sayılı dava dosyası dosya içerisine alınarak davaya etkisi değerlendirilip tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller toplanıp değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği, bu nedenle davacı ve davalı ... Müdürlüğünün istinaf başvurularının esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin, taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek karar verilmiş olması nedeniyle kabulüne ve İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
Akçakoca Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.07.2021 tarihli ve 2019/478 Esas, 2021/569 Karar sayılı kararıyla; alınan kadastro bilirkişi raporu, keşifte dinlenen tanık Hüdai... ve davalı ... Demirdeğen'in beyanından dava konusu 188 ada 14 parsel sayılı taşınmazın batı hudut komşusu olan 188 ada 4 parsel sayılı taşınmaz ile aralarındaki sınırın çok eskiden öz (yağmur sularının aktığı kanal) ile belirlenmiş olduğu ve bu belirlenmiş sınırlardan yapılan kadastro bilirkişisi ölçümü neticesinde, dosya içerisindeki krokide (a) harfiyle gösterilen kırmızı renkle taralı olan 8.469,83 metrekarelik kısmın davacı tarafından kullanılan bir alan olduğu, davacı ile davalılardan ...'in taşınmazlarında çok eskiden beri kullanılan alanları ayırdığı, davacının davasını ispatladığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davalılar ... ve Düzce ... yönünden ise 188 ada 4 parsel sayılı taşınmazın davaya konu edilen kısmının mülkiyet hakkı sahibinin davalılardan ... olduğu, davalılar ... ve Düzce Kadastro İl Müdürlüğünün davada taraf gösterilmesinin gerekmediği, zira aralarında husumet bulunmadığı, bu nedenle ... ve Düzce ... bakımından açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiş, 188 ada 10 parsel sayılı taşınmaz bakımından açılan davanın 06.07.2021 tarihinde eldeki dosyadan tefriki ile Mahkemenin ayrı bir esasına kaydına karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Nedenleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili Kurumun davaya dahil edildiğini ancak İlk Derece Mahkemesince müvekkili Kurumla ilgili olarak davanın reddine karar verilmediğini, bu itibarla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak müvekkili Kurum yönünden ret kararı verilmesini ve müvekkili Kurum lehine vekalet ücretine takdir edilmesini talep etmiştir.
F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece usulünce yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporlarıyla sabit olduğu üzere tapu iptali ve tescil davalarında tapu maliki yanında beyanlar hanesinde şerh sahibi olan kişi ve kurumlara da (irtifak, intifa, muhdesat şerhi sahipleri vs.) husumet yöneltilmesi gerektiği, davalı ...'ın da irtifak hakkı sahibi olduğundan Mahkemesince bu davalı yönünden de davanın kabulü yönünde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkili Kurumun, tapu maliklerine kamulaştırma bedelini ödeyerek yasal kamulaştırma işlemlerini tamamlayarak irtifak hakkını tescil ettirdiğini, bu itibarla müvekkil Kurum aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi ve müvekkil Kurumun irtifak hakkının tapuda tescilinin devamına karar verilmesi taleplerinin değerlendirilmediğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713/1. maddesi.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu; Düzce ili, .... ilçesi, .... köyü çalışma alanında yapılan kadastro sonucunda 188 ada 4 parsel sayılı taşınmaz senetsizden ... oğlu... adına tespit ve tescil edilmiş; sonrasında intikal ve trampa işlemleri sonucu davacı ... adına tescil edilmiştir. Davacı tarafından kadastro çalışmaları sırasında kendisinin kullanımında olan bir kısım taşınmazın dava konusu 4 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığı iddiasıyla dava açılmıştır.
2. Temyiz olunan bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ...'tan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.