"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/637 E., 2023/388 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın açılmamış sayılmasına/ Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tatvan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/2 E., 2023/49 K.
Taraflar arasındaki bedel davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçelerinde; babaları ...’nın 160, 524, 491, 396 ve 522 parsel sayılı taşınmazların maliki olduğunu, dava konusu taşınmazların 2009 yılında davalı kardeşleri ...’ya devredildiğini, babalarının ölümünden önce fiil ehliyetini haiz olmadığını, babaları öldükten sonra taşınmazlardan birinin kamulaştırılması üzerine taşınmazların muvazaalı olarak davalıya devredildiğini öğrendiklerini, temlikin, davalı ...’nın oğlunun muris tarafından vekil tayin edilmesi suretiyle gerçekleştirildiğini, bedel ödenmediğini, mirasbırakanın taşınmazı satmaya ihtiyacı olmadığını, davalının da alım gücü bulunmadığını, 161 parsel sayılı taşınmazın da 2016 yılında kamulaştırıldığını ileri sürerek 161 parsel sayılı taşınmaz haricindeki taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline, mümkün olmazsa tenkisine, 161 parsel sayılı taşınmaz için de 47.812,50 TL bedelin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemişler, aşamada davacılar vekili 04.05.2021 tarihli dilekçesi ile 160, 524, 491, 396 ve 522 parsel sayılı taşınmazların el değiştirmesi nedeniyle HMK’nin 125. maddesi uyarınca davalarını tazminat davasına dönüştürdüklerini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı; süresinde davaya cevap vermemiş, aşamada davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; davacılar vekilinin duruşma gününden haberdar olmasına rağmen 16.11.2022 tarihli duruşmaya katılmayarak dosyanın işlemsiz bırakıldığı ve 3 aylık süre içerisinde de yenilenmediği gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının, murisin akli melekelerinin yerinde olmadığı dönemde onu notere götürdüğünü ve oğlu adına satış vekaletnamesi çıkarttığını, çok kısa süre sonra oğlunun tüm tapuları davalıya satış gibi gösterip devrettiğini, tedbir kararının gereğinin Tapu Müdürlüğü tarafından yerine getirilmediğini ve taşınmazların devredildiğini, davanın konusuz bırakıldığını, talep etmiş olmalarına rağmen devredilen tapulara tedbir şerhi işlenmediğini ileri sürerek kararın ortadan kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 16.11.2022 tarihli oturumda dava dosyasının işlemden kaldırılmasına karar verildiği, 3 aylık yasal süresi içerisinde dosyanın yenilenmesinin talep edilmediği, davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, davacılar vekilince sunulan istinaf dilekçesi ile işlemden kaldırma ve bu nedenle açılmamış sayılması kararına yönelik herhangi bir istinaf yasa yolu başvuru nedeni ileri sürülmeksizin taşınmazların davadan sonra el değiştirmesinden bahsedilerek kararın kaldırılmasının talep edildiği, istinaf incelemesinin ileri sürülen nedenlerle sınırlı olarak yapılacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle, kararın gerekçesiz ve hatalı olduğunu, davalı ...’nın diğer kardeşlerine mal kalmaması için akli melekeleri de yerinde olmayan babalarını notere götürdüğünü ve oğlunu vekil tayin ettirdiğini, kısa süre sonra da taşınmazların davalıya temlik edildiğini, tedbir kararının işlenilmemesi nedeniyle taşınmazın davalı tarafından soyadı farklı bir kişiye satmış gibi gösterildiğini, tapu dairesinin hatalı işlemi ve davalının her aşamadaki kötü niyetli hareketleri nedeni ile davanın konusuz kaldığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası ve ehliyetsizlik hukuki nedenlerine dayalı bedel istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 150., 369. maddesinin birinci fıkrası ile 370. ve 371. maddeleri,
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriğinden, 16.11.2022 tarihli celsede takip edilmediği gerekçesiyle dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, 16.02.2023 tarihinde de davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği görülmüştür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.09.2024 tarihinde kesin olarak oy birliği ile karar verildi.