"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 1988/1408 E., 1988/1380 K.
DAVA TARİHİ : 12.04.1988
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar süresi içerisinde davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili dava dilekçesinde; ... ili, ...bucağı tapulama çalışmalarında 5724 parsel sayılı taşınmazın davalı adına tespit edildiğini, taşınmazın Hazinenin 1334 tarih 10 numaralı tapusu içerisinde bulunduğunu, Hazinenin tapulu taşınmazlarının zamanaşımı ile iktisabı mümkün olmadığından çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
... Sulh Hukuk Mahkemesinin 08.12.1988 tarihli ve 1988/1408 Esas, 1988/1380 Karar sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmazın davalı tarafından satın alınmadığı, davacı Hazinenin dayanağı olan tapu kaydının çekişmeli taşınmazı kapsadığı, tapulu taşınmazın zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazı tapuda satın aldığını, benzer durumdaki bir çok kişinin tapularını aldıklarını belirterek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
431 sayılı Kanun'un 8 inci maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 20 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Davacı Hazine, 1334 tarihinde Mart 1326 daimi tarih ve 1289 sıra numarasından zayiinden yeniden ita kılınan 10 sıra numaralı ... lehine tesis edilmiş ve kanunları gereği Hazineye intikal eden tapu kaydına dayanmıştır. Dosya içerisinde bulunun kayıt örneğinden ve geri çevirme kararları ile dosyaya celp edilen bilgilerden, Hazinenin dayanağı tapu kaydının çok fazla münakalesinin bulunduğu ve başka şahıslar adına ifrazen tedavül gördüğü anlaşıldığına göre, Hazinenin davasının dinlenebilmesi için dayanağı tapu kaydının ifrazlarından sonra tapuda Hazine uhdesinde halen yer kalıp kalmadığı, eğer kalmış ise çekişmeli taşınmazın Hazine uhdesinde kalan tapu kaydı kapsamında bulunduğunun belirlenmesi gerekir.
2. Ne var ki; Mahkemece davacı Hazinenin dayanağı tapu kaydının tesisinden itibaren tedavülleri getirtilmemiş, Hazinenin aynı tapu kaydına dayalı olarak açtığı başka davalar olup olmadığı, varsa sonuçları araştırılmamış, çekişmeli taşınmazın komşu parsel tutanakları dayanakları ile birlikte getirtilip usulünce tapu kayıt uygulaması yapılmamış, davalının taşınmazı kayıt malikinden satın aldığı gözardı edilmiştir. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için davacı Hazinenin dayanağı tapu kaydının tesisinden itibaren tedavülleri, ifrazen oluşan tapu kayıtları ve ifrazen oluşan bu kayıtların revizyon görüp görmedikleri sorularak revizyon görmüş ise ilgili taşınmazın kadastro tutanakları ve tapu kayıtları, çekişmeli taşınmazın komşu parsellerin tespit tutanakları ve tüm oluşum belgeleri ve varsa haritaları ile birlikte getirtilmelidir.
3. Dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları ve eski sicilden gelen tapu kayıtları hususunda ihtisaslı 3 kişiden teşekkül edecek teknik bilirkişi kurulu aracılığıyla yeniden keşif yapılmalı; keşif sırasında tapu kayıtları okunup kayıtlarda yazılı hudutlar yerel bilirkişilerce zeminde gösterilmeli ve teknik bilirkişiye harita üzerinde işaretletilmelidir. Kayıtlarda yazılı olup yerel bilirkişilerce zeminde gösterilemeyen hudutların tespiti için taraflara tanıkla kanıtlama imkanı sağlanmalı ve bu suretle Hazine dayanağı Haziran 1334 tarih ve 10 sıra numaralı tapu kaydı ile bu kayıttan ifrazen oluşan tapu kayıtlarının kapsamı duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmeli, varsa komşu parsel dayanaklarının dava konusu taşınmazı ne okuduğu üzerinde durulmalı, taşınmazın kim ya da kimler tarafından, ne zamandan beri ne şekilde ve hangi dayanakla kullanıldığı hususunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanıkların kayıtların uygulanması ve taşınmazın tasarrufu hususundaki beyanları komşu parsel tutanakları ve dayanakları kayıtlarla denetlenmeli; beraberde götürülecek teknik bilirkişi heyetinden ifrazen oluşan tapu kayıtlarının ve ifrazlardan sonra Hazine üzerinde kalan tapu kaydının kapsamını belirten, özellikle dayanak tapunun tüm revizyon durumu belirlenip Hazine uhdesinde yer kalıp kalmadığını değerlendiren, keşfi izlemeye imkan veren ayrıntılı ve gerekçeli rapor ve kroki alınmalı, Hazinenin aynı tapu kaydına dayalı olarak açtığı başka davalar var ise bu dosyalar ve akıbetleri de incelenmeli, davalının dava konusu taşınmazı tespit malikinden satın aldığı da gözetilerek tüm deliller birlikle değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmelidir.
V. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Yatırılan peşin harcın istek halinde iadesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-2 nci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
07.11.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.