"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/831 E., 2023/252 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Kısmen Kabul - Karar Kaldırılarak Dava Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kulp 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2009/171 E., 2020/878 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun kısmen kabulüne,İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurularak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; .... ilçesi, .... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmalarında Hazine adına tespit ve tescil edilen 274 ada 11, 12 ve 24 parsel sayılı taşınmazlarda yaklaşık 200 dönümlük kısmın davacının zilyetliğinde olduğunu ileri sürüp vergi kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tescilini istemiştir.
Davacı vekili yargılama sırasında, dava konusu edilen 274 ada 12 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki davadan feragat ettiklerini beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine temsilcisi, yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı taraf lehine kazanım koşullarının oluşmadığı ve vaki feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı mirasçıları vekili istinaf dilekçesinde özetle; davada delil olarak dayandıkları vergi kaydının mahalline uyduğunu, vergi kaydında taşınmazın vasfının belirtildiğini, hava fotoğraflarına itibar edilmesinin yanlış olduğunu, hava fotoğraflarının kesin delil sayılamayacağını, çekildikleri yıllarda ekili olmamasının taşınmazın tarım arazisi olmadığı anlamına gelmeyeceğini, ziraat bilirkişi raporunda taşınmazların kuru tarım arazisi vasfında olduğunun belirtildiğini beyan ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazlarda 1949, 1953, 1973, 1984 ve 2002 yıllarında zirai/tarımsal faaliyette bulunulmadığı, vergi kaydı mahalline uysa dahi taşınmazda zilyetlik bulunmaması halinde vergi kaydı mülkiyet belgesi olmadığından zilyetlikle birleşmeyen vergi kaydına değer verilemeyeceği, zilyetlikle birleşmeyen vergi kaydının sahibi lehine bir hak oluşturmayacağı gerekçesiyle Mahkemenin davanın reddine ilişkin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı ancak Mahkemece davanın reddine karar verilmekle yetinilmesi gerekirken, belirtilen hususun gözden kaçırılması suretiyle mükerrer sicil oluşmasına neden olacak şekilde "tespit gibi tesciline" şeklinde hüküm kurulmuş olmasının isabetsiz olduğu belirtilerek davacı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına yeniden hüküm kurularak davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçıları vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davacı mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını tekrarlayarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190. maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14, 16 ve 18. maddeleri,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ve 713/1. maddeleri.
3. Değerlendirme
Sivas ili, .... ilçesi, .... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 274 ada 11 ve 24 parsel sayılı sırasıyla 15.338,31 m2 ve 441.895,21 m2 yüz ölçümündeki taşınmazlar Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve ekonomik yarar sağlanması mümkün olan yerlerden olduğu belirtilerek 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 18. maddesine göre ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı mirasçıları vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı mirasçıları vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacı mirasçılarından alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.12.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.