"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/418 E., 2023/809 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Usulden ret-Kabul-Karar kaldırılarak dava kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Vakfıkebir Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/463 E., 2021/806 K.
Taraflar arasındaki tescil, tapu iptali ve terkin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, kadastro sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin tescili isteği bakımından davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin istinaf yolu başvurularının usulden reddine; taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile yola terkini isteği bakımından ise davalı ... Müdürlüğünün istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; kadastro çalışmaları sırasında fiili olarak zeminde mevcut bulunan araba yolu ve patika yolun sınırlarının hatalı ölçüldüğünü, bir kısım taşınmazlar bakımından zeminde hiç yol bulunmamasına rağmen 126 ada 60, 63, 126 ada 62, 64 ve 126 ada 65, 80 parseller arasından geçerek 126 ada 66 parselin sınırına ulaşan bir yol gösterildiğini, oysa zeminde böyle bir yolun bulunmadığını, gerçekteki yolun 126 ada 60 parselden başlayarak 126 ada 62 parselin ortasına kadar giden araba yolu, araba yolunun bitiminden itibaren de 126 ada 61 parselin ortasına kadar giden patika yolu şeklinde olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında zeminle alakası olmayan, gerçeğe ve fiili duruma aykırı hatalı tespitlerde bulunulduğunu ileri sürerek hatalı şekilde yapılan tespitin fiili duruma uygun şekilde düzeltilmesine karar verilmesini istemişler; keşiften sonra, kadastro paftasında 126 ada 60 ile 63, 62 ile 64 ve 65 ile 80 nolu parsellerin arasından geçen patika yolun zeminde var olmadığının sübuta erdiğini belirtip bu patika yolun iptali ile 63, 64 ve 65 parsellere eklenmesi suretiyle tesciline, 126 ada 60 ve 62 nolu parsellerin kadastro paftasında görünmediği halde zeminde fiilen yol alanı olduğu tespit edilip krokide kırmızı renkle gösterilen 151,570 m2'lik bölümünün iptali ile paftasında yol olarak tespitine karar verilmesini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili; taşınmazların kamu malı niteliğinde olması nedeniyle özel mülkiyete konu olamayacağını, zilyetlikle kazanılamayacağını belirtip davanın hak düşürücü süre, husumet yokluğu ve esastan reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili; davanın kendilerine yöneltilemeyeceğini, davacıların taraf ehliyetinin bulunmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, dava dilekçesinin açıklattırılması gerektiğini, kamu malı niteliğindeki yerlerin kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla kazanılamayacağını belirtip davanın reddini savunmuştur.
3.Davalı ... davaya süresinde cevap vermemiş, 24.11.2021 tarihli duruşmada davayı kabul ettiğini, yolun, bulunduğu taşınmazlara eklenmesi gerektiğini bildirmiştir.
4.Diğer davalılar, davaya süresinde cevap vermemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıların iddialarının hava fotoğrafları, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları ile sabit olduğu, tespitin hatalı yapıldığı, davalı ...'in de davayı kabul beyanının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 93,76 m2'lik tescil harici kısmın 126 ada 65 parsele, (B) harfi ile gösterilen 108,30 m2'lik tescil harici kısmın 126 ada 64 parsele, (C) harfi ile gösterilen tescil harici 65,00 m2'lik kısmın ise 126 ada 63 parsele eklenmek suretiyle tapuya tesciline, aynı krokide kırmızı renkle gösterilen 126 ada 62 parselin 25,06 m2 ve 126 ada 60 parselin ise 126,50 m2'lik kısımlarının ise paftasında yol olarak gösterilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ile davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... vekili; davanın tapu kaydında düzeltim davası olarak değerlendirilerek Tapu ve Kadastro Müdürlüğüne husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, dava konusu yerlerin kamu malı niteliğinde olup zilyetlikle kazanılamayacağını, hava fotoğraflarının detaylı incelenmediğini, yüzeysel tespit yapıldığını, komşu parsellerin dava konusu edilen alanları ne olarak okuduğunun da araştırılmadığını, eksik bilirkişi raporuna göre hüküm kurulduğunu belirtip İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... vekili, davanın husumet yokluğundan ve zamanaşımından reddinin gerektiğini, bilirkişi raporlarının eksik olup soyut verilere dayanılarak karar verildiğini, davalı İdare yasal hasım olduğundan yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulamayacağını belirtip davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kadastro sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmaz bölümlerinin tescili isteği bakımından davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin istinaf yolu başvurularının miktar itibarıyla istinaf kesinlik sınırının altında kaldığı gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 341 inci maddesinin ikinci fıkrası, 346 ncı maddesi ve 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince ayrı ayrı usulden reddine karar verilmiş; dava konusu 126 ada 62 parsel sayılı taşınmazın 25,06 m2 ve 126 ada 60 parsel sayılı taşınmazın 126,50 m2'lik kısımlarının tapu kayıtlarının iptali ile yol olarak terkin edilmeleri isteği bakımından ise davanın kayıt malikine yöneltilmesi gerektiğinden ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken davanın tüm davalılar yönünden kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğu; diğer yandan, yol olan kısımlar yönünden tapu iptali ve terkin kararı verilmesi gerekirken tapu kaydının iptali ile paftasında yol olarak tespitine şeklinde hüküm kurularak infazda tereddüt yaratılmasının, ayrıca 126 ada 60 parsel sayılı taşınmazın aradan geçen yol nedeniyle ikiye bölünmesine rağmen krokide (D) harfi ile gösterilen kısımla ilgili tescil hükmü kurulmamasının da isabetsiz olduğu gerekçesiyle davalı ... Müdürlüğünün istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalılar ... ve ... vekili; tapusuz taşınmazların tescili isteği bakımından istinaf isteklerinin miktar itibarıyla usulden reddine karar verilmesinin doğru olmadığını belirtmiş, ayrıca istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini de yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ... vekili; davanın süresinde açılmadığını, kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, davacı sıfatını taşımayan kişiler adına tescil hükmü kurulmasının hatalı olduğunu, hava fotoğraflarının ayrıntılı incelenmediğini, eksik araştırma ile karar verildiğini, kararın miktara bakılmaksızın temyize tabi olduğunu belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmaz bölümlerine yönelik tescil; yol olduğu iddia edilen kısımlara yönelik ise kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve terkin isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü, 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Trabzon ili, Şalpazarı ilçesi, ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 126 ada 65 (270,82 m2, tarla) ve 126 ada 80 (12021,01 m2, tarla) parsellerin davacı ... adına, 126 ada 62 (711,30 m2, kargir ev ve tarla) ve 126 ada 64 (394,16 m2, tarla) parsellerin davacı ... adına, 126 ada 60 (801,92 m2, tarla) ve 126 ada 63 (132,69 m2, tarla) parsellerin ise davalı ... adına senetsizden, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle tespit edildikleri, tespitlerin itiraza uğramadan 27.01.2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ... Başkanlığından alınmasına,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13 üncü maddesinin “j” bendi gereğince davalılar Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.