"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/145 E., 2023/57 K.
HÜKÜM : Davanın Açılmamış Sayılmasına
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... dava dilekçesinde; Kastamonu ili ... ilçesi ... köyünde bulunan 252 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro sonucunda davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, dava konusu taşınmazı 20 yılı aşkın bir zamandır kullandığını, üzerinde meyve ağaçlarının bulunduğunu ileri sürerek Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiş, yargılama sırasında yapılan keşif neticesinde dava konusu taşınmazın 253 ada 14 parsel sayılı taşınmaz olduğunun anlaşılması sonrasında bu taşınmaz malikleri davaya dahil edilerek yargılamaya devam edilmiştir.
II. CEVAP
Dahili davalılar, yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.05.2016 tarihli ve 2015/83 Esas, 2016/143 Karar sayılı kararıyla; davalı Hazineye karşı açılan davanın reddine, diğer dahili davalılar yönünden davanın kısmen kabulü ile 253 ada 14 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kalan ve 26.05.2016 tarihli fen bilirkişisi raporunda (B) harfi ile gösterilen 104,53 metrekare bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, kalan bölümün tapu malikleri üzerine bırakılmasına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı ... temyiz isteminde bulunmuş, Mahkemenin 08.05.2019 tarihli ek kararıyla dahili davalının temyiz talebi reddedilmiştir.
2.Dairenin 25.01.2022 tarihli ve 2021/3823 Esas, 2022/636 Karar sayılı kararıyla; dahili davalıya yapılan tebligatın usulsüz olması nedeniyle temyiz talebinin kabulü ile Mahkemenin ek kararının kaldırılmasına, davalının temyiz taleplerinin incelenmesine gelince; davacı 252 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescili istemiyle parsel maliki Hazine aleyhine dava açtığı, yapılan keşif sırasında dava açmak istedikleri bölümün dava dışı 253 ada 14 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığının anlaşılması sonucu bu parsel malikleri davaya dahil edilmek suretiyle davalı hale getirildiği görülmekle bu nitelikteki davalarda husumetin tapu malikine yöneltilmesi gerektiği, devam eden yargılama sırasında dahili dava yöntemi ile dava konusu olmayan yerin dava konusu, maliklerinin ise davalı hale getirilemeyeceği, diğer yandan dava konusu olan 252 ada 1 parsel sayılı taşınmaz hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesinin de doğru olmadığı belirtilerek Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; devam eden yargılama sırasında dahili dava yöntemi ile dava konusu olmayan yer dava konusu, malikleri ise davalı haline getirilemeyeceği gerekçesiyle hakkında yöntemine uygun olarak dava açılmayan 253 ada 14 parsel yönünden (dava açıldıktan sonra ifraz edilerek 253 ada 15 ve 16 parsel olmuştur) karar verilmesine yer olmadığına, diğer parsel yönünden davacının davaya devam etmediği ve vazgeçtiği değerlendirilerek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu 253 ada 14 parsel sayılı taşınmazın kendisine ait olduğunun anlaşıldığını, diğer yandan açılmamış sayılma kararının da hatalı olduğunu ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 30 ve 32. maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 20, 119, 123 ve 150. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre Mahkemece karar verilmesine yer olmadığına dair karar yerinde görüldüğünden davacının bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2. Mahkemece, davacı tarafça dava konusu edilen ancak keşif sonrası yanlış olduğu anlaşılan parsel yönünden davacının davaya devam etmediği ve vazgeçtiği değerlendirilerek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmişse de kararın usul ve yasaya uygun olduğunu söyleyebilme imkanı yoktur.
3. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda hangi hallerde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği düzenlenmiş olup HMK'nın 20. maddesi uyarınca Mahkemece görevsizlik ya da yetkisizlik kararı verilmesinden sonra taraflardan birinin dosyanın görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmemesi, 119. maddesinde dava dilekçesi içeriğinde zorunlu olan hususların kesin sürede tamamlanmaması, 123. maddesinde davacı tarafça davanın geri alınması hallerinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği; yine 150. maddesinde usulüne uygun şekilde davete rağmen duruşmaya gelmeyen veya gelip de davayı takip etmeyen, yine usulüne uygun şekilde davete rağmen duruşmaya taraflardan biri gelir ve yargılamaya devam etmek istemezse, dosyanın önce işlemden kaldırılacağı, 3 ay içinde ise yenilenmeyen davanın açılmamış sayılacağına yer verilmiştir.
4. Yine Harçlar Kanunu'nda dosyanın işlemden kaldırılmasına ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir. Yargılama sırasında dava değerinin dava dilekçesinde bildirilenden daha fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o oturum için davaya devam edilir. Ondan sonraki oturuma kadar belirlenen değer üzerinden harç tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 30. maddesinde de "...muhakeme sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o celse için muhakemeye devam olunur; takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK'un 409. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." düzenlemesi mevcuttur.
5. Eldeki davada, Mahkemece yukarıdaki hallerden hiçbirine girmeyen gerekçeyle şartları oluşmadan davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşıldığından davanın esası hakkında (dava konusu 252 ada 1 parsel sayılı taşınmaz) olumlu olumsuz karar verilmemesi doğru görülmemiş bu sebeple hüküm bozulmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacının, Mahkemenin karar verilmesine yer olmadığı kararına yönelik temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. (2,3,4,5) nolu paragraflarda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1. ve 3. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
24.09.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.