"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/181 E., 2022/2272 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul / Süreden Ret-Vazgeçmiş Sayılmasına - Kabul - Karar Kaldırılarak Gönderme
İLK DERECE MAHKEMESİ : Hopa Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/64 E., 2019/109 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ...'nun istinaf başvuru dilekçesinin süreden reddine, davalı ...'nun verilen kesin süre içinde istinaf harçlarını yatırmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusundan vazgeçmiş sayılmasına, davalılar ... ve ...'nun istinaf başvurusunun kabulü ile 155 ada 3, 153 ada 19, 21, 24, 135 ada 6, 134 ada 3, 133 ada 6 parsellere yönelik Hopa Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.04.2019 tarihli ve 2018/64 Esas, 2019/109 Karar sayılı kararının kaldırılarak dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Artvin ili, Hopa ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan;133 ada 6, 134 ada 3 ,135 ada 6 , 149 ada 31,153 ada 19 , 21 ,22, 24 , 155 ada 3 parsel sayılı taşınmazların davacının dedesi Halil Topaloğlu’ndan intikal etmesine rağmen kadastro tespiti sırasında bazı erkek mirasçılar adına tespit yapuldığını belirterek çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının miras hissesi oranında iptali ile adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının yıllardır köye gelmediğini taşınmazları kullanmadığını, 40 yılı aşkın süredir taşınmazları malik sıfatıyla davalıların kullandığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazların öncesinde tapusuz iken ilk defa 2009 yılında (kök mirasbırakanın vefatı tarihinden 47 yıl sonra) kadastro çalışmaları sonrasında tapulu hale geldikleri, kök mirasbırakan Halil'in sağlığında dava konusu taşınmazlara yönelik bir vasiyeti olmadığı ve davacının dışında köyde kalan mirasçıları tarafından bir paylaştırma yapılarak taşınmazların kullanıldığı, davacının da Halil'in yasal mirasçısı olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, 155 ada 3, 153 ada 19, 153 ada 21, 153 ada 24 , 153 ada 22, 149 ada 31, 135 ada 6, 134 ada 3, 133 ada 6 parsel sayılı taşınmazlara ait tapu kayıtlarının iptali ile Halil Topaloğlu’nun Trabzon 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/1240 Esas ve 2015/68 Karar sayılı mirasçılık belgesinde gösterilen payı oranında davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazlardaki davalılar üzerinde kalan bakiye payların ipkasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... vekili ile ... ve ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
1.Davalılar ... ve ... vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazlar üzerinde davalılar lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davalılar ... ve ... istinaf dilekçelerinde; dava konusu taşınmazların 40 yılı aşkın süredir davalıların zilyetliğinde olduğunu, zilyetlikle edinim koşullarının davalılar lehine oluştuğunu, eksik yargılama ile karar verildiğini, davalılara karşılık gelen miras payının dikkate alınmadığını, tanıkların ve bilirkişilerin davalılar lehine beyanda bulunduklarını, dava konusu taşınmazlar üzerindeki muhdesatların davalılar tarafından yapıldığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla;
1. Davalı ... vekilinin istinafının incelenmesinde; gerekçeli kararın davacı vekiline 29.05.2019 tarihinde e-tebligat suretiyle tebliğ edildiği, iki haftalık istinaf süresi geçtikten sonra 13.06.2019 tarihinde hükme yönelik olarak UYAP Bilişim Sisteminden istinaf kanun yoluna başvurulduğu gerekçesi ile davalı ... vekilinin istinaf dilekçesinin süre nedeniyle reddine karar verilmiş,
2.Davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesinde; davalı vekilince 13.06.2019 UYAP havale tarihli istinaf dilekçesi ile kararın istinaf edildiği ancak istinaf yoluna başvuru için gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı, Mahkemece 21.11.2019 tarihli muhtıra ile harç yatırmak için davalı yana bir haftalık kesin süre verildiği,muhtıranın davalı vekiline 26.11.2019 tarihinde e-tebligat yoluyla tebliğ edildiği, süresinde istinaf harcı yatırılmadığı gerekçesi ile davalı ...'nun istinaf talebinden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiş,
3.Dava konusu 153 ada 21 ve 24 parsel sayılı taşınmazlara yönelik istinaf incelemesinde; tapu iptal ve tescil davalarının tapu sicilinde malik olarak gözüken kişilere husumet yöneltilerek açılması gerektiği, dava konusu 153 ada 21 parsel sayılı taşınmaın ..., 153 ada 24 parsel sayılı taşınmazın ise ... adına tescilli olduğu, bu parseller yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesi ile davalılar ... ve ...'nun bu parselere yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına karar verilmiş,
4.Davalılar ... ve ...'nun 155 ada 3, 153 ada 19, 135 ada 6, 134 ada 3, 133 ada 6 parsellere yönelik istinaf başvurularına gelince; Mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de varılan sonucun hüküm kurmaya elverişli olmadığı belirtilerek taraf tanıkları, yerel bilirkişi ve tutanak tanıkları usulünce çağrılmak suretiyle bir fen bilirkişi eşliğinde mahallinde yeniden yapılacak keşifte, dava konusu taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden kime kaldığı, zilyetliğin nasıl ve ne şekilde sürdürüldüğü, ortak mirasbırakandan intikalen gelip gelmedikleri, ortak mirasbırakandan intikalen gelmekte iseler mirasçılar arasında taksim yapılıp yapılmadığı, yapılan taksime tüm mirasçıların katılıp katılmadığı, hangi mirasçıya nereden hangi taşınmaz/taşınmazların verildiği hususlarının sorularak saptanması, gereğine değinilerek; 155 ada 3, 153 ada 19, 135 ada 6, 134 ada 3, 133 ada 6 parsellere yönelik hükmün kaldırılmasına ve dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... vekili ayrı ayrı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalılar vekili ... adına verdiği temyiz dilekçesinde; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, kendilerine gönderilen muhtıranın usul ve yasaya aykırı olarak düzenlendiği ve geçersiz olduğunu, davacının mirasçılık iddiasına dayalı olarak kendi payına hasren tek başına dava açamayacağını,davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığını, davacının 40 yılı aşkın süredir ... köyüne gitmediğini ve arazileri kullanmadığını, davalının malik sıfatıyla yaklaşık 40 yıldır davaya konu taşınmazları kullandığını, zilyetliğin taksime karine olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalılar vekili ... adına verdiği temyiz dilekçesinde; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının mirasçılık iddiasına dayalı olarak kendi payına hasren tek başına dava açamayacağını, davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığını, davacının 40 yılı aşkın süredir ... köyüne gitmediğini ve arazileri kullanmadığını, davalının malik sıfatıyla yaklaşık 40 yıldır davaya konu taşınmazları kullandığını, zilyetliğin taksime karine olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü, 15 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Kadastro çalışmaları sonucunda; Artvin ili, Hopa ilçesi, ... köyünde bulunan 155 ada 3 parsel sayılı taşınmaz; ..., 133 ada 6, 134 ada 3 parsel,135 ada 6 parsel, 153 ada 19 parsel ..., 153 ada 21 parsel ... , 153 ada 22 parsel ..., 153 ada 24 parsel ... , 149 ada 31 parsel ... adına senetsizden tespit ve tescil edilmişlerdir.
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davalılar vekili Av. ...’ın ... ve ... vekili olarak davada yer aldığının ve istinaf talebinin adı geçenler adına istinaf süresi geçtikten sonra yapıldığının anlaşılmasına göre; Bölge Adliye Mahkemesince davalı ...’ün temyiz harçlarını yatırması için yapılan geri çevirme kararı sonrasında Mahkemece davalı ...’e gönderilen muhtıra yasal şartları taşımasa da istinaf talebi süresinde yapılmadığından, davalılar vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye 282,60 TL onama harcının temyiz eden davalı ... Topaloğu’ndan, 252,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ...’ndan alınmasına,
Dosyanın Hopa Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Erzurum Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.