"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/189 E., 2023/367 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı; davacı ... tarafından temyiz edilmiş olmakla; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı ... dava dilekçesinde; kadimden beri kendisine ait olan 11.400,00 metrekare yüz ölçümündeki taşınmazın, kadastro çalışmaları sonucunda 112 ada 4 parsel numarasıyla ve 3.930,00 metrekare yüz ölçümüyle adına tespit ve tescil edildiğini, taşınmazın kalan bölümünün mera olarak sınırlandırıldığını, yine 11 parsel sayılı taşınmazın yüz ölçümünün 15.400,00 metrekare olarak tespit edilmesi gerekirken yalnızca 1 dönümlük bir tapunun kendisine verildiğini, kalan bölümünün yine mera olarak sınırlandırıldığını ileri sürerek nizalı taşınmaz bölümlerinin adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
2. Davacı ... 10.11.2016 havale tarihli dilekçesinde; 112 ada 4 ve 113 ada 12 parsel saylı taşınmazların kadimden beri zilyetliğinde olduğunu, davasını bu şekilde ıslah ettiğini belirtmiştir.
3. Davacı ... 03.05.2017 tarihli duruşmada; her ne kadar dava dilekçesinde 103 ada 11 parsel sayılı taşınmazı dava ettiğini bildirmiş ise de bunun maddi hataya dayalı olduğunu, bu taşınmazı dava etmediğini beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafça davaya cevap verilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (A), (B), (C), (D), (E) ve (F) harfleri ile gösterilen taşınmaz bölümlerinin dava konusu edildiği, (A) ve (B) harfleri ile gösterilen bölümlerin 113 ada 11 parsel sayılı taşınmazda, (D) harfi ile gösterilen yerin ise 112 ada 77 parsel sayılı taşınmazda kaldığı, davacının 113 ada 11 parsel sayılı taşınmazda paydaş olduğu ancak 113 ada 12 parsel sayılı taşınmazda herhangi bir yeri dava konusu olarak göstermediği, 112 ada 77 parsel sayılı taşınmazın davacı adına kayıtlı olduğu ve dayandığı eski tarihli tapu kaydının 112 ada 4 parsel sayılı taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümünü (Teknik bilirkişi raporunda (D), (E) ve (F) harfleri ile gösterilen bölümler, (C) harfi ile gösterilen bölüm içerisinde yer almaktadır.) kapsadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, dava konusu 112 ada 4 parsel sayılı taşınmazın, teknik bilirkişinin 24.09.2018 tarihli raporuna ekli krokide (C) harfi ile gösterilen bölümünün (112 ada 77 parsel sayılı taşınmaz içinde kalan ve (D) harfi ile gösterilen 2.335,53 metrekarelik bölüm hariç) tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, 113 ada 12 parsel sayılı taşınmaza yönelik davanın reddine, 112 ada 77 ve 113 ada 11 parsel sayılı taşınmazlar hakkında ise karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde davacı ..., davalı Hazine vekili ile dahili davalı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dahili davalı ... vekilinin istinaf istemi yönünden, adı geçen vekiline gerekçeli kararın 28.05.2019 tarihinde tebliğ edildiği ancak kararın iki haftalık istinaf süresi dolduktan sonra 25.06.2019 tarihinde istinaf edildiği anlaşıldığından dahili davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun süre nedeniyle usulden reddine karar vermek gerektiği; davacının 113 ada 12 parsele yönelik istinaf istemi yönünden, ileri sürülen istinaf nedenlerine, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle davacının 17.09.2018 tarihinde yapılan keşif zaptındaki imzalı beyanında 19.09.1986 tarihli ve 29 nolu (Mirseyit mevkiindeki) tapu kaydının davalı taşınmazlara ait olmadığını, diğer dayandığı 19.09.1986 tarihli ve 27 sıra sayılı tapu kaydının ise 112 ada 4 parselde iddia ettiği taşınmaza ait olduğunu beyan etmek suretiyle dayanak belgelerini somutlaştırdığı, buna göre 113 ada 12 parsele yönelik olarak yalnızca iktisabı sağlayan zilyetliğe dayandığı, ne var ki hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda davacının keşifte gösterdiği bölümün 113 ada 11 parselde kaldığının belirlendiği, dosya arasına alınan 113 ada 11 parsel sayılı taşınmaza ait tapu kaydından 07.12.2015 tarihinde hükmen tescil edildiği ve davacının dava dışı gerçek kişiler ile müşterek malik olduğunun anlaşılmasına göre İlk Derece Mahkemesince 113 ada 12 parsele yönelik olarak açılan davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı; davalı Hazine vekilinin 112 ada 4 parsele ilişkin istinaf istemine gelince, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmişse de yapılan araştırma ve inceleme ile tapu kaydı uygulamasının hüküm kurmaya yeterli olmadığı, davacı 112 ada 4 parselde dava konusu yaptığı taşınmaz için 1986 tarih ve 27 sıra numaralı tapu kaydına dayanarak dava açtığı halde dayanak tapu kaydının ilk oluşumundan itibaren tüm tedavül kayıtları ile birlikte getirtilmediği, bu tapunun oluşumuna esas Hınıs Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.11.1984 tarihli ve 1978/214 Esas, 1984/216 Karar sayılı kararı ve aynı Mahkemenin 1885/73-75 D.İş sayılı kesinleşmiş kararı ile varsa krokilerinin tescil dosyası ile birlikte getirtilmediği, dayanak tapu kaydının revizyon görüp görmediğinin araştırılmadığı, komşu parsel tutanakları ve dayanağı belgelerin getirtilerek uygulanmadığı, ayrıca davacı adına tespit gören ve davacının dayandığı tapu kaydı kapsamında kaldığı teknik bilirkişi raporunda belirtilen 77 nolu parselin davacı adına tespit edildiği gözetilmeksizin tapu miktarınca yerin davacı adına tesciline karar verildiği belirtilerek değinilen hususlarda araştırma ve inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi için İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vermek gerektiği gerekçesiyle, dahili davalı ... vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK'nın 345 ve devamı maddeleri uyarınca süre nedeniyle usulden reddine, davacının istinaf isteminin HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davalı Hazine vekilinin istinaf isteminin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, davacı ile dahili davalı ... Başkanlığının istinaf başvurularına ilişkin verilen karar yönüyle temyiz yasa yolu açık, davalı Hazinenin istinaf başvurusuna ilişkin verilen karar yönüyle ise 6100 sayılı HMK'nın 353/(1)-a ve 362/1-g maddeleri gereğince kesin olmak üzere karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı ... temyiz dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu ettiği taşınmazları kadimden beri kullandığını, taşınmazların mera ile bir ilgisinin bulunmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1. Dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. Kadastro sonucunda Erzurum ili, Hınıs ilçesi, Sıldız köyü çalışma alanında bulunan 112 ada 4 parsel sayılı 4.677.075,24 metrekare ve 113 ada 12 parsel sayılı 536.935,77 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, mera vasfı ile sınırlandırılarak özel siciline yazılmış; bilahare 2012 yılında yapılan İl Mera Komisyonu çalışmaları sonucunda taşınmazlar mera olarak köy tüzel kişiliği adına tahsis edilmiştir.
3. Davacının 112 ada 4 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 27.05.2021 tarihli ve 2020/(20) 5-451 Esas, 2021/636 Karar sayılı kararında da açıklandığı üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre bölge adliye mahkemelerinin 353. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamaz.
Somut olayda; temyiz incelemesine konu karar, Bölge Adliye Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353-(1)-a/6. maddesi uyarınca eksik inceleme ve değerlendirme ile karar verilmiş olduğundan bahisle kaldırılıp davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine iadesine ilişkin olduğuna göre temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
4. Davacının 113 ada 12 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ise kararın, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Dava konusu 112 ada 4 parsel sayılı taşınmaz yönüyle davacının temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2. Dava konusu 113 ada 12 parsel sayılı taşınmaz yönüyle ise davacının temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Aşağıda yazılı 345,55 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16.01.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.