"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/128 E., 2023/174 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; mirasbırakan ...’ın kayden maliki olduğu 107 ada 9 parsel sayılı taşınmazı mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak davalı kızına devrettiğini, mirasbırakanın satış için haklı bir sebebi olmadığı gibi satış bedeli ile taşınmazın rayiç değeri arasında fahiş fark bulunduğunu, satış akdi ekindeki raporun da tam teşekküllü bir hastaneden alınmadığını belirterek taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payları oranında davacılar adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; mirasbırakanın Haziran 2002 tarihinden ölüm tarihine kadar ağır böbrek ve akciğer hastalığı ile mesane tümörünün bulunduğunu, kendisinin sağlık personeli olması nedeniyle mirasbırakanın tedavisi için çaba sarfettiğini, mirasbırakanın emekli maaşının hastane masrafları için yeterli olmaması nedeniyle davaya konu taşınmazı satmak istediğini, diğer mirasçıların istekli olmaması nedeniyle kendisine ısrar ettiğini, davacı ...’nın da tapu devri sırasında hazır ve razı olduğunu, mirasbırakana emsal değerin çok üzerinde 3 milyar TL ödeme yaptığını, bu ödemelerin bir kısmının mirasbırakanın kızı ... ve son eşi ...’in yanında yapıldığını bir kısmının ise çeşitli tarihlerde havale edildiğini, satışın gerçek olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEMENİN KARARI
Safranbolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 11.0./2007 tarihli ve 2005/350 E., 2007/106 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın ekonomik durumunun iyi olduğu, rahatsızlıkları olan mirasbırakanın bakıma muhtaç olmadığı, tedavilerinin Devlet hastanelerinde yapıldığı, mirasbırakanın taşınmazı elden çıkarmak için haklı nedeninin bulunmadığı, taşınmazın rayiç bedeli ile satış bedeli arasında fahiş fark bulunduğu, davalının sunduğu dekontların ve bakımın ahlaki ödev kapsamında olduğu, devirdeki gerçek amacın satış değil bağış olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının davacıların miras payları oranında iptali ve davacılar adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Dairenin 05.09.2022 tarihli 2022/2229 E., 2022/5390 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın tasarruf tarihindeki toplam malvarlığı miktarı, davalıya devredilen davaya konu taşınmazın değeri, davalı tarafından mirasbırakanın tedavisi için gösterilen çaba ve yapılan ödemeler birlikte değerlendirildiğinde mirasbırakanın temlike ilişkin olarak mal kaçırma kastından bahsedilemeyeceği gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, davacıların karar düzeltme isteği reddedilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Safranbolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.06.2023 tarihli 2023/128E., 2023/174K.sayılı kararı ile; mirasbırakanın mal kaçırma amacıyla hareket ettiği iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde, temlikin mirasbırakanın ölümüne yakın olduğunu, muvazaalı olduğunu, taşınmaz satmaya ihtiyaç bulunmadığını, taşınmazın satış tarihi itibariyle değeri ile tapuda gösterilen değer arasında çok büyük fark olduğunu, mirasbırakanın bakıma muhtaç bulunmadığını, mal kaçırma amacının açık olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ıncı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 190 ıncı maddeleri
3. Değerlendirme
1.Mirasbırakan 1932 doğumlu ...’ın 10.07.2005 tarihinde ölümü ile geride çocukları davalı ..., davacılar ...,... dava dışı ...,... ve eşi ...’in mirasçı olarak kaldığı, mirasbırakanın maliki olduğu 107 ada 9 parsel sayılı taşınmazını 31.10.2002 tarihinde davalı kızı ...’e satış suretiyle devrettiği anlaşılmaktadır.
2.Temyiz olunan nihai kararların bozulması HMK geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun(HUMK) uygulanacağı davalar yönünden HUMK’nın 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
4.Harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi zorunludur.
5.Mahkemece alınması gereken maktu karar ve ilam harcının, peşin yatırılan harçla birlikte bozma öncesi kararda davalıdan alınmak üzere yazılan harç tahsil müzekkeresindeki miktar (tamamlama harcı olduğu kabul edilerek) toplanarak fazla yatan kısmın davacıya iadesine karar verilmiş olması doğru değil ise de; değinilen bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerekli kılmadığından hükmün düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2.Kamu düzeni gereğince re'sen, Mahkeme kararının hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinin tümden hükümden çıkarılmasına, yerine “Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcının dava açılışında peşin alınan 108,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 71,90 TL harcın davacılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydına” cümlesinin yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının davacılara iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.