"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1357 E., 2023/459 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mazıdağı Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/324 E., 2021/107 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun süre yönünden reddine, dahili davalılar ... vekili ve ... vekilinin istinaf başvuru dilekçelerinin reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ilçesi, ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 146 ada 4 parsel sayılı taşınmazın hatalı olarak Hazine adına tescil edildiğini, taşınmazı davacının babasının imar-ihya ederek zilyet olduğunu ve davacıya devir ettiğini ileri sürerek taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek davacı adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili ayrı ayrı sundukları cevap dilekçesinde, davacının zilyet olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kadastro tespit tarihine kadar taşınmaza zilyet olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; davacının zilyetliğinin süre ve ekonomik olarak gerçekleştiğini ortaya koyan herhangi bir delilin mevcut olmadığını, dosyaya sunulan bilirkişi raporlarının yetersiz ve taraflı olduğunu ve mesleki etiğin dışında sübjektif yorum içerdiğini belirterek İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılması talepli istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Dahili davalı ... Belediyesi istinaf dilekçesinde özetle; vekil olduğu Belediye yönünden davanın husumet nedeniyle reddine ve lehlerine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılması talepli istinaf başvurunda bulunmuştur.
Dahili davalı ... Belediyesi istinaf dilekçesinde özetle; hak düşürücü süre yönünden davanın reddi gerektiğini, Belediyelerinin taraf sıfatının bulunmadığını, davanın belediyeler yönünden husumetten reddi, aksi kanaatte olunması halinde 5393 sayılı Kanun'un 79. maddesi uyarınca dava konusu taşınmazın Belediye adına tescili gerektiğini, zilyetlik koşulunun oluşmadığını, davaya konu taşınmazın özel mülkiyete konu olabilecek taşınmazlardan olmadığını belirterek İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılması talepli istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu 146 ada 4 parsel sayılı taşınmazın tamamının kadastro nedeniyle davalı Hazine adına tescilli olduğu, her ne kadar yargılama sırasında Mardin Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı ve Mazıdağı Belediyesi Başkanlığına "dahili davalı" sıfatıyla husumet yaygınlaştırılmış ise de usul hukukunda dahili dava yoluyla bir kişiye taraf sıfatı yüklenmesine yasal olanak bulunmadığı, davanın TMK 713. maddesi hükümleri kapsamında açılan tapusuz taşınmaz tescili davası olmadığından Mahkemece tarafların re'sen davaya dahil edilmesi ile dahil edilenlere taraf sıfatı kazandırmayacağı, Hazine ile Mardin Büyükşehir Belediyesi ve Mazıdağı Belediyesi arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı, tapu maliki Hazine aleyhine usulünce açılan davada bahsi geçen Belediyelerin taraf sıfatı bulunmaması ve aleyhlerine verilmiş bir hüküm de bulunmadığı gerekçesiyle belediyelerin istinaf dilekçelerinin reddine; gerekçeli kararın davalı Hazineye 21.06.2021 tarihinde tebliğ edildiği, 6100 sayılı HMK'nın 92/2 ve 345/1 maddeleri gereğince 2 haftalık olan istinaf kanun yolu başvuru süresinin 21.06.2021 pazartesi günü başlayıp 05.07.2021 pazartesi günü sona erdiği, davalı Hazine temsilcisi tarafından istinaf dilekçesinin 09.07.2021 tarihinde Mahkemeye sunulduğu gerekçesiyle davalı Hazine temsilcisinin istinaf dilekçesinin süre yönünden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili ayrı ayrı sundukları temyiz dilekçelerinde özetle; İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, cevap dilekçesindeki ve istinaf dilekçesindeki taleplerini tekrar ile dilekçe ret ve süreden ret kararlarının hükmen bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 92, 190. ve 345. maddeleri; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. ve 713/1. maddeleri
3. Değerlendirme
Mardin ili ... ilçesi, .... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 146 ada 4 parsel sayılı 6.188,41 m2 yüz ölçümlü taşınmaz Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve tarım alanına dönüştürülmesi mümkün olan yerlerden olduğu belirtilerek ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine temsilcisi, dahili davalılar ... vekili ve ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 426,32 TL fazla yatırılan onama harcının dahili davalı ... Başkanlığına iadesine,
Aşağıda yazılı 426,32 TL fazla yatırılan onama harcının dahili davalı ... Başkanlığına iadesine,
492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. maddesinin J bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.