"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1536 E., 2023/1535 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Edirne 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/277 E., 2022/71 K.
Taraflar arasındaki idari yoldan Hazine adına tescil edilen taşınmazın tapu kaydının iptaliyle tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Edirne, Merkez, ... köyü, 27 ve 28 parseller ile Bulgaristan hududu arasında kalan 30 dönüm civarında tapusuz, kadastro harici yerin en az 50 yıldan beri ... ve ölümünden sonra da mirasçıları tarafından malik sıfatı ile zilyet ve tasarruf edilmekte iken zilyetlikten doğan hak ve yetkilerin 25.08.2014 tarihinde müvekkili ...'ye temlik edildiğini, eklemeli zilyetlik nedeni ile TMK’nın 713/1 maddesi gereğince parsel numarası bulunmayan, keşifte miktarı belirlenecek taşınmaz bölümünün vekil edeni adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle; 13 Eylül 2017 tarihinde 813 parsel numarası ile Maliye Hazinesi adına tapuya tescil edilen taşınmazın, askeri güvenlik bölgesi olarak kadastro tespiti sırasında tescil harici Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlar arasında bırakıldığını, taşınmazın 813 parsel numarası ile Maliye Hazinesi adına idari yoldan tescilinden sonra, 25 Eylül 2017 tarihinde, sadece tescil davası şeklinde açılan davanın dinlenemeyeceğini, TMK’nın 713/1 maddesinden davacının yararlanamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın 1970'li yıllardan itibaren davacı ve bayiinin eklemeli zilyetliğinde olduğu, 13.10.2003 tarihli ve 2003/6277 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla askeri yasak bölge kapsamına alınmış ise de bu tarihe kadar TMK'nın 713/1 maddesi uyarınca zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 813 parselin teknik bilirkişilerin 26.11.2021 tarihli rapor ve krokilerinde (A) harfiyle gösterilen 35.044,03 m2 bölümünün tapu kaydının iptali ile iptal edilen kısmın yeni parsel numarasıyla davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın ... köyünde Türkiye-Bulgaristan sınırında yeralan toplam 299.552,37 m2 yüz ölçümlü tescil harici alanken dava açıldıktan sonra 13.09.2017 tarihinde 813 parsel numarasıyla Maliye Hazinesi adına tapuya tescil edildiğini, Bulgaristan sınırında Askeri Güvenlik Bölgesi olarak tespit dışı bırakılmış olmakla TMK'nın 713/1 inci maddesi şartlarının oluşmadığını, Hazinenin mülkiyetine geçtikten sonra ise zilyetlikle kazanılamayacağını, idari yoldan tescil işlemleri sırasında köye gidildiğini, kimsenin hak iddiası olmadığını, köy muhtarının da dava olup/olmadığını bilmediğini ifade ettiğini, taşınmazın askeri yasak bölge kapsamından çıkmasıyla beraber komşu parsel maliklerinin işgaline uğradığını, Hazine adına tescil edileceğinin öğrenilmesiyle davalar açıldığını bildirerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tanıkları tarafından taşınmazın tescil tarihine kadar kazanmaya elverişli süreyi aşar şekilde davacı ve bayii kullanımında olduğu beyan edilmiş ise de 2565 sayılı Yasa'nın 7 nci maddesi hükmüne göre kısmen 1.derece askeri güvenlik bölgesinde bulunan bu nitelikteki yerlerin zilyetlikle iktisabı mümkün olmadığı gibi 18.12.1981 tarihinde kabul edilen 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu'nun 19.12.1981 tarihinde kabulü ve yürürlük tarihini takiben Yasa'nın geçici 1.maddesinde "1110 sayılı Askeri Memnu Mıntıkalar Kanununa göre askeri yasak ve emniyet bölgeleri olarak kabul ve ilan edilmiş bulunan yerlerin, bu Kanun hükümleri gereğince durum ve nitelikleri yeniden tespit edilinceye kadar eski statülerini muhafaza edecekleri" düzenlemesi bulunması dikkate alındığında, sürdürüldüğü iddia olunan zilyetliğin ilgili yasal düzenlemeler karşısında kazanıma elverişlilik taşımadığı gerekçesiyle;
1-Davalı Hazine vekilinin istinaf taleplerinin kabulüne,
2-Edirne 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/277 Esas 2022/71 Karar sayılı ve 27.01.2022 tarihli kararının HMK'nın 353/1-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına,
3-Davanın reddine,
karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; çekişmeli taşınmazın zilyetliğinin 1967 yılından çok önce başladığını, 2003 yılına kadar zilyetliklik şartlarının çoktan gerçekleştiğini, öte yandan 2. Derece askeri yasak bölgelerde zilyetlikle edinim sağlanacağını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, idari yoldan tescil edilen taşınmaz tapu kaydının iptali ile tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 17 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK)'nun 713/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Çekişmeli taşınmaz bölgede 1974 yılında yapılan kadastro sırasında 766 sayılı Kanun'un 2. maddesi gereğince tescil harici bırakıldıktan sonra 813 parsel numarasıyla ihdasen 13.09.2017 tarihinde Hazine adına tescil edilmiştir. Çekişmeli taşınmazın 1. ve 2. Derece Askeri Yasak Bölge içerisinde kaldığı tespit edilmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.06.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.