"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1255 E., 2022/1500 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/ Yeniden Hüküm Krulmasına
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/160 E., 2022/157 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... köyü 1698 parsel sayılı taşınmaz ile 1868 parsel sayılı taşınmazın davalıların ve müvekkilinin mirasbırakanı ... adına kayıtlı iken mirasbırakanın vefatı ile taşınmazların davalılar adına intikal olduğunu, asıl mirasbırakan ... e ait veraset ilamının alındığını, bu veraset ilamına göre asıl mirasbırakan...'in mirasçıları arasında müvekkilinin bulunmadığını, söz konusu veraset ilamının yanlış kayıtlara dayandığını, hatalı veraset ilamı sonucu davalıların hisselerinde artış meydana geldiğini ileri sürerek davalıların üçüncü kişiye devrettikleri Aksaray ili 1698 sayılı taşınmazın müvekkilinin hissesine düşen güncel bedelinin ... haricindeki davalılardan yasal faizi ile tahsili ile müvekkiline ödenmesine; 1868 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında müvekkili adına tesciline, olmadığı takdirde taşınmazın müvekkilinin hissesine düşen güncel bedelinin ... Haricindeki davalılardan yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiş; ıslah dilekçesi ile ... olan taşınmazın müvekkilin hissesine düşen 116.250,00 TL güncel bedelinin ... haricindeki davalılardan yasal faizi ile tahsili ile müvekkile ödenmesine, 1868 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında müvekkil adına tesciline olmadığı takdirde taşınmazın müvekkilin hissesine düşen güncel bedelinin ... haricindeki davalılardan yasal faizi ile tahsili ile müvekkile ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, hatalı olduğu iddia edilen veraset ilamının iptali davasının sonuçlanmasının beklenmesinin gerektiğini, müvekkilleri tarafından üçüncü kişiye satılması iddiası ile bedeli istenen taşınmaz olan 1698 parsel sayılı taşınmazın miras bırakanın sağlığında sattığı ve bedelini aldığı bir taşınmaz olup, devretmeden ölmesi sebebi ile mirasçıları tarafından devredilmesi durumu olduğunu, mirasçıların bu sebeple bu devirden herhangi bir bedel almadıklarını, yine 1698 sayılı taşınmazın muvazalı devir olmadığını, bedelinin intikalden sonra müvekkili davalı ... tarafından davacı dâhil tüm mirasçılara ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tanık beyanlarından davacı tarafın bu iki parselden pay almadığını ispatlayamadığı, davalıların ise dava konusu parsellerin birinin satışının tapudaki bir hatanın düzeltilmesinden ibaret olduğunu, diğer parselin ise satışından davacıya pay verildiğini, davacının bu para ile ev satın aldığını tanık beyanı ve tapu kayıtları ile ispatladığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesi kararının eksik ve hatalı inceleme neticesinde verildiğini, asıl miras bırakan... için alınan veraset ilamının hatalı olduğunu, yanlış kayıtlara dayandığını, bu nedenle müvekkilinin mağdur olduğunu, davalıların hisselerinde artış meydana geldiğini, müvekkiline hiç pay verilmediğini, davanın yolsuz tescilin düzeltilmesi niteliğindeki ketmi verese olgusunun miras hukuku bakımından ele alınması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Aksaray 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/176 Esas, 2021/42 Karar sayılı veraset ilamının iptali davasında davacının miras bırakan ... 'in kanuni mirasçısı olduğunun kesinleştiği, çekişme konusu taşınmazların miras bırakan ... 'in ölümü ile 29.12.1996 tarihinde davalılara intikal ettiği, 1698 (677 ada 20) parsel sayılı taşınmazın davalı mirasçılar tarafından aynı tarihte dava dışı ...'e devredildiği, 1868 parsel sayılı taşınmazın ise aynı tarihte mirasçılardan ...'e, ... tarafından 02.11.2011 tarihinde dava dışı ... 'a, ... tarafından 02.01.2014 tarihinde ...'in eşi davalı ...'e temlik edildiğinin dosya kapsamı ile sabit olduğu; davalılar tarafından 1698 parselin miras bırakan tarafından satılıp satış parasının davacıya ödendiğini ve 1868 parsel sayılı taşınmazdaki davacıya ait hissenin bedel karşılığı davacıdan satın alındığının ileri sürüldüğü, Mahkemece davalı savunmaları doğrultusunda davanın reddine karar verildiği davalılar tarafından öne sürülen 1698 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakan tarafından sağlığında satıldığına yönelik iddianın resmi satış senedine karşı ileri sürülen iddia olduğu ve ancak resmi şekilde kanıtlanması gerektiği, tanıkla ispatının mümkün olmadığı, 1868 parsel sayılı taşınmazın ise mirasçılardan temlik alan mirasçı ... tarafından ara malik kullanmak suretiyle davalı eşine devredildiği, davalı eş ...'nin ketmi verese olgusunu bilen kişilerden olduğu ve iyiniyetli olmadığı, davacının bu parseldeki miraspayını devrettiğini gösteren yazılı devir sözleşmesinin olmadığı ve bu sözleşmenin varlığına yönelik iddianın tanıkla ispatının mümkün olmadığı belirlenerek davacı vekilinin istinaf itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulü ile dava konusu 1698 (677 ada 20) parsel sayılı taşınmaz yönünden 116.250,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ...'den tahsili davacıya verilmesine, 1868 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının 1/4 oranda iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davacı tarafın dava konusu iki parselden pay aldığını, dava konusu parsellerden birisinin de bedelsiz olarak, tapudaki hatalı satışın düzeltilmesi için yapılan satış olduğunu, davacının kendisine verilen para ile ev aldığını, dosya kapsamında tüm bu hususların tanık beyanları ve gelen kayıtlarla ispatlandığını, yazılı delille ispat hususu doğru kabul edilse dahi cevap dilekçesinde yemin deliline dayandıklarını, yemin hakkınnın kullanılması için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi gerektiğini, dosyada yer alan harç ve vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ketmi verese (mirasçılığın gizlenmesi) hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı, 705 inci, 1022/1 inci, 1024 üncü, 1025 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ''ispat yükü'' başlıklı 190 ıncı maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava dosyasının incelenmesinde; davalılar vekili, 1698 parsel sayılı taşınmaza ilişkin devrin muvaazalı olmadığını, davalı ... tarafından davacının annesi dahil nakit para ödendiğini savunduğuna göre ispat yükü ödeme iddiasında bulunan davalıların üzerinde olduğu, davalıların süresinde verdiği cevap dilekçesinde açıkça yemin deliline dayandığı ve Mahkemece davalıya yemin delili hatırlatılmaksızın davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece ispat yükü üstünde olan davalının iddiasını yasal delil ile ispat edebileceği, davalının cevap dilekçesinde açıkça yemin deliline dayandığı gözetilmeden davalı tarafa yemin delili hatırlatılmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar vekilinin temyiz itirazının değinilen yönden kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.