"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1342 E., 2022/884 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yüksekova 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/26 E., 2021/600 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; Yüksekova ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları neticesinde 104 ada 72 parsel sayılı taşınmazın davalı ... Hazinesi adına tapuya kaydedildiğini, dava konusu taşınmazın 80 yıldan uzun bir süredir kendisi ve mirasbırakanları tarafından kullanıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine; dava konusu taşınmazın 1963 tarihli Toprak Tevzii Komisyonunun 1 parsel sayılı taşınmazında revizyon gördüğünü, açılan davanın süresinde olmadığını, kadastro tespitinden anlaşılacağı üzere dava konusu taşınmazın Hazine'ye ait yerlerden olduğunu belirterek davanın reddini savunmuş, TMK 713/6 ncı maddesi gereğince taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Yüksekova 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.05.2021 tarihli ve 2017/26 Esas, 2021/600 Karar sayılı kararıyla; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davanın kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil davası olduğu, davacının eşi ve mirasbırakanı olan ... tarafından Kadastro Mahkemesinin 2013/88 Esas, 2013/192 Karar sayılı dosyasında keşif ücretinin yatırılmaması nedeniyle ve davacının davasını ispat edemediği gerekçesi ile davanın reddedildiği, bu kararın maddi anlamda kesin hüküm teşkil edip eldeki dosyanın davacısının ...'ün mirasçısı olduğu ve mirasbırakanın kullanım süresine dayandığı, ... tarafından açılan davanın eldeki dosyanın davacısı bakımından da kesin hüküm niteliğinde olduğu gerekçesiyle davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1-i ve 115/2 maddeleri uyarınca kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde ileri sürdüğü iddialarını yineleyip Kadastro Mahkemesinde keşif ücretinin yatırılmaması nedeniyle usul yönünden reddedilmesinin söz konusu bulunmadığını, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olması gerektiğini, dolayısıyla kesin hükmün söz konusu bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.09.2022 tarihli ve 2021/1342 Esas, 2022/884 Karar sayılı kararıyla; dosya içerisinde bulunan Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 31.10.2013 tarih, 88-192 Esas-Karar sayılı dosyasının taraflarının ve konusunun aynı olduğu, kararın 03.04.2014 tarihinde kesinleştiği, 6100 sayılı HMK'nın 114/1-i maddesinde "aynı davanın daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması'' hükmünün yer aldığı, kesin hükmün dava şartı olarak belirtildiği, somut olayda, Yüksekova Kadastro Mahkemesinin mezkûr hükmünün dava konusu hakkında kesin hüküm oluşturduğu, dolayısıyla Yerel Mahkemece kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 114. maddesinin 1. fıkrasının (i) bendi ile aynı Kanun'un 303 üncü maddesi.
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 28 inci ve 36 ncı maddeleri .
3. Değerlendirme
Kadastro sırasında Yüksekova ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 104 ada 72 parsel sayılı 5.972,72 metrekare yüzölçümlü bataklık vasıflı taşınmaz, davacının eşi ...'ün işgalinde olduğu belirtilmek suretiyle ve tapu kaydına dayanılarak Hazine adına tespit edilmiş, davacının eşi ... tarafından taşınmazın tespitine itiraz edilmesi üzerine Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 2013/88 E-2013/192 K. sayılı dosyasında yapılan yargılama sonunda Mahkemece delil (keşif) avansının süresinde yatırılmaması nedeniyle davanın reddine, taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş, anılan karar temyiz edilmeksizin 03.01.2014 tarihinde kesinleşmiştir. Taşınmazın hükmen tesciline esas Kadastro Mahkemesi davasında verilen ret kararı davacının eşi yönünden kesin hüküm teşkil etmekte olup davacı taşınmazın eşi Yusuf'tan geldiğini belirttiğine göre söz konusu hükmün kendisi açısından da kesin hüküm oluşturacağı kuşkusuzdur.
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi