"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1667 E., 2023/1413 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 23. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/392 E., 2023/356 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... Belediyesinin mülga 3030 sayılı Kanun uyarınca devretmekle yükümlü olduğu dava konusu 5824 ada 1 ve 5826 ada 1 parsel sayılı taşınmazları devretmediğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile davacı ... Belediyesi adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, idari başvuru yapılmadan davanın açılamayacağını, dava konusu uyuşmazlığın çözümünde adli yargının görevli olmadığını, 3030 sayılı Kanun'un 2004 yılında yürürlükten kaldırıldığını, mülga Kanun'a dayalı olarak hak iddia edilemeyeceğini, kanunda öngörülen bir yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, devirlerde yetkinin İl İdare Kuruluna ait olduğunu, taşınmazın 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesinde belirtilen devri mümkün olmayan taşınmazlardan olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın iptal tescil davası olup adli yargının görev alanına girdiği, mülga 3030 sayılı Kanun'un, yürürlük tarihi itibarıyla gerçekleşen olaylara uygulanmasının mümkün olduğu, aynı Kanun'un geçici 5. maddesinde düzenlenen 1 yıllık sürenin devir için makul süre olup hak düşürücü ya da zamanaşımı süresi olmadığı gibi, idari başvurunun dava şartı da olmadığı, dava konusu taşınmazların ilçe belediyesine devri mümkün taşınmazlardan olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; savunmalarını yinelemiş yolsuz tescilin bulunmadığını, mülga Kanun'a göre karar verilmesinin hatalı olduğunu, her davanın açıldığı tarihteki hukuki ve maddi olgulara göre değerlendirilmesi gerektiğini, usule ilişkin itirazlarını yinelediklerini, 775 sayılı Kanun kapsamında davaya konu taşınmazların devrinin mümkün olmadığını, hukuka aykırı karar verildiğini ileri sürerek kararın kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; davaya konu taşınmazların arsa niteliğinde olduğu, üzerinde özel yapılaşma bulunduğu, 3030 sayılı Kanun'un 6/A maddesinde sayılan yerlerden olmayıp geçici 2. madde kapsamında ilçe belediyesine devri gerekeceği açık olmakla İlk Derece Mahkemesince verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 705., 1022/1. ve 1025/1.; 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkındaki Kanun'un 6/A maddesi ve geçici 2. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde yer alan arsa niteliğindeki dava konusu 5824 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 389/2400 payı ile 5826 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 637/2400 payının 20.10.1998 tarihli 4535 yevmiye nolu imar işlemi ile davalı ... Belediyesi adına kayıtlı olduğu, taşınmazların evveliyatında davacı Belediyeye ait iken 1981 yılında tashihen İstanbul Belediyesi adına kaydedildikleri, yapılan keşif sonucu hali hazırda taşınmazlar üzerinde katlı yapıların olduğu anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 1.038.362,67 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.09.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.