"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1597 E., 2023/1751 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/210 E., 2022/248 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda duruşma isteğinin değerden reddine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; dava dışı ... ...’ın davacı Bankaya olan borcu nedeniyle hakkında İstanbul 25. İcra Müdürlüğünün 2016/6053 Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, ... ...’ın maliki olduğu dava konusu 2442 ada 14 parsel sayılı taşınmazdaki 4 nolu bağımsız bölümün İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2016/3659 Esas sayılı dosyasında yapılan ihale ile 240.000,00 TL bedelle davacı Bankaya alacağına mahsuben ihale edildiğini ve taşınmazın davacı Banka adına tescil edildiğini, ancak daha sonra ihalenin feshine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, bu durumda Banka adına yapılan tescilin hukuki dayanağının kalmadığını ileri sürerek taşınmazın tapu kaydının tüm takyidatları ile birlikte eski hale getirilmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Dava ...açılmıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.11.2019 tarihli ve 2022/210 Esas, 2022/248 Karar sayılı kararı ile; ihalenin feshi davası sonucu davacı lehine oluşan tescil kaydının yolsuz tescil niteliğinde olduğu, bu durumdan taşınmazın eski malikinin haklarının zarara uğrayacağı için dava açma hakkının taşınmazın eski malikine ait olduğu, davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 25.10.2023 tarihli ve 2022/1597 Esas, 2023/1751 Karar sayılı kararıyla; davanın, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu kaydının eski hale getirilmesi istemine ilişkin olduğu, İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/719 Esas, 2018/971 Karar sayılı ilamında davacının ... ..., ... ... ve ... ..., davalının Garanti Bankası A.Ş, dava tarihinin 05.09.2017, dava konusunun ihalenin feshi olduğu, yargılama sonucunda davanın kabulü ile İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2016/3659 Esas sayılı dosyasında 2442 ada 14 parsel sayılı taşınmazdaki 4 nolu bağımsız bölüm için 19.06.2017 tarihinde yapılan ihalenin feshine karar verildiği, kararın İstinaf ve Yargıtay incelemesi sonucu kesinleştiğinin anlaşıldığı, davacının dava hakkına sahip olmasının dava açabilmesi için yeterli olmadığı, bundan başka davacının dava açmakta hukuki yararının da bulunması gerektiği, diğer yandan bu yararın " hukuki ve meşru", "doğrudan ve kişisel", "doğmuş ve güncel" olmasının zorunlu olduğu, nitekim 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesinin 4. fıkrası ile hukuki yararın dava şartı olarak düzenlendiği, somut olayda, davacının dava tarihi itibari ile dava açmakta hukuki yararının bulunduğu, bununla birlikte, kural olarak tapu iptali ve tescil davalarının kayıt maliklerine karşı açılması gerektiğinden eldeki davanın da kayıt maliklerine karşı açılması gerektiği, ...açılan davada tarafın yanlış ya da eksik gösterilmesinden söz edilemeyeceğinden HMK'nın 124. maddesindeki koşulların bulunmadığı, davanın tarafları ile ilgili düzenlemenin HMK'nın 114. maddesi gereğince dava şartlarından olması dikkate alındığında ...dava açılması ile dava şartı olan taraf gösterilmesi şartının gerçekleşmediği, bu durumda hiç gösterilmeyen davalının sonradan davaya dahil edilmesi ile dava şartının sağlanamayacağı, taşınmazın aynına yönelik eldeki davada usulüne uygun olarak hasımlı açılmış bir davadan söz edilemeyeceği, bu haliyle davada taraf teşkili sağlanmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği, İlk Derece Mahkemesince tüm delillerin toplandığı, gerekçede hata yapılmış ise de sonuç itibari ile kararın doğru olduğu, belirtilen gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazın tapu kaydında gözüken malikinin davacı Banka olduğunu, bu nedenle eldeki davada davacı Bankanın davalı olarak gösterilemeyeceğini, bir davada hem davacı, hem davalı olunamayacağından eldeki davanın ...olarak açıldığını, dava konusu taşınmaz için açılmış ihalenin feshi davası sonucunda taşınmazın davacı adına tesciline dayanak ihalenin feshedildiğini ve tescilin yolsuz hale geldiğini, davanın kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu kaydının eski hale getirilmesi istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; dava konusu 2442 ada 14 parsel sayılı taşınmazdaki 4 nolu bağımsız bölümün dava dışı ... ... adına kayıtlı iken, yapılan icra takibi neticesinde 19.06.2017 tarihli ihale ile alacağına mahsuben davacıya satıldığı, cebri ihale işlemiyle taşınmazın 15.08.2017 tarihinde davacı adına tescil edildiği, dava dışı ... ..., ... ... ve ... ... tarafından açılan ihalenin feshi davasında İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/719 Esas, 2018/971 Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile ihalenin feshine karar verildiği, kararın derecattan geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazanın reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 345,55 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.