"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/472 E., 2021/539 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bulancak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/750 E., 2020/500 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Giresin ili, ... ilçesi, ... köyünde bulunan, Cilt no: 7 Sayfa No: 22 no: 9 17.07.1997 tarihli 388 yevmiye nolu taşınmazın tamamının tarafların kök mirasbırakanı ... Arayan adına kayıtlı olduğunu, davacı ile davalıların hissesinin 1/2 oranında olduğunu, tarafların aralarında yapmış oldukları fiili taksim uyarınca ekli krokide gösterilen 2450 m² lik taşınmaz bölümünün anlaşma uyarınca davacıya kaldığını, kadastro çalışmaları sırasında 124 ada 9 parselin davalılar adına, 124 ada 10 parsel sayılı taşınmazın davacı ile annesi ve kardeşleri adına tespit gördüğünü, davalılara 14.722 m², davacıya ise 7.642 m² yer verildiğini, tespitin hem usul ve yasaya hemde gerçeğe aykırı olduğunu belirterek Giresun ili, ... ilçesi, ... köyünde bulunan 124 ada 9 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının tespite esas olan tapu kaydındaki davacının hissesi oranında davacı adına tespit gören 124 ada 10 parsel sayılı taşınmazın yüzölüçümü de dikkate alınarak iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde, çekişmeli taşınmazların rızai taksime göre kullanıldığını, tespitin buna göre yapıldığını, aradaki sınırın tel ve kazık dikmek suretiyle belirlenmiş olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 19.11.2018 tarih, 2017/527 Esas, 2018/623 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne, bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 2339,47 m2’lik bölümün tapu kaydının iptali ile 124 ada 9 parselden ifraz edilerek davacı ve müdahil davacılar adına tesciline karar verilmiş karara karşı davalılar vekili istinaf talebinde bulunmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi’nin 15.11.2019 tarihli, 2019/991 Esas, 2019/2038 Karar sayılı kararı ile davacının dava dilekçesinde 124 ada 9 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydındaki pay talebi ile dava açtığı, davacı vekilinin 07.08.2018 tarihli dilekçesi ile taşınmazın keşifte tespit edilen 2339,47 m2’lik kısmın tamamen davacı adına tesçilini istediği, bu hali ile taleplerin çeliştiği, davacı tarafın 124 ada 10 parsel ile çekişmeli taşınmaz bölümünün tevhiden tesciline ilişkin bir talebi bulunmadığı, 10 parselde malik olan diğer şahısların açtığı bir dava da bulunmadığı, Mahkemece 10 parseldeki diğer maliklerin davaya katılımını sağlamak için süre verildiği belirtilerek davacıya dava dilekçesinin açıklattırılması, talebinin paya mı yoksa çekişmeli taşınmazın belirtilen kısmının adına tesciline mi ilişkin olduğunun tespit edilmesi gereğine değinilerek istinaf talebi kabul edilip İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak dosya mahkemesine gönderilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi’nin 29.09.2020 tarih, 2019/750 Esas, 2020/500 Karar sayılı kararı ile 124 ada 9 ve 10 parsellerin evveliyatında bir bütün olup, kök muris ... adına kayıtlı iken bu kimsenin vefatı ile mirasçılarına kaldığı, kadastro çalışmaları sırasında fiili taksime göre tespit edildikleri, davacı vekilinin kaldırma kararı sonrasında 124 ada 9 parselin 2339,47 m2’lik alanın ifraz edilerek ayrı bir taşınmaz olarak tescilini istediği, bu durumda müdahil davacılar adına tescil kararı verilmesi imkanının bulunmadığı, bu nedenle davacının davalılar ile yeni ihdas edilen parselde mülkiyet oranları çerçevesinde hissedar olmasına karar verildiği, buna göre 10.07.2018 tarihli fen bilirkişi raporu ile ekindeki krokide hatalı ölçülen alanın (A) harfi ile maviye taralı olarak gösterilen 2.339,47 m2 alan olduğu, davalıların mülkiyetindeki 124 ada 9 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünün azalacağı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 124 ada 9 parsel sayılı taşınmazın davalılar ..., ..., ..., ... adına olan tapu kaydının fen bilirkişisi raporunda ve ekindeki krokide (A) harfi ile gösterilen 2.339,47 m2 yönünden ifraz edilerek aynı adada ayrı bir parsel oluşturulmasına ve ifraz edilen parselin davalılar adına 12.383,39 m2 olarak kayıtlı kalmasına, 124 ada 9 Parselden ifraz edilerek ayrı bir parsel oluşturulacak 2.339,47 m2 yüzölçümündeki yeni taşınmazda davalılar ..., ..., ..., ... adına olan tapu kaydının iptal edilerek 10512/20160 oranındaki kısmının davacı adına, 871/20160 oranındaki kısmının davalı ... adına, 871/20160 oranındaki kısmının davalı ... adına, 871/20160 oranındaki kısmının davalı ... Arayanadına, 7035/20160 oranındaki kısmının davalı ... adına tapuda kayıt ve tesciline, davalı Havva Arayan aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin kararının hukuka aykırı olduğunu, süresi içinde dava açmayan ve hukuka aykırı olarak müdahil davacı yapılan kişiler açısından usulüne uygun olarak bir dava açılmadığını, Yerel Mahkemece hak talebi olmayan kişiler açısından da tapu iptali ve tescilin sağlandığını, davanın haksız açıldığını, fiili kullanıma göre tespitlerin yapıldığını, Bulancak Kadastro Mahkemesi'nde de çekişmeli taşınmazla ilgili dava bulunduğunu, iptal edilen tapu kaydında belirlenen oranların hatalı olduğunu, davacıya verilen payın dava açmayan müştereklerinin de paylarına yönelik olup davacıya miras payı gereği alması gerekenden daha fazla pay tahsis edildiğini, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; çekişmeli 124 ada 9 parsel ve 124 ada 10 parselin kök mirasbırakan ...’dan kaldığı, taksim sonucunda fen bilirkişi raporunda gösterilen hendeklere göre 2339,47 m2 lik kısmın 124 ada 10 parsel maliklerine kaldığının anlaşıldığı, davacının 124 ada 10 parseldeki payının 73/140 olduğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek davalılar vekilinin istinaf talebi reddedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesini tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 15 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu, Giresun ili, ... ilçesi, ... köyünde bulunan 124 ada 9 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydı nedeniyle ... Arayan mirasçıları adına miras payları oranında, 124 ada 10 parsel sayılı taşınmaz aynı tapu kayıtları uygulanarak ... Arayan mirasçıları adına, miras payları oranında tespit edilmiştir.
2. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Şöyle ki; davacılar ve davalılar kök mirasbırakan ...’in mirasçıları olup, 124 ada 9 parsel ... mirasçılarından ... mirasçıları, 124 ada 10 parsel ise ... mirasçılarından ... mirasçıları adına tespit edilmiştir. Davacı ..., dava dışı 124 ada 10 parselde miras yoluyla gelen hak ve mirasçıdan pay satın alma nedeniyle pay sahibi olup, davalılar 124 ada 9 parselin malikleridir. Çekişmeli taşınmazların tespiti ... mirasçıları arasında yapılan taksime göre yapıldığından ... mirasçıları ve ... mirasçıları arasında ayrı ayrı elbirliği mülkiyeti bulunup, davacı ... 124 ada 9 parsel maliklerine göre mirasçı değildir. Bu durumda dava, mirasçıların birbirleri aleyhine hisseleri oranında açtıkları dava niteliğinde olmayıp terekeye tabi olduğu iddia olunan taşınmazlarda payına yönelik olarak 3. kişi aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasıdır. Davanın açıklanan bu niteliği ve TMK'nun 701 ve 702 inci maddeleri gereğince terekeye dahil bir taşınmaz için bir veya birkaç mirasçının tek başına üçüncü kişilere karşı dava açma sıfat ve hukuki ehliyeti bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi isabetsiz olup, kararın bozulmasını gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
Davalılar vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın kararı veren Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Samsun Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.