"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/150 E., 2022/84 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Samsun Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; mirasbırakan annesinin kayden maliki olduğu ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi 177 ada 11 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını 10.07.1984 tarihinde, taşınmazın imar uygulamasına tabi tutulmasından sonra kalan 1/2 payını da 14.04.2011 tarihinde davalıya satış suretiyle devrettiğini, temliklerin bedelsiz, mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek davalı adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; dava konusu taşınmazı satın aldığını, davanın murisin ölümünden 5 seneyi aşkın bir zamandan sonra açıldığını, açılan davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğin savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı olduğu, mirasbırakanın dava konusu taşınmazı satmasını gerektirir ekonomik sıkıntısının bulunmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 27/12/2018 tarihli ve 2018/2590 Esas, 2018/2707 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden Kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairece 16.11.2020 tarihli 2019/1210 Esas, 2020/6032 Karar sayılı karar ile; şekli yaklaşımla kesin sürenin yerine getirilmediği gerekçesi ile savunma hakkını kısıtlar şekilde tanık dinletme isteğinin reddedilerek sonuca gidilmesinin hatalı olduğu, Mahkemece davalının hukuki dinlenilme hakkı (6100 sayılı HMK. md. 27) dikkate alınarak; davalı vekilinin isimlerini ve adreslerini bildirdiği tanıkların dinlenmesi ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mirasbırakanın taşınmazı sattığı tek oğlu dışında 3 kız çocuğunun daha bulunduğu, satışın yapıldığı tarihte murisin paraya ihtiyacı bulunmadığı ve davalının da taşınmazı satın alacak parasının bulunmadığına ilişkin davacı tanık beyanları ile davalı tanığı ...' ın bu taşınmazın erkek çocuğuna mal varlığı bırakmak maksadı ile yapıldığına ilişkin beyanı olduğu, davalı tanıkları murisin davalıya taşınmazı kızlara daire vermesi maksadı ile devrettiğini belirttiği ve davalı tarafın devirden uzun zaman geçmesine rağmen herhangi bir daireyi davacı tarafa devretmediğinin takbis kaydından anlaşıldığı dosya kapsamında murisin taşınmazdaki hissesini bedelsiz olarak oğluna devrettiği ancak tapuda satış olarak gösterildiği, muris mirasbırakanın taşınmazını kızlarından kaçırmak amacıyla ve bağış iradesiyle hareket ettiği satış işleminin muvazaalı olması, bağış işleminin ise resmi şekilde yapılmaması nedeniyle geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu taşınmazda davalı ... adına olan tapu kaydının ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/498 Esas, 2016/549 Karar sayılı veraset ilamındaki davacı ...'nın 1/4 hissesi oranında iptali ile iptal edilen hissenin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; dinlenen davalı tanık beyanlarına neden itibar edilmediğinin karar gerekçesinde değinilmediğini, mirasbırakanın davacı ve diğer çocuklarından mal kaçırma kastı ile hareket ettiğinin kabulünün doğru olmadığını belirtilerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvaazası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali-tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı; ... Medeni Kanunu'nun 706 ncı, ... Borçlar Kanunu'nun 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunu'nun 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 2049,96 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.