"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1028 E., 2022/1541 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şabanözü Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/3 E., 2022/31 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... köyü muhtarı ...; Orta ilçesi, ... köyünde bulunan 137 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına tespit ve tescil edildiğini ancak bu yerin ... köyüne ait ortak mal, Hazine malı olduğunu, davalıların hiçbir haklarının olmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; davacı davayı köy adına değil kendi adına açtığından davada taraf sıfatının bulunmadığını, davalı ...'in taşınmazı dava tarihinden önce satması nedeniyle kendisine husumet yöneltilemeyeceğini, davalıların mirasbırakan babaları Mustafa ... tarafından taşınmazın bir kısmının Hazine'den bir kısmının ise amcaları İsmail ... ve Ömer ...'dan bedelleri ödenerek satın alındığını, davalı ...'in taşınmazı 30 yıl önce ahır ve ev yaparak kullanıldığını, taşınmazın köyün ortak malı olmadığını belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 11.12.2019 tarihli ve 2019/1097 Esas, 2019/1119 Karar sayılı kararı ile, davacıya verilen kesin sürenin usulüne uygun olmadığı kabul edilerek kararın kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının aktif husumetinin bulunmadığı, davalı ... ... yönünden ise tapu kayıt maliki olmadığından pasif husumetinin bulunmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacı köy muhtarlığının dava dilekçesi ile dava konusu taşınmazın köyün ortak malı olduğunu, Hazineye ait olduğunu iddia ederek hatalı kadastro çalışmaları nedeniyle tapu iptali ve tescil talebinde bulunduğunu ancak süreç içerisinde ortak kullanım alanı olan taşınmaz, orta malı tabiri ile karışarak taşınmazın mera olduğunun iddia edildiği gibi bir karışıklık meydana geldiğini, taşınmazın köy halkının mera alanlarına geçiş güzergahı olup mera vasfında olup olmamasının dava konusu olmadığını, fen bilirkişi heyeti raporunun ikinci sayfasında bulunan kroki incelendiğinde, meraya geçiş güzergahı olarak iddia ettikleri (B) harfi ile gösterilen alanın hemen bitişiğinde bulunan 137 ada 7 parsel sayılı taşınmazın ham toprak olarak, onun bitişiğinde bulunan 136 ada 4 parsel sayılı taşınmazın da ham toprak olarak tescil edildiğini, dava konusu taşınmazın diğer yanının ise Hazineye ait tescilsiz arazi olduğunu, bu haliyle dahi maddi gerçeğin açıkça ortada olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında uydurma beyanlar, yığma taş, birkaç ağaç fidanı ile kamuya ait taşınmazın gasp edildiğini, davalıların savunmalarına itibar edilemeyeceğini, konutların bulunduğu 400 m2'lik kısmı Hazineden satın almış olmaları, Ömer Uysal'a ait olduğu iddia edilen evin hava fotoğraflarında hiç yer almaması, dava tarihinde 15 yaşında olduğu iddia edilen çam ağaçlarının yapılan son keşifte hali hazırda 8-10 yaşlarında olduğunun tespit edilmiş olması hususları birlikte değerlendirildiğinde köy muhtarlığının taleplerinde haklılığının maddi anlamda ortaya çıktığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi dava konusu taşınmazın köylünün ortak kullandığı bir yer olduğunu iddia etmiş, kaldırma kararı öncesinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıklar taşınmazın üzerinde ev bulunan kısmının 30-40 yıldır davalı tarafın kullanımında olduğunu, evin önünde bulunan boş kısmı ise mera olarak bildiklerini beyan etmişler, kaldırma kararı sonrası dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların ise taşınmaz hakkında bilgi sahibi olmadıkları anlaşılmış olup gerek dava ve istinaf dilekçesi, gerekse ilk keşifte alınan beyanlar birlikte değerlendirildiğinde davacının dava konusu taşınmazın orta mallarından olan mera olduğu yönünde bir iddiasının bulunmadığı, ayrıca köy adına zilyetlik ile edinilebilecek olan ve köylünün ortak kullandığı boşluk alan olduğunu ispat edemediği, Hazineye ait bir yer olduğunun iddia edildiği göz önüne alındığında Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 16/B maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Çankırı ili, Orta ilçesi, ".../Sancak" köyünde 2006 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında dava konusu 137 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 1188,97 m2 yüz ölçümü ve "ahşap ev, ahır ve arsası" niteliği ile senetsizden, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalılar ... ... ve ... ... adlarına eşit paylarla tespit gördüğü, tespitin itiraza uğramadan 13.02.2007 tarihinde kesinleştiği, davalı ...'in taşınmazdaki payının tamamını 16.01.2010 tarihinde diğer davalı ...'e satış yoluyla devrettiği anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 247,70 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.