"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : 07.11.2022
HÜKÜM : Davacılar ... ve ...'in Davalarının Açılmamış Sayılması - Davacı ...'un Davası Kabul
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece; davacılar ... ve ...’in davalarının açılmamış sayılmasına, davacı ...’un davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 16.06.2005 tarihli 2005/3917 Esas 2005/4472 Karar sayılı kararı ile onanmasına karar verilmiştir. Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 08.11.2005 tarih 2005/7478- 7380 E.ve K.sayılı kararı ile davalı Hazine vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiş ve kararın 26.12.2005 tarihinde kesinleştirmesi yapılmıştır.
... mirasçıları ve ... mirasçıları vekilinin talebi üzerine Mahkemece, kesinleşme şerhinin ... ve ... yönünden geçersiz sayılmasına, asıl kararın ... mirasçıları ve ... mirasçılarına tebliğine ilişkin verilen ek karar davalı Hazine vekili tarafından; asıl karar ... mirasçıları ve ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar ..., ... ve ... vekili dava dilekçesinde, Ergani ilçesi ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 122 ada 1, 581 ada 3 ve 4, 582 ada 2 parsel sayılı taşınmazların Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, bu tescilin hatalı olduğunu, taşınmazlara davacıların uzun süre zilyet olduklarını ileri sürerek vergi kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava konusu taşınmazların Hazine adına olan tapu kayıtların iptali ve eşit hisseli olacak şekilde davacılar adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Ergani Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.10.2002 tarih ve 1992/290 Esas 2002/464 Karar sayılı kararıyla; davacılar ... ve ...’in davalarının açılmamış sayılmasına, davacı ...’un davasının kabulüne, çekişmeli taşınmazların 1/3 payının iptali ile ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
Davalı Hazine vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 2004/ 4922 E. 5511 Karar sayılı ilamı ile Belediye hakkında davanın husumet yokluğu sebebiyle reddine kararı verilmesi gerekirken olumlu veya olumsuz bir karar verilmediği, davacı ...’un yargılama sırasında öldüğü, mirasçılarından vekaletname alınmadan davaya devam edildiği gerekçesi ile karar bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda Ergani Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.4.2005 tarih ve 2004/401 Esas 2005/63 Karar sayılı kararıyla; Belediye Başkanlığı hakkındaki davanın husumet yokluğu sebebiyle reddine, davacı ... mirasçılarının davasının kabulüne çekişmeli taşınmazların 173 payının iptali ile davacılar adına miras payları oranında tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Karar, Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 16.06.2005 tarihli 2005/3917 Esas 2005/4472 Karar sayılı kararı ile onanmıştır.
Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 08.11.2005 tarih 2005/7478- 7380 E.ve K.sayılı kararı ile davalı Hazine vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiş ve kararın 26.12.2005 tarihinde kesinleştirmesi yapılmıştır.
C. Mahkemece verilen Ek karar
Ergani Asliye Hukuk Mahkemesi 07.11.2022 tarih ve 2004/401 Esas 2005/63 Karar sayılı ek kararıyla, ... mirasçılarından ... vekilinin yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne karar verilerek Yargıtay 16. Hukuk Dairesi tarafından onandığı, davalı Hazine vekilinin karar düzeltme talebi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 24.03.2022 tarih 2022/536 Esas 2022/2397 Karar sayılı kararı ile onama kararı ortadan kaldırılarak yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne ilişkin mahkeme kararının bozulmasına karar verildiğini, 12.12.1980 tarihinde Ergani Asliye Hukuk Mahkemesine vekil ile açılan davada davacılardan ...’in 06.09.1982 tarihinde, ...’in 18.02.1988 tarihinde öldüğü, mirasçılarının davadan haberdar edilmeden yargılamaya devam edildiği, Mahkemece davacılar Şadiye ve Naciye yönünden davanın müracaata bırakıldığı, 10.04.2002 tarihli kararla davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, 05.004.2005 tarihli gerekçeli kararın ölü davacı ... ile Naciye’ye Tebligat Kanunu'nun 35 inci maddesine göre tebligat yapılarak kararın 05.01.2006 tarihinde kesinleştirildiği, hükmün ... mirasçıları ve ... mirasçıları açısından henüz kesinleşmemiş sayılacağı gerekçesiyle kesinleşme şerhinin ... ve ... yönünden geçersiz sayılmasına, ek kararın ve asıl kararın ... mirasçıları ve ... mirasçılarına tebliğine karar verilmiştir.
D. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen ek kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili, asıl karara karşı süresi içinde ... mirasçıları ve ... mirasçıları vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
E.Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; ek kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dosyada tebligatların usulüne uygun yapıldığını ve kararın kesinleştiğini, Mahkemece yapılan araştırma ve uygulamanın yetersiz olduğunu, 10 yıllık hak düşürücü süresi ile zamanaşımı sürelerinin geçtiğini bu sebeple davacı mirasçıların talebinin usulden reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek ve resen tespit edilecek nedenlerle ek kararın bozulmasını ve davanın reddini talep etmiştir.
Davacı ... mirasçıları ve ... mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; Ergani Asliye Hukuk Mahkemesince; yargılama devam ederken vefat eden davacılar ... ve ...’in mirasçılarına tebligat çıkarılmamış, mirasçılar davadan haberdar edilmemiş, yargılamaya devam olunmuş ve “Davacılar ... ve ...’in davalarının HMUK 409 maddesi gereğince açılmamış sayılması” karar verilmiştir. Davacılar ... ve ... hakkında, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın açıkça, hukuka ve yasaya aykırı olduğunu belirterek asıl kararın bozulmasını talep etmiştir.
F. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup temyiz incelemesinde öncelikle değerlendirilmesi gereken husus, davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150 ve 190 ıncı maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu 13, 14 ve 20 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ve 713 üncü maddeleri
3. Değerlendirme
Ergani ilçesi ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 122 ada 1, 581 ada 3 ve 4, 582 ada 2 parsel sayılı ve sırasıyla 8.320, 32.110, 82.480 ve 106.080 m2 yüz ölçümlü taşınmazlar Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, ek kararın gerekçesine göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Asıl karara yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece davacılar ... ve ... yönünden davanın takip edilmediği gerekçesiyle davanın HUMK’nın 409 uncu maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiş ise de davacıların yargılama sırasında vefat ettikleri, avukatın ölüm ile vekillik görevinin sona ereceği ve davayı mirasçılarının takip edip etmeyeceğinin belirlenmesi gerektiği hususu göz ardı edilerek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir.
Hal böyle olunca; Mahkemece, ölü davacıların mirasçılarına davetiye çıkartılıp usulüne uygun şekilde tebligat yapılarak duruşma günü ve saatinden haberdar edilmesi ve hasıl olacak sonuç dairesinde hüküm kurulması gerekirken, taraf teşkili sağlanıp davacı tarafa hukuki dinlenilme hakkı tanınmadan yukarıda açıklanan usul hükümlerine aykırı olacak şekilde şartları oluşmadığı halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan ek kararın ONANMASINA,
Davacı ... mirasçıları ve ... mirasçıları vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyize gelen davacılara iadesine,
492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. Maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-3 üncü maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
07.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.