"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/215 E., 2023/251 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil istekli davadan dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 02.03.2023 tarih, 2022/3556 Esas, 2023/1196 Karar sayılı kararı ile karar bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili; öncesi harman yeri olan ve 2609 ile 2612 tahrir numaralı vergi kaydı kapsamında kalan Uşak ili, ... ilçesi, ... köyü 107 ada 7 parsel sayılı taşınmazın özel mülkiyete konu olamayacağını, taşınmazın idari yoldan davalı adına tescil edilmesinin doğru olmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 27.03.2014 tarihli dilekçesi ile ...’ın davaya dahil edilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılardan İl Özel İdaresi vekili; davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
Dahili davalı ... davaya cevap vermemiş, aşamada davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 05.06.2016 tarih, 2013/259 Esas, 2016/277 Karar sayılı kararı ile; yapılan cins değişikliği işlemi ile taşınmazın Ağaçbeyli köyü adına arsa olarak tescil edilmesinin 2805 sayılı Kanun ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun (775 sayılı Kanun) kapsamında usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 29.04.2021 tarih, 2019/5206 Esas, 2021/3985 Karar sayılı kararı ile kararın onanmasına karar verilmiş; davacı vekilinin karar düzeltme yoluna başvurması üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 02.03.2023 tarih, 2022/3556 Esas, 2023/1196 Karar sayılı kararı ile; belediyenin idari kararla doğrudan yaptığı tescil işleminin "yolsuz tescil" niteliğinde olduğu, bu gibi durumlarda hukuken yokluk ifade eden tapu üzerindeki hakkın korunamayacağı, öncesi harman yeri olan ve kamunun genelinin yararlandığı bu yerin imar uygulamasında yine kamunun genelinin yararlandığı bir yer olarak bırakılmak koşuluyla imar planına alınabileceği, (örneğin meydan, yol, park, yeşil alan, otopark, toplu taşıma istasyonu, terminal gibi), dava konusu taşınmazın kamunun yararlanmasına tahsis edilmek üzere ve bu koşulla Hazine adına tescili gerektiği gerekçesi ile davacı vekilinin karar düzeltme itirazının kabulü ile onama kararının kaldırılmasına ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Temyize Konu Karar
Mahkemenin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; bozma kararındaki gerekçe benimsenerek ve öncesi harman yeri olan taşınmaz arsa vasfına dönüştürülerek belediye adına tescil edilmiş ise de, belediyenin idari kararla doğrudan yaptığı bu tescil işleminin "yolsuz tescil" niteliğinde olduğu, bu nedenle tapu üzerindeki hak ve iyi niyet iddiasının korunamayacağı ve davalı ...’ın iyinyetli kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne; dava konusu 107 ada 7 parsel sayılı taşınmazın imar uygulamasında kamunun genelinin yararlandığı bir yer olarak bırakılmak koşuluyla davacı Hazine adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; zamanaşımı süresinin geçtiğini, Ağaçbeyli Belediyesinin 29.07.1983 tarih ve 23/128 numaralı kararına göre 1577, 1578 ve 2470 parsellerin, harman yeri olarak tescil harici bırakılmışken 2805 sayılı Kanun kapsamına girmiş olduğundan Belediye adına devir alınmasına karar verildiğini, dava konusu taşınmazın da içinde bulunduğu parselin imar planı içine girmekle cins değişikliğinin arsaya çevrilmekle yapıldığı ve tescil harici iken 26.08.1983'te Ağaçbeyli Belediyesi adına tescil edildiğini, tescili işlemlerinin 2805 sayılı Kanun ve 775 sayılı Kanun kapsamında usul ve yasaya uygun olduğunu, Mahkemece davanın reddine ilişkin verilen ilk kararın doğru olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro tespiti sırasında harman yeri olarak tescil harici bırakılan ve ihdasen Belediye adına tescil edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1580 sayılı Belediye Kanunu’nun 159 uncu, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 11 inci maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 16/B maddesi,
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; dava konusu Uşak ili, ... ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 107 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 05.11.1969 tarihinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 61.800 m2 yüz ölçümlü olarak ve harman yeri vasfı ile 1578 parsel olarak sınırlandırıldığı, Ağaçbeyli Belediye Encümeninin 29.07.1983 tarihinde aldığı karar ile 2805 sayılı Kanun’un 13/b-1 maddesi uyarınca taşınmazın harman yeri vasfı değiştirilerek arsa vasfı ile Ağaçbeyli Belediyesi adına 26.08.1983 tarihinde tescil edildiği, 01.04.1986 tarihinde taşınmazın belediye tarafından ifraza tabi tutularak 2943 parsel sayılı taşınmaza gittiği ve 07.01.1994 tarihinde yapılan ihale ile dava dışı İbrahim Kuruçay'a ihale edildiği, İbrahim Kuruçay'ın talebi üzerine davalı ... adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
2. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ... İdaresinden alınmasına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,13.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.