"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/41 E., 2024/84 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/189 E., 2023/342 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; tarafların muris ...'ün mirasçıları olduklarını, murisin vefatından 18 gün önce 07.09.1994 tarihinde maliki olduğu Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, 1 nolu ... Mahallesinde bulunan 1557 ada 76 ve 144 parsel sayılı taşınmazlar ile aynı yerde bulunan 1558 ada 7 parsel sayılı taşınmazı muvazaalı olarak oğlu ...'nın damadı ... ...'e temlik ettiğini, dava dışı ... ...'ün dava konusu taşınmazları devraldıktan 1 yıl sonra murisin erkek çocukları olan davalılar ..., ..., ... ve ...'ya temlik ettiğini, murisin bütün malvarlığının bu temlikler sonucunda davalılar uhdesinde toplandığını ve söz konusu temliklerin kız çocuklarını mirastan mahrum bırakma amacıyla yapıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kaydının davacıların miras payları oranında iptali ile davacılar adına tescilini ve geriye dönük beş yıllık ecrimisil bedelinin davalılardan alınarak davacılara verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; murisin dava konusu taşınmazları tüm çocuklarının şehir dışında yaşıyor olması ve yaşlılığında kendisine bakılmaması nedeniyle Trabzon'da yaşayan ve kendisi ile ilgilenen torunu ...'nın eşi ...'a devrettiğini, devir amacının mal kaçırmak olmadığını, temlikin murisin diğer çocuklarına olan kırgınlığı ve kızgınlığı sonucunda yapıldığını, murisin ölümünden sonra taşınmazların ...'a devredildiğini öğrenen davalıların taşınmazları geri almak amacıyla diğer kardeşleriyle görüştüklerini ancak kardeşlerinin bedeli ödeyemeyeceklerini söylemeleri üzerine taşınmazların davalılar tarafından ...'tan satın alındığını, öte yandan davacıların murisi ... Şen ve diğer kız kardeşlerin her birine miras hisselerine karşılık 4.000 Mark ödendiğini, temlik tarihinden 26 yıl sonra dava açılmasının da hakkın kötüye kullanılması olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; murisin ölümünden bir süre öncesinde ihtiyaçlarını gideremez hale geldiği ve bakımının eşi tarafından yapıldığı, bir kısım tanıkların ise murisin bakımının torunu ... ve eşi ... tarafından yapıldığını beyan ettikleri, murisin özel ihtimam gerektiren bir durumu olduğunun tanık beyanlarıyla ispat edilemediği, öte yandan murisin tüm taşınmazlarını oğlunun damadına temlik ettiği, bu kapsamda temlikte makul sınırın aşıldığı, taşınmazların sonrasında murisin oğulları tarafından bedeli ödenerek alındığı iddiasının ispatlanamadığı, dava konusu temliklerin mal kaçırma amacıyla yapıldığı belirtilerek dava konusu 1557 ada 144 parsel ve 1558 ada 7 parsel sayılı taşınmazlar yönünden tapu iptal - tescil talebinin, yargılama sırasında dava dışı üçüncü kişiye temlik edilen 1557 ada 76 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise bedel isteğinin kabulüne; dava konusu taşınmazlar açısından hesaplanan 5 yıllık ecrimisil bedelinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; murisin ölümünden çok kısa bir süre önce tüm malvarlığını oğlunun damadına onun da kısa bir süre sonra muristen temlik aldığı taşınmazları murisin oğullarına devrettiği, davalıların da davaya konu temliklerin murisin çocuklarına kızması nedeniyle yapıldığını beyan ettikleri, davalılar dava konusu taşınmazları bedelini ödeyerek geri aldıklarını ve buna ek olarak kız çocuklarına da miras paylarını ödediklerini iddia etmiş ise de bedeli ödenmek suretiyle geri alınan taşınmazlar için kız çocuklarına neden bedel ödendiğinin izaha muhtaç olduğu, bu kapsamda dava konusu taşınmazların ara malik kullanılmak suretiyle davalılara temlik edildiği belirtilerek davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davalılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; dosya kapsamında dinlenen tanık beyanlarının mal kaçırma iddiasını ispata elverişli olmadığını, davalıların muris tarafından yapılan temlikten haberdar olduktan sonra taşınmazları geri almak amacıyla davacılara da haber verildiğini ve davacıların bedeli ödeyemeyeceklerini belirtmeleri üzerine taşınmazların davalılar tarafından satın alındığını, davalıların iyi niyetle kız çocuklarının tamamına da miras hisseleri karşılığında ödemede bulunduklarını, bu hususun davalı tanığı ve murisin kızı olan ... Kayıkçı'nın beyanından da anlaşıldığını, İlk Derece Mahkemesince davacı tanıklarının beyanlarına üstünlük tanındığını ve kararın davacı tanıklarının anlatımlarına dayandığını, davalı tanıklarının anlatımlarına neden itibar edilmediğinin belirtilmediğini, tanıklar ... ve ... tarafından murisin erkek çocuklarını kız çocuklarından ayırdığı ifade edilmiş ise de bu hususun somut bir olguya dayanmadığını, murisin kız çocuklarını ayırmasını gerektirir bir olayın yaşanmadığını, murisin kendisine bakılmamasından kaynaklı olarak hem erkek hem de kız çocuklarına malvarlığı bırakmadığını, bu konuda herhangi bir ayrım yapmadığını, davalıların dava konusu taşınmazları satın alabilecek maddi güçlerinin de bulunduğunu ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile ecrimisil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 17.03.1915 doğumlu muris ...'ün 25.09.1994 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak eşi ... ile çocukları ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın kaldığı; murisin eşi ...'nin 26.02.2012 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak olarak çocukları ..., ... ve ...'nun kaldığı, murisin kızı ...'ın 15.04.2012 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak eşi ... ile çocukları ..., ..., ... ve ... kaldığı; murisin oğlu ...'nın 23.01.2015 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak eşi ... ile çocukları ..., ..., ..., ..., ... ve ...'nin kaldığı, murisin oğlu ...'ın yargılama sırasında 17.09.2021 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak eşi ... ve kızı ...'nın kaldığı; muris ...'ün kayden maliki olduğu Trabzon ili Ortahisar ilçesi 1 nolu ... mahallesinde kain 1557 ada 76, 1557 ada 144 ve 1558 ada 7 parsel sayılı taşınmazlarını 07.09.1994 tarihinde oğlu ...'dan olma torunu ...'nin eşi ...'a satış suretiyle temlik ettiği, ...'un muristen temlik aldığı taşınmazları 13.09.1995 tarihinde murisin oğulları ... ve ...'ya 1/2 paylarla satış suretiyle temlik ettiği, 26.09.1995 tarihli satış işlemiyle ...'nin 1557 ada 144 parsel sayılı taşınmazdaki 4454/9455 payını, ...'nın da 1557 ada 144 parselde sayılı taşınmazdaki 546/9455 payı ile 1558 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını ...'e temlik ettikleri, bilahare 08.08.2003 tarihli satış işlemiyle ... ve ...'nın 1557 ada 76 parseldeki 1/2 paylarını ...'a temlik ettikleri, dava konusu 1557 ada 76 parsel sayılı taşınmazın dava tarihinden sonra 21.06.2021 tarihinde davalı ... tarafından dava dışı Hacı Bülent Eyüboğlu'na satış suretiyle temlik edildiği, davacıların bu parsel açısından davaya bedel yönünden devam ettiği anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle:
Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 73.852,07 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Trabzon 4. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
17.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.