"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1019 E., 2023/1519 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Fatsa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/876 E., 2022/568 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedenlere dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; davacının babası Mustafa Beyin'in 29.07.2002 tarihinde vefat ettiğini, Ordu ili Fatsa ilçesi ... Mahallesi 139 ada 8 ve 9 parsel sayılı taşınmazların davasız ve aralıksız olarak kadastro tespitinden önce 20 yıldan fazla süre boyunca mirasbırakan Mustafa Beyin tarafından kullanıldığını ileri sürerek taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına miras hissesi oranında tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesi ile özetle; davanın haksız, hukuka aykırı ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, mirasbırakan Mustafa Beyin'in kadastro tespitinden önce öldüğünü, davanın hak düşürücü sürelerinin geçmiş olması nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan tapu iptali ve tescil talepli davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, hak düşürücü süre nedeniyle dava dilekçesinin usul yönünden reddinin gerektiğini, esas bakımından ise davacının dava dilekçesinde söz konusu kadastro tutanaklarının gerçek dışı düzenlendiğini iddia ettiğini, oysa resmi belge statüsündeki tutanakların incelenmesinde açıkça görüleceği üzere hak sahiplerinin kadastro tespit tutanağında belirtilen şekilde gerçek hak sahipleri olduğunu ve bunun bir kısmının satış yoluyla gerçekleştiğinin görüleceğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadastro tutanaklarının 13.03.2008 tarihinde kesinleştiği, mirasbırakanın ölümünün kadastro kesinleşme tarihinden önce olduğu, mirasçıların haklarının vefat tarihi ile doğduğu, gerek vefat gerekse kadastro tarihi göz önüne alındığında kanunda düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçmesinden sonra iş bu davanın açıldığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacının miras hissesi oranında tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken davanın hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedeni ile reddi yönünde karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çekişmeli taşınmazların mirasbırakana ait olduğu ve davacının miras payının bulunduğu iddiasıyla Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde belirtilen 10 yıllık hak düşürücü süreden sonra kadastro öncesi nedene dayalı olarak dava açılmış olduğu, davalı ...'nın mirasbırakan Mustafa'nın mirasçısı durumunda olmayıp terekeye karşı üçüncü kişi durumunda olması nedeniyle miras payı talebiyle açılan davada davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı, ancak sonuç olarak Mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Ordu ili, Fatsa ilçesi, ... Mahallesinde yapılan kadastro çalışmalarında çekişmeli 139 ada 8 parsel sayılı taşınmazın fındık bahçesi ve 2 katlı kargir ev vasfıyla davalı ... adına, 139 ada 9 parsel sayılı taşınmazın fındık bahçesi vasfıyla davalı ... adına tespit edildiği, kadastro tespitinin 13.03.2008 tarihinde kesinleşerek tapuya tescil edildiği, çekişmeli taşınmazlara yönelik davanın ise Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra 23.12.2021 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Temyiz eden davacının adli yardım talebi Mahkemece kabul edilmiş olup harç yatırmadığından, aşağıda yazılı 2.107,80 TL temyiz başvuru harcı ile 427,60 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.