"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1373 E., 2023/1730 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Başkale 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/44 E., 2019/278 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... dava dilekçesinde; Van ili Başkale ilçesi ... köyünde bulunan 104 ada 51 parsel ve 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazların dedesi ve babasından kendisine intikal ettiğini ancak kadastro çalışmaları sonucunda hataen mera olarak tespit edildiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; Mahkemece Kadastro Kanunu kapsamında araştırma yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Başkale Kadastro Mahkemesinin 2007/2013 Esas, 2010/1236 Karar sayılı dava dosyalarındaki tarafların, dava konusunun ve sebebinin aynı olduğu, önceki kararda davanın mera olması sebebiyle esastan reddedildiği, verilen hükümlerin eldeki dava yönünden kesin hüküm teşkil ettiği ve dava şartı olan bu hususun yargılamanın her aşamasında re'sen gözetileceği gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1-i maddesi delaleti ile aynı Kanun'un 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu edilen 104 ada 51 parsel sayılı taşınmaz hakkında davalı Hazinece davacının da aralarında bulunduğu tespit maliklerine karşı Başkale Kadastro Mahkemesinin 2008/3827 Esas sayılı dosyasında, dava konusu 126 ada 1 parsel sayılı taşınmaz hakkında ise Başkale Kadastro Mahkemesinin 2007/4276 Esas sayılı dosyasında açılan kadastro tespitine itiraz davaları sonucunda İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davaların kabulüne karar verilerek dava konusu taşınmazların kadastro tespitlerinin iptali ile mera vasfıyla kamu orta malı olarak sınırlandırıldığı ve söz konusu kararların Yargıtayca onanarak kesinleştiğinin anlaşıldığı, böylece İlk Derece Mahkemesince, davanın kesin hüküm nedeniyle usulden reddine karar verilmesinde usul ve esas yönünden hukuka ve kamu düzenine aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın mera olmadığını, kadastro çalışmaları sonucunda yanlış tespit yapıldığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Kadastro sonucu Van ili Başkale ilçesi ... köyü çalışma alanında bulunan 126 ada 1 parsel sayılı 20.606,95 m2 yüz ölçümlü tarla nitelikli ve 104 ada 51 parsel sayılı 10.067,15 m2 yüz ölçümlü tarla nitelikli taşınmazlar irsen intikal, hibe ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle Ekrem oğulları Ahmet, Mehmet ve Nevzat Şenay adına tespit edilmiş, Hazinenin Kadastro Mahkemesinde açtığı davalar sonucunda her iki taşınmazın da mera ile bütünleşmiş arazi olduğu gerekçesiyle kadastro tespitinin iptaline ve taşınmazların mera olarak tesciline karar verilmiştir. Başkale Kadastro Mahkemesinin 126 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 15.06.2010 tarihli ve 2007/4276 Esas, 2010/963 Karar sayılı kararı, Yargıtay 7. Hukuk Dairesince düzeltilerek onanmış ve hüküm 07.07.2011 tarihinde kesinleşmiştir. Başkale Kadastro Mahkemesinin 104 ada 51 parsel sayılı taşınmaza ilişkin 15.06.2010 tarihli ve 2007/3827 Esas, 2009/129 Karar sayılı kararı, Yargıtay 7. Hukuk Dairesince onanmış ve hüküm 06.12.2010 tarihinde kesinleşmiştir. Dava konusu 126 ada 1 parsel ve 104 ada 51 parsel sayılı taşınmazlar kamu orta malı olarak sınırlandırılmıştır. Davacı çekişmeli taşınmazların kendisine ait olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Temyiz eden davacının adli yardım talebi İlk Derece Mahkemesince kabul edilmiş olup harç yatırılmadığından, aşağıda yazılı 2.107,80 TL temyiz başvuru harcı ile 615,40 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.