"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1720 E., 2023/1217 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Hazro Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/157 E., 2021/204 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı mirasçısı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; Diyarbakır ili, Hazro ilçesi, ... köyü 175 ada 9 parsel sayılı taşınmazın Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (DİSKİ) adına, diğer dava konusu 175 ada 3 ve 39 parsel sayılı taşınmazların ise davalı Hazine adına kayıtlı olduğunu, oysa taşınmazların uzun yıllardır malik sıfatıyla kendisinin zilyetliğinde bulunduğunu, kadastro sırasında kendisi adına tespit ve tescil edilmesi gerektiğini, davalılar tarafından taşınmazlarına haksız şekilde el konulduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine; iddiaların doğru olmadığını, dava konusu 3 ve 39 parsel sayılı taşınmazların uzun yıllardır Jandarma'nın kullanımında olduğunu, davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince 09.09.2019 tarihli ara kararla, DİSKİ adına kayıtlı olan 175 ada 9 parsel sayılı taşınmaz yönünden açılan davanın eldeki davadan tefriki ile ayrı esasa kaydedilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu 175 ada 3 ve 39 parsel sayılı taşınmazlar yönünden keşifte dinlenen tespit bilirkişilerinin net beyanda bulunmadıkları, zilyetlik durumu ve sınırlara dair bir bilgilerinin bulunmadığı, bilirkişi raporu ile taşınmazlarda 1948, 1973, 2002 ve 2008 tarihli hava fotoğraflarında herhangi bir tarımsal faaliyet bulunmadığının tespit edildiği, imar-ihya olgusunun davacı lehine gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 175 ada 3 ve 39 parsel sayılı taşınmazların bazı kısımları üzerinde hak iddia ederek dava açtığı, ziraat bilirkişi raporunda taşınmaz bölümlerinin imar-ihyaya muhtaç olduğunun belirtildiği, jeodezi bilirkişi raporunda da 1948, 1973 ve 1984 yıllarında taşınmazlar üzerinde zirai faaliyet ve yapı bulunmadığının tespit edildiği, bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya yeterli ve elverişli olduğu, Mahkemece davanın reddine karar verilmesinin doğru olduğu ancak davalı Hazine vekille temsil olunmadığı halde davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hüküm ortadan kaldırılarak vekalet ücreti yönünden hükmün düzeltilmesi suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı mirasçısı ... temyiz dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu 39 ve 3 parsel sayılı taşınmazların Jandarma Karakolu tarafından haksız yere işgal edildiğini, bu kısmın mirasbırakanı ... adına kaydedilmesi gerekirken kadastro sırasında Hazine adına tescil edildiğini ancak mirasbırakanın zilyetliğinde olduğunu, yalnızca hava fotoğrafları gerekçe gösterilerek davanın reddinin doğru olmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; Diyarbakır ili, Hazro ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan dava konusu 175 ada 3 parsel sayılı taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup 1975 yılından beri Jandarma hizmet binası olarak kullanıldığından bahisle Hazine adına tespit ve tescil edildiği, diğer dava konusu 175 ada 39 parselin kök parseli 175 ada 2 parselin ise kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle, ancak (A) harfi ile gösterilen bir kısmının tel örgü çekilerek Askeri Güvenlik Bölgesi ilan edildiği belirtilip dava dışı Hüseyin Dağkuşu adına tespit ve tescil edildiği, daha sonra Hazinenin Hazro Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/38 Esas, 2012/62 Karar sayılı dosyası üzerinden açtığı tapu iptal-tescil davası sonucunda taşınmazın bir kısmının Hazine adına tesciline karar verildiği ve taşınmazın ifraz edilerek 175 ada 39 parsel numarasıyla 12.09.2014 tarihinde Hazine adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı mirasçısı ...'nun temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacı mirasçısı ...'ndan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.