"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2419 E., 2024/326 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ereğli(Konya) 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/255 E., 2022/211 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı İdare tarafından Konya ili, ... ilçesi ... ada 1 nolu parseldeki müvekkiline ait taşınmazı kapsayan alanda imar uygulaması yapıldığını, bunun üzerine davalı aleyhine imar uygulaması ile dayanağı imar planlarının iptali istemiyle Konya 2. İdare Mahkemesinin 2016/855 Esas sayılı dosyasında dava açıldığını ve davanın reddine karar verildiğini, ancak imar uygulamasından 8 ay sonra davalı ... tarafından Konya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, ... ada 3 parsel sayılı taşınmazın yol artığı olduğundan bahisle yoldan ihdas edilerek Ereğli Belediyesi adına tescil edildiğini ve Devlet İhale Kanunu gereği açık artırma usulü ile satışı için hazırlık yapıldığını, 17.10.2017 tarihinde gerekleştirilen ihaleye katılımcı olmadığından 24.10.2017 tarihinde yeniden ihale edilmesine karar verildiğini, 24.10.2017 tarihinde de katılımcı olmadığından satışın gerçekleştirilemediğini ve 15 gün içinde taliplisi çıkması halinde pazarlıkla ihale edilmesine 2017/1176 sayılı Encümen kararı ile karar verildiğini, bunun üzerine Ereğli Belediyesi aleyhine, parselin yoldan ihdas edilerek Ereğli Belediyesi adına tesciline ilişkin işlemin iptali istemiyle Konya 1. İdare Mahkemesinin 2018/145 Esasına kayden iptal davası açıldığını, Mahkemece işlemin iptaline hükmedildiğini ve verilen kararın ... ve Danıştay tarafından da onararak kesinleştiğini, müvekkili tarafından Konya 1. İdare Mahkemesinin kesinleşen kararına istinaden 232 ada 3 nolu parselin müvekkili lehine tapuda tescili için Ereğli Tapu İdaresine başvuruda bulunulmuş ise de ortada bir adli yargı kararı olmadığından talebin reddedildiğini ileri sürerek 232 ada 3 nolu parseldeki yolsuz hale dönüşen tapu kaydının iptali ile müvekkili lehine tapuda tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı tarafından açılan davayı kabul etmediklerini, ... ada 1 parsel sayılı taşınmazı kapsayan E.20 nolu düzenleme sahasında Ereğli Belediye Encümeninin 18.09.2015 tarih ve 2015/617 sayılı ve 06.10.2015 tarih ve 2015/629 sayılı kararı ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesi uygulaması yapıldığını ve uygulamanın 24.11.2015 tarih ve 634 sayılı Konya Büyükşehir Belediye Encümeni kararı ile onandığını, davacı tarafın hem 18. madde uygulamasının hem de dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali ve yürütmenin durdurulması istemi ile Belediye aleyhine açtığı dava sonucunda Konya 2. İdare Mahkemesinin 2016/855 Esas, 2017/950 Karar sayılı ve 09.05.2017 tarihli kararı ile davanın reddine karar verildiğini, davacı tarafın bu karara karşı istinaf yoluna başvurduğunu ve istinaf incelemesi sonucunda davacının istinaf talebinin reddine karar verildiğini, müvekkili İdarece yapılan ve Mahkeme kararı ile hukuka uygun bulunan imar uygulaması ile imar planına göre davacı TCDD adına istasyon alanında kalan 5 adet imar parseli oluşturulmuş olup davacı Kuruma ait parselin imar parseli haline gelmesinin sağlandığını ve uygulama ile Kurumun asli hizmetlerinde kullanabileceği şekilde parsel oluşturulduğunu, imar yolları açıldığını, müvekkili İdarece yapılan 18. madde uygulamasında düzenlemeye giren davacıya ait parselden DOP kesintisi alındıktan sonra kalan miktar için davacıya imar planına göre TCDD istasyon alanında kalan bölgeden yer verildiğini, uygulama sonucu davacıya ait parselin DOP kesintisinden sonra başka alacağı miktar kalmadığı için konut + ticaret alanından yer tahsis edilmediğini, dolayısıyla o alanda boşluk oluştuğunu, yapılan tüm bu uygulamaların Mahkeme kararları ile hukuka uygun bulunduğunu, bu nedenle 29.07.2016 tarih ve 545 sayılı Ereğli Belediyesi Encümen kararı ile imar adası içinde kalan bu boşluğun Belediye adına ihdası yapılarak tapuda tescil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; davanın yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil talebine ilişkin olduğu, davacıya ait 208 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın yer aldığı bölgenin, 06.10.2015 tarihli 629 sayılı Belediye Encümeni kararıyla 3194 sayılı İmar Kanunu madde 18 uyarınca parselasyon işlemine tabi tutulduğu, parselasyon işlemi sonucunda taşınmazdan arta kalan parçasının 232 ada 3 parsel sayısıyla davalı ... Belediyesi adına tescilinin sağlandığı, davacı Kurum tarafından bahsi geçen Encümen kararının iptali için açılan idari davada, Konya 1. İdare Mahkemesinin 26.06.2018 tarih, 2018/145 Esas, 2018/793 Karar sayılı ilamı ile; 3194 sayılı Kanun'un 18. maddesi uyarınca Belediyenin kendi adına parseller oluşturmasının mümkün olmadığı, düzenleme ortaklık payı olarak alınan parselin kamu yararı için kullanılmayıp sırf Belediyeye mülk edindirip daha sonra da kazanç temin etmeye yönelik kullanıldığı, bu sebeplerle işlemin Anayasa'nın ve 3194 sayılı Yasa'nın amaç ve ruhuna uygun olmadığı gibi 3194 sayılı Kanun'un 17. ve 18. maddelerinin lafzına da uygun olmadığı gerekçeleriyle Encümen kararının iptal edildiği, kararın istinaf ve temyiz yollarından geçerek 23.03.2021 tarihinde kesinleştiği, davacının maliki olduğu kadastral parsel üzerinde imar uygulaması ile oluşan imar parsellerinin dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi nedeniyle sicilin dayanaksız kaldığı ve imar parsellerinin yolsuz tescil durumuna düştüğü, eldeki davada yalnızca 232 ada 3 parsel sayılı taşınmaza yönelik tapu iptali ve tescil talebinin bulunması sebebiyle 6100 sayılı HMK madde 26'da düzenlenen "taleple bağlılık" ilkesi uyarınca yalnızca bu taşınmaz yönünden inceleme yapıldığı, 4721 sayılı TMK madde 1025 hükmü uyarınca davacı tarafın yolsuz tescil sebebiyle tapu sicilinin düzeltilmesine yönelik tapu iptali ve tescil talebinin haklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesi ile; cevap dilekçesinde ve aşamalarda ileri sürdüğü savunmalarını yineleyip davacının davasını süresinde açmadığını, davanın hak düşürücü süreden reddi gerektiğini, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; davacıya ait Konya ili ... ilçesi ... Mahallesi ... ada 1 parseli kapsayan alanda davalı ... tarafından 18.09.2015 tarihli Encümen kararı ile imar uygulaması yapıldığı, imar uygulamasından sonra davalı ... tarafından 29.07.2016 tarihli Encümen kararı ile 232 ada 1 parselin güneyinde kalan taşınmaz parçasının yol fazlası olduğundan bahisle Belediye adına ihdasına karar verildiği ve bu parçanın dava konusu 232 ada 3 parsel olarak davalı ... adına tapuya tescil edildiği, bu ihdas işleminin iptali için davacı tarafından açılan davada yapılan yargılama sonucunda Konya 1. İdare Mahkemesinin 2018/145 Esas, 2018/793 Karar sayılı ilamı ile; düzenleme ortaklık payı olarak alınan parselin kamu yararı için kullanılmayıp sırf Belediyeye mülk edindirip daha sonra da kazanç temin etmeye yönelik kullanıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu kararın istinaf ve Danıştay incelemesinden geçerek 23.03.2021 tarihinde kesinleştiği, ihdas işlemi iptal edildiğine göre dava konusu taşınmazın davalı adına tescilinin yolsuz olduğu anlaşılmaktadır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalının temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalının temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 46.569,51 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.05.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.